Belgisch global change onderzoek 1990-2002 - Federaal ...

62
kg N per km² en per dag
Seine Schelde Rijn Ems Weser Elbe
beluchten van de waterkolom voorziet.
Die hoge investeringen in conventionele
waterzuivering en rivierbeleid resulteren
dus eerder in het paradoxale effect dat er
meer stikstof in de zee terechtkomt.
In een andere studie toonde ULB-ESA
aan dat tertiaire waterbehandeling
(de verwijdering van stikstof en
fosfor uit afvalwater) onvoldoende
is om de toenemende eutrofiëring
van de kustgebieden in de Zuidelijke
Noordzeebocht en de Noordzee op te
lossen als niet tegelijkertijd de input
van stikstof vanuit de landbouw wordt
aangepakt.
Bodemuitloging
Industrie
Huishoudens
Export naar de Noordzee
Schatting van de hoeveelheden stikstof (N) die via
landbouw, industrie en huishoudelijke activiteiten
terechtkomt in rivieren die in de Noordzee uitmonden.
(ULB-GMMA).
ULB-GMMA en ULB-OCEAN bestuderen
eveneens de processen die de
stikstofcyclus in sedimenten beïnvloeden.
Zij ontwikkelden modellen om de recycling
van organisch stikstof te beschrijven
en de stromen van verschillende
- + stikstofverbindingen (NO , NH4 , N2 ) te
3
voorspellen. Hieruit bleek dat de snelle
recyclage van stikstof in de sedimenten
een belangrijke oorzaak is van de hoge
productiviteit van het continentale plat.
Diepe waterlagen
In de jaren 1960-1970 waren onderzoekers
ervan overtuigd dat de belangrijkste bron van
nutriënten voor de kustgebieden de instroom
van rivieren was. Toch blijkt uit recenter
onderzoek dat de opwelling van nutriëntrijke,
diepe waterlagen langsheen het continentale
plat zijn belang heeft. Hoe groot dat uiteindelijk
is, was tot voor kort onduidelijk. Belgische
onderzoekers waren bij de eerste om hierover
experimenten op te zetten.
ULB-OCEAN, ULg-OCEANCHEM en
VUB-ANCH onderzochten de opwelling
van diepe waterlagen en de invloed ervan
op de stikstofcyclus in de Golf van Biskaje.
De verticale vermenging van intermediaire
waterlagen zorgt volgens hen voor een
productie van organisch gebonden koolstof
die tot 200 g koolstof per m 2 en per jaar
bedraagt. Dat is meer dan dubbel zoveel
in vergelijking met de productie die wordt
gemeten in nabijgelegen meetstations in
de open oceaan waar deze opwelling niet
gebeurt. Verder toonden de onderzoekers
aan dat het nutriëntrijke opwellende
water niet tot de Golf van Biskaje blijft
beperkt. Het wordt door de stroming mee
in het Kanaal gestuwd, en dit tot aan de
Zuidelijke Noordzeebocht. In heel dit
gebied zouden de diepe waterlagen van
de Atlantische Oceaan de belangrijkste
bron van stikstofnutriënten zijn, veel
belangrijker dan de rivieren die in de
Noordzee uitmonden.