fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
$4. evidencialobis markirebis saSualebebi<br />
evidencialobis gamoxatvis gramatizebuli Tu aragramatizebuli<br />
potenciali da saSualebebic sxvadasxva tipis<br />
enaSi gansxvavebulia. specialur literaturaSi miTi-<br />
Tebulia, rom rig enebSi (Turquli, kavkasiuri, finur-ungruli,<br />
amerikel indielTa enebi, afrikuli enebi da sxv.)<br />
mocemuli mniSvnelobebi gramatikulad savaldebuloa na-<br />
Tqvamis garkveuli tipebis gasaformeblad, zogierT enaSi<br />
ki (magaliTad, rusulSi, inglisurSi, germanulSi, frangulSi,...)<br />
es mniSvnelobebi ar aris gramatikulad savaldebulo;<br />
saWiroebis SemTxvevaSi isini gadmoicema sintaqsurad<br />
da leqsikurad (Козинцева 2007: 14). SesaZloa, romelime<br />
enaSi arc iyos evidencialobis gamomxatveli gramatikuli<br />
Tu leqsikuri formebi; maSin informacia misi wyarosa da<br />
uSualo momwodeblis Sesaxeb gadmoicema vrceli konteqstiT<br />
(Ницолова 2007: 108).M<br />
qarTveluri enebis monacemebTan tipologiuri mimar-<br />
Tebis TvalsazrisiT gansakuTrebiT sainteresod gveCveneba<br />
balkanuri enebis, kerZod, bulgarulis monacemebi, vinaidan<br />
es ena, rogorc specialur literaturaSi (Ницолова 2007:<br />
110) aRniSnaven, „gamoirCeva zmnuri formebisa da mniSvnelobebis<br />
gansakuTrebuli simravliT“, riTac, zogadad, mogvagonebs<br />
qarTvelur enebs. r. nicolova, romelmac specialuri<br />
naSromi uZRvna evidencialobis problemas, aRniSnavs,<br />
rom „msoflios enebSi evidencialebis Teoriuli<br />
gamokvlevebis didi deficitis gamo, bulgarulSi maT (evidencialebs)<br />
Tavidan ganixilavdnen rogorc gansakuTrebul<br />
zmnur droebs, Semdeg rogorc Tavisebur kilos, rogorc<br />
statuss, damoukidebel kategorias, gamoTqmis saSualebas<br />
an saxeobas, metyvelebis moduss, mediativs da sxv“.<br />
mkvlevari miiCnevs, rom sinamdvileSi „evidencialoba bulgarulSi<br />
warmoadgens specifikur gramatikul kategorias,<br />
romelic mWidrod ukavSirdeba epistemikur modalobasa da<br />
(ad)miratiulobas“. Mmisi azriT, „bulgarulSi, rogorc<br />
24<br />
sxva balkanur enebSi, saxezea „modalizebuli evidencialuri<br />
sistema“ (v. plungianis terminologiiT), anu modaloba<br />
da evidencialoba nawilobriv faraven erTmaneTs. es<br />
SeiniSneba dubitativis mniSvnelobaSi, romelic gamoxatavs<br />
sxvisgan miRebuli informaciis gadmocemisas misi namdvilobis<br />
eWvqveS dayenebas (sandoobis ganxilvas, informaciis<br />
namdvilobis, rogorc arapirdapir aRqmuli movlenis,<br />
Sesaxeb pasuxismgeblobis moxsnas; Sdr. „TiTqos svaneTisken<br />
gza Caketilao...“), xSirad _ ironias („maS, me vyofilvar<br />
suleli!..“); aseve _ konkluzivSi 2 (erT-erTi aqtiuri<br />
evidenciali svanurSi), romelic asaxavs sakuTriv inferenciaze<br />
dafuZnebul mosazrebas an sazogadoebis gamocdilebaze<br />
damyarebul „sust“ (aramyar), unaxav codnas (Ницолова<br />
2007: 113). r. iakobsoni miuTiTebs am kategoriis gamoxatvis<br />
saSualebebze zogierT enaSi: bulgarulSi es aris „gadmocemiTi<br />
(пересказивательное) kilo“, rusulSi specialuri nawilakebi<br />
де, мол, pirdapiri da iribi naTqvamis sxvadasxva<br />
formaSi gamoyenebuli xerxebi da a.S.<br />
svanurSi evidencialoba Camoyalibebulia rogorc morfosintaqsuri<br />
kategoria, ena gamoirCeva evidencialur<br />
(verbalur Tu inferenciul) damxmare leqsemaTa simravli-<br />
Tac;<br />
rogorc aRvniSneT, saerTaSoriso lingvistikaSi gaziarebulia<br />
mosazreba, rom enaTa did umravlesobaSi pirdapiri<br />
evidencialobaa aramarkirebuli (maT Soris _ qar-<br />
Tvelur enebSic), xolo iribi evidencialoba _ markirebuli<br />
(enis struqturisa da gamoxatvis saSualebaTa potencialis<br />
farglebSi). n. kozinceva am TvalsazrisiT gamoyofs<br />
2 pirvelad es termini gamoiyena e. deminam (1970 w.); paraleluri<br />
terminebia daskvniTi, savaraudo, subieqturi formebi,<br />
silogistikuri konstativi, silogistikuri narativi da sxv.<br />
termin `konkluzivs~ iyenebs bulgaruli enis specialisti r.<br />
nicolovac. vinaidan gveCveneba, rom sakvlevi problemis<br />
TvalsazrisiT es enebi, qarTveluri da bulgaruli, sakmaod<br />
uaxlovdeba erTmaneTs, Cvenc varCevT aRniSnul termins.<br />
25