fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
upreverboebi gamoxataven, rom ama Tu im moqmedebas / movlenas<br />
adgili hqonda an ar hqonda (erTxel, Tu mravaljer<br />
_ es ar aris mniSvnelovani, mTavaria, rom precedenti<br />
iyo an ar yofila):<br />
æobрS eser meCdлli eCì laWædónTe, mare dós eser<br />
moS xoWædкna (sv. pr. t. I, 1939: 417,20) _ `mravali wasulao<br />
imis wasakiTxavad, magram veravis {wa}ukiTxavso~;<br />
æobрS lédgрr Cu nadgarunRæe miCa médgрris Cu<br />
xoTæifa (sv. pr. t. II, 1957: 287,38) _ `mravali mkvdari mokvlis<br />
Semdeg mis mkvlels {gada}ukargavs (= gadanakargi<br />
aqvs / gauqria xolme)~;<br />
amave dros yuradsaRebia is faqti, rom sasimRero<br />
teqstebSi, Cveulebriv, upreverbo formebi, e. w. `windebul-<br />
TandebulTan~ erTad Tu umisod, saanalizo semantikis<br />
TvalsazrisiT, sruliad sxvadasxva viTarebas afiqsireben:<br />
a). es formebi zogjer araevidencialur konteqstSi<br />
gvxvdeba (swored aseT SemTxvevaSi gaxazaven isini statikurobas,<br />
rogorc amas i. CantlaZe SeniSnavs):<br />
Cxara yæil врn sgæebin xorkala (sv. poez. I 1939:<br />
8,31) _ `cxra cali xari win urekia (= win hyavs garekili)~;<br />
leCæme-uCæma mрg miCæmina (iqve, 8, 48) _ `saqnar-uqnari<br />
yvelaferi miqnia~;<br />
sga miskina yulay Cuban, sga meвdelxvi tviberTesga<br />
(iqve 34,181-182) _ `gadavmxtarvar (sityvasityviT: `{Se}mixtomia~,<br />
`Semiskupia~) yulays qvemoT, Semovsulvar tviber-<br />
Si~;<br />
Cxara sрæОрr Cu midgarax, Cxara yæil врn qaæ<br />
miqæiTa (iqve, 8,44-45) _ `cxra savebi momiklavs, cxra calu-<br />
Rela xari {mo}miparavs~.<br />
Bb) zogjerac _ evidencialur konteqstebSi; maTSi<br />
xSirad `Wur~ leqsemac monawileobs (romelic `svanuri poeziis~<br />
mTargmnel-gamomcemlebis mier xan `Turme~-d aris<br />
62<br />
warmodgenili, xanac ignorirebulia), Tumca mis gareSec<br />
konteqsti zedmiwevniT gvamcnobs, rom mTqmeli udavod unaxav,<br />
gadmocemiT miRebul (mediatiur) informacias gvawvdis:<br />
[mirangula] esnрr рmCed lрОmaxvкlTe sрvОareSi (iqve<br />
6,8) _ `mirangula Turme wasula savebis samtrod~ _ teqstis<br />
es nawili specialurad Semogvaqvs, vinaidan aq mxolod<br />
ZiriTadpreverbiani formaa, romelic uTuodDunaxaobas<br />
gamoxatavs, rac esnрr (`Turme~) nawilakiTac gaZlierebulia,<br />
maSasadame ambis gagrZelebac, logikurad, unaxav<br />
istorias unda asaxavdes; dRevandeli viTarebiT uCveuloa,<br />
rom teqsti umTavresad I SedegobiTis upreverbo formebiT<br />
grZeldeba (xom ar aris es Txrobisas svani mTqmelebis-<br />
Tvis gansakuTrebiT damaxasiaTebeli pirdapirevidencialur,<br />
d. zlobinis terminologiiT _ `indikativis yuTSi~<br />
gadanacvleba?):<br />
sgimОрS mejvga Cu xoвaca... (iqve, 8,16) _ `veZis menaxireebi<br />
dauRupavs~ (`danaRupi hyavs~ xom araa? _ q. m.);<br />
eji sрvОрrs 10 Cu xobaJax (iqve, 8,18) _ `is savebs gaugiaT~<br />
(`gagebuli aqvT~?);<br />
ara-Cxara qa xokæara (iqve, 8,20) _ `rva-cxra(jer)<br />
gausvria~ (`nasroli aqvs~?);<br />
ara-ReT sрæОрr xodgara (iqve) _ `rvaode savebi<br />
mouklavs~ (`monaklavi hyavs~?);<br />
Sæana hayras Wur jigena, ala siрО noæ lajseda<br />
(iqve, 16,3) _ `svaneTi ayraze {mi}giyenebia, es Sen numc SegrCenia~<br />
_ aq Wur nawilaki TargmanSi ar aris, mosalodne-<br />
10 savebs (rac etimologiurad qarTuli `osebi~-s Sesatyvisia),<br />
svanebi yabardo-balyareTis macxovreblebs eZaxian: `ovsebs, anu<br />
osebs svanebi uwodeben mTis gadaRma mcxovreb Turqulad<br />
molaparake tomebs: Jegemlebs, baxsanlebs, malyarlebsa da<br />
yaraCavlebs. gaugebrobis Tavidan asacileblad (rom mkiTxvels<br />
ar aeria is `osebi~ am osebTan, romlebsac Cven sazogadod am<br />
saxeliT vicnobT) varCieT TargmanSi svanuri Ziri qarTulad<br />
gagveformebina: s a v e b i svanurad: sðжÁðr~; (SaniZe, sv. poez. I<br />
1939: XIV).<br />
63