fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
fwjefodjbmpcjt!lbufhpsjb! twbovs!fobTj
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
(preverbi+namyousruli), romelic, qarTulisave msgavsad,<br />
zogjer sustad inferenciulic aris xolme: YCæ-a-dgрr-d-a<br />
(bz.), Cæ-a-dgрr-i-æ (bq.) gadmoqarTulebisas zustad `moklavda~-s<br />
tolfasia da saTanado konteqstSi niuansurad aqac<br />
SeiZleba igulisxmebodes, rom mTqmelis mier pirdapiraRqmul,<br />
ueWvel informaciasTan ki ara, mis mosazrebasTan,<br />
rwmenasTan gvaqvs saqme, oRond amas, rogorc aRvniSneT,<br />
mxolod vrceli teqstiT Tu gavarkvevT. ukonteqstod ki<br />
es mwkrivi varauds, e. w. `sust codnas~ movlenis Sesaxeb<br />
ar gamoxatavs (Sdr. specifikuri, sakuTriv svanuri warmoebis<br />
pirobiTi: bz. Cæ-a-dgr-i-n-a, bq. Cæ-a-dgрr-n-a (`SesaZloa/albaT<br />
moklavda~).<br />
aRniSnul zmnebSi marTlac mniSvnelovania kilos sakiTxi,<br />
vinaidan TiToeuli gansaxilveli forma qarTulad<br />
ganmartebisas moiTxovs pirobiTobis gamomxatvel damxmare<br />
leqsemas (albaT, egeb, iqneb, SesaZloa, savaraudod, netav,<br />
rom, vaiTu...), hipotaqsur konstruqciaSi am zmnebis monawileoba<br />
ki umetesad ganapirobebs pirobiTdamokidebulwinadadebian<br />
qvewyobas maqvemdebarebeli kavSiris gareSe. `qar-<br />
TulSi mxolod TxrobiTi kiloa formebiT mdidari, Zvels<br />
qarTulSi kavSirebiTic arsebiTad TxrobiT kilos warmoadgenda;<br />
ase rom, kavSirebiTis kilod qceva meoreuli movlenaa~<br />
(Ciqobava 1946: 116), Tanamedrove svanurSi ki, rogorc<br />
aRmoCnda, kavSirebiTi an pirobiTi kilos semantika<br />
gacilebiT met mwkrivs moicavs; sakuTriv pirveli, meore<br />
da mesame kavSirebiTis garda, pirobiTobis semantikis mqone<br />
mwkrivebia: usruli myofadi (adgaræni `klavdes iqneba~),<br />
ZiriTadpreverbiani sruli myofadi (adgрrne / adgrine `albaT<br />
moklavs~; `rom moklas~; `SesaZloa, moklas~); pirobiT-<br />
SedegobiTi I (xedgрri `SesaZloa mouklavs = {mo}naklavi<br />
eyoleba~) da pirobiT-SedegobiTi II (xedgaríl/xedgрriæ<br />
`SesaZloa moekla = {mo}naklavi eyoleboda~); es ori ukanaskneli<br />
swored kiloTi da inferenciuli semantikiT<br />
qmnis opozicias I da II SedegobiTebis upreverbo formeb-<br />
184<br />
Tan, ZiriTadpreverbiani myofadi _ qarTuliseburi warmoebisa<br />
da semantikis myofadTan, usruli myofadi (resp. inferenciuli<br />
awmyo) ki _ pirdapirevidencialur (resp. neitralur)<br />
awmyosTan.<br />
konkluzivi svanurSi yvelaze TvalsaCinod perfeqtuli<br />
droebiT gamoixateba (an piriqiT _ perfeqtis erT-erTi<br />
ZiriTadi funqcia an maxasiaTebeli konkluzivis gamoxatvaa);<br />
ase magaliTad, saerTaSoriso lingvistikaSi damkvidrebuli<br />
evidencialTa kriteriumebis gaTvaliswinebiT,<br />
mTlianobaSi winadadeba beTqils RæaS oTdagra (I SedegobiTi)<br />
_ `beTqils jixvi mouklavs~, konkluzivis nimuSia im<br />
SemTxvevaSi, Tu mTqmelma, magaliTad, jixvis tyavi dainaxa<br />
da informacia iribad aago; aseve, petre qors légрm{æ}in<br />
(II TurmeobiTi) `petre saxls aSenebda Turme (/ naSeneba)~ _<br />
Tu MmTqmelma, vTqvaT, ezoSi mitanili samSeneblo masala<br />
SemCnia; pavles petre xamрrjæina/xamarjuna (I Turm.) _<br />
`petres pavle exmareboda Turme~ _ mTqmelma SeamCnia petres<br />
manqana im ezoSi, sadac pavles saxlis mSeneblobis<br />
procesi mimdinareobs da a. S. (igive winadadebebi konkluziurad<br />
ki ara renarativad CaiTvleba, Tu mTqmelma Tavad<br />
ki ar gaakeTa logikuri daskvnebi movlenebis Sesaxeb, aramed<br />
garedan, verbalurad miiRo informacia, Tumca gamoxatvis<br />
forma igive darCeba).<br />
mTqmelis damokidebuleba mis mier gadmocemul informaciasTan<br />
yovelTvis konkluziuria I da II pirobiT-SedegobiTis<br />
formebis gamoyenebisas:<br />
vanos dрSdæр leRv xomama (I SedegobiTi)? _ `vanos<br />
daTvis xorci Tu uWamia?~ _ kiTxva kategoriulia da pasuxsac<br />
zusts elodeba mTqmeli, magram, Tu kiTxvis adresats<br />
piradad ar unaxavs movlena, is aucileblad inferenciuli<br />
semantikis mqone zmnur formas _ I pirobiT-SedegobiTs<br />
gamoiyenebs: xлmi, ОaRo mрО ìra, meTxæОрr li! _ `albaT<br />
uWamia (=naWami eqneba), aba ra iqneba, monadirea!~. inferenciuloba<br />
SeiZleba kiTxvaSive Caidos: xëmima? _ `uWamia (=eqne-<br />
185