fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
`ama Tu im gramatikuli kategoriis kvlevisas saWiroa gaviTvaliswinoT<br />
ara marto paradigmatuli dapirispirebani,<br />
aramed isic, Tu ra sintagmatur garemocvaSi xorcieldeba<br />
isini. cal-calke unda daxasiaTdes kategoriis morfosintaqsuri<br />
funqcia da misi semantikuri ekvivalenti (xazi Cvenia<br />
_ q. m.). analizi unda exebodes ara marto aRweris, aramed<br />
warmoqmnis dones. gaTvaliswinebuli iyos, Tu romel<br />
enobriv moqmedebasTan gvaqvs saqme, avtomatur qvecnobier-<br />
Tan, Tu araavtomatur cnobier moqmedebasTan~ (maWavariani<br />
1980: 65). Tu ramdenad gamogvivida _ mkiTxvelma gansajos;<br />
yvela gulwrfel SeniSvnasa da safuZvlian mosazrebas<br />
mxolod sargeblobis motana SeuZlia CvenTvis.<br />
erTi SexedviT, SeiZleba Seiqmnas STabeWdileba, rom<br />
naSromSi Warbad moyvanili ilustraciebis mniSvnelobaTa<br />
axsna zedmetad gawelilia, rac imiT aris gamowveuli, rom<br />
saanalizo semantika (gansakuTrebiT inferenciuli evidencialobis<br />
epistemikuri formebi) saliteraturo enaSi organuli<br />
zmnuri formebiT ar gadmoicema, gadmoqarTulebisas<br />
es svanuri zmnebi qarTuli ama Tu im mwkrivis formas-<br />
Tan damxmare leqsemasac moiTxoven, semantikuri ekvivalenturoba<br />
Znelad miiRweva; es ki, TavisTavad cxadia, enis armcodnisTvis<br />
(ufro zustad, imisTvis, vinc zedmiwevniT ar<br />
icis, visac svanurad ar audgams ena), rTuli aRsaqmelia,<br />
moulodnelia es mniSvnelobebi, radganac `semantikuri<br />
kvleva, formalurisgan gansxvavebiT, moiTxovs zedmiwevniT<br />
karg codnas ara mxolod gramatikis, aramed leqsikis, stilisa<br />
da sxva mxriv. enobrivi niWiT dajildoebuli adamianic<br />
ki amgvarad flobs, mSobliuris garda, mxolod ramdenime<br />
enas, tipologiuri da universaluri kvleva ki mravalze<br />
mravali enis monacemebs iTvaliswinebs ara marto<br />
formaluri, aramed semantikuri TvalsazrisiTac~ (maWavariani<br />
1980: 65).<br />
swored zmnam Seqmna gansakuTrebuli sirTule muSobis<br />
procesSi, zmnam, romelic qarTveluri metyvelebis<br />
RerZia da arc evidencialobis kategoria aRmoCnda am<br />
mxriv gamonaklisi, miT ufro, rogorc sxva enebis mkvlev-<br />
12<br />
rebic aRniSnaven, evidencialoba gacilebiT farTo cnebaa,<br />
zmnuri evidencialoba ki misi mxolod nawilia, magram _<br />
centraluri.<br />
g. gogolaSvilis `qarTuli zmnis~ bolosityvaobaSi<br />
vkiTxulobT: `...zmna isev rCeba Cveni fiqris mTavar sagnad...<br />
RvTis madliT, amouwuravi madania qarTuli zmna...~ (gogolaSvili<br />
2010: 479); marTlac rom asea... Tanamedrove qarTvelur<br />
enebSi arqaulobiT gamorCeuli enis _ svanuris zmna-<br />
Si ki, sadac istoriis araerTi fenaa Calagebuli, kidev metadaa<br />
labirinTebi CaxlarTuli, maTi gavla umwerlobo<br />
enaSi gacilebiT rTulia...<br />
wigns, bunebrivia, ara aqvs pretenzia srulqmnilobisa,<br />
Cven SevecadeT kategoria gangvesazRvra maqsimaluri<br />
ganzogadebiT rogorc morfosintaqsuri funqciis, ise semantikuri<br />
datvirTvis mxriv, Tanac, vinaidan qarTul lingvistikaSi<br />
sakvlevi enis (svanuris) warmomadgeneli lingvistis<br />
mier pirvelad Seiqmna am mimarTulebis naSromi,<br />
miRebul samecniero Sedegebsa da Teoriul pozicias, vfiqrobT,<br />
garkveuli mniSvneloba eqneba danarCeni qarTveluri<br />
enebis saanalizo mimarTulebiT gamokvlevisTvis, sakiTxiT<br />
dainteresebul mkvlevrebs es monografia daexmareba Seamowmon<br />
misi arseboba-ararsebobis pirobebi TavianT sakvlev<br />
enebSi; SesaZloa, miRebuli daskvnebi garkveulwilad<br />
gasaTvaliswinebeli iyos enobrivi universaliebis dasadgenadac.<br />
Tuki es wigni am mxriv mcire samsaxurs mainc<br />
gaswevs, Tavs bednierad CavTvliT.<br />
naSromSi gamoyenebuli ZiriTadi enobrivi ilustraciebi<br />
mopovebulia svanuri zepirsityvierebis gamocemebidan,<br />
aseve Cven mier savele muSaobisas Cawerili jer kidev<br />
gamouqveynebeli masalebidan. balszemour da balsqvemour<br />
dialeqtTa Taviseburebis gamomxatveli zogierTi svanuri<br />
magaliTi Sedgenilia Tavad avtoris, rogorc am dialeqtebis<br />
matareblis, mier.<br />
vinaidan saanalizo problemis TvalsazrisiT dialeqtebs<br />
Soris arsebiTi sxvaoba ar aRmoCnda, naSromSi Ziri-<br />
Tadad zemosvanuri enobrivi masala ganvixileT, Tumca, sa-<br />
13