fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
do, movlenis Sesaxeb myari, `idealuri codnisgan~ gadaxrili,<br />
epistemikuri mniSvnelobisa (lрОzæebne `SeWamos iqneba~,<br />
`albaT, SeWams~, … Cu+adxtæi{ne} `daxatos iqneba~,<br />
`albaT, daxatavs~...). m. tofaZis azriT, `specialur literaturaSi<br />
gvxvdeba mcdari mosazreba imis Taobaze, rom qar-<br />
TulSi mxolod iribi evidencialobis markirebaa SesaZlebeli.<br />
es mosazreba marTebulia TurmeobiTis mwkrivebisaTvis,<br />
magram ar vrceldeba evidencialobis gamomxatav leqsikur<br />
erTeulebze, rogoricaa formaucvleli sityvebi, naxevradgramatizebuli<br />
markerebi, sxvaTa sityvis nawilakebi~ (tofa-<br />
Ze 2011: 135-136); Cven sxvagvarad vfiqrobT: evidencialobis<br />
gamomxatav konstruqciebSi swored is saSualebebi iqcevian<br />
am kategoriis markerebad, romelTac mkvlevari Camo-<br />
Tvlis; maTi CamocilebiT esa Tu is konteqsti pirdapirevidencialurad<br />
gadaiqceva; amitomac vTvliT, rom iribi evidencialoba<br />
(epistemikuri formebi) svanurSi (iseve, rogorc<br />
evropul enebSi) mxolod maSin aris markirebuli,<br />
roca Tavad mTqmeli Tvlis, rom mis mier gadmocemuli informacia<br />
arasakmarisad sandoa an saeWvoa, xolo pirdapiri<br />
evidencialoba (neitraluri formebi) gansakuTrebul<br />
markirebas ar saWiroebs!<br />
vfiqrobT, axsnac es aris: vinaidan ZiriTadpreverbiani<br />
(-an, -ad, -es/-as, la-) formebi gvian Camoyalibdnen, xolo<br />
`windebul-Tandebuliani~ zmnebi evidencialobis TvalsazrisiT<br />
neitralur (/kategoriul) srul myofads am drois-<br />
Tvis ukve gamoxatavdnen, zmniswinianma formebma semantikurad<br />
uformantodac ganisxvaves Tavi (Cæ-рОr-i `dawers~ _<br />
{Cæ}adiОri{ne} `albaT / SesaZloa dawers~, `Tu dawers...~,<br />
`rom daweros~...); SevniSnavT, rom ZiriTadpreverbiani myofadis<br />
sufiqsTa variantebidan erT-erTi kvlav -in/-n elementia;<br />
aris Tu ara es elementi Cven mier evidencialobis<br />
niSnad miCneuli -Vn-‘s TanxmovniT nawilTan kavSirSi, amaze<br />
saboloo pasuxi ar gvaqvs.<br />
1) winaaRmdegobas qmnis saanalizo formantis xmovni-<br />
142<br />
Ti nawilis araerTgvarovnebac dialeqtebis mixedviT I<br />
TurmeobiTSi (bz. -in-, bq. -un-), romlis Sesaxebac varlam<br />
Tofuriac aRniSnavda, rom rTulia gadawyveta, erTmaneTis<br />
nasubstitucievi arian isini Tu ara, Tumca ki funqciis<br />
identurobas, cxadia, saeWvod ar miiCnevda.<br />
2) zogierTi mkvlevris azriT, Zvel qarTulSi am morfologiuri<br />
kategoriis daudasturebloba.<br />
es mosazreba saanalizo problemaze momuSave qar-<br />
Tvel enaTmecnierTa (a. SaniZe, z. sarjvelaZe, a. arabuli, m.<br />
beriZe, m. tofaZe...) mier ar aris gaziarebuli (ix. §7); Cveni<br />
azriT, saliteraturo enaSi evidencilobisTvis specialuri<br />
formanti ar ganviTarebula imitomac, rom is samwerlobo<br />
enaa, konteqsts ufro meti gasaqani aqvs, moqmedebs<br />
normebi da a. S. Sesabamisad, qarTulSi evidencialobis-<br />
Tvis, miuxedavad imisa, rom gramatikuli kategoriaa, specializebuli<br />
mwkrivebi mxolod perfeqtuli formebis saxiT<br />
mogvepoveba, romlebSic unaxaoba (rasac evidencialoba _<br />
verbalobac da inferenciac _ eyrdnoba) meoreuli, SeZenili<br />
funqciaa. svanurSi ki, rogorc iTqva, sakuTriv evidencialuri<br />
mwkrivebi araerTia, romelTaTvisac es funqcia<br />
ZiriTadia.<br />
rogorc Cans, iribi evidencializmis or qvesaxeobas<br />
Soris (moqmedebis aqti da savaraudooba) mijna arcTu ise<br />
myaria (bolos da bolos, amitomac iTvleba verbaloba da<br />
inferenciuloba erTi kategoriis _ iribi evidencialobis<br />
wyaroebad), amasTan hipoTeturad albaT SeiZleba kauzativis<br />
svanur -un- (-in-, -én-) da qarTul -in- formantTa materialuri<br />
Tu funqciuri identurobis daSveba istoriulad,<br />
rac, aseve, Semdgom kvlevas moiTxovs; `[rom] gamakeTebina /<br />
gamakeTebina~ tipis formebi da, sazogadod, II TurmeobiTi<br />
TavianTi semantikiTurT gvibiZgebs varaudisken, rom kauzativis<br />
morfema -in- qarTulSi Tumca sustad, magram mainc<br />
iRebs Tavis Tavze pirobiTobis semantikis gamoxatvas; mar-<br />
Talia, mkvlevarTa azriT (afridoniZe 1970: 18; suxiSvili<br />
143