Belgisch global change onderzoek 1990-2002 - Federaal ...

More documents

Recommendations

Info

78 4.3 Invloed op structuur, functie en verspreiding van ecosystemen 4.3.1 De productiviteit van Belgische graslanden De toenemende atmosferische concentraties van koolstofdioxide (CO 2 ) en de daarmee gepaard gaande, mondiale temperatuurstijging, hebben een duidelijke invloed op het fotosyntheseproces en de respiratiesnelheid van de vegetatie. Een groot deel van de Belgische vegetatie bestaat uit graslanden en ook deze zullen als gevolg van deze global change effecten veranderen. Omwille van het economische belang en de dominante positie werden graslanden door verscheidene onderzoeksgroepen als modelsysteem uitgekozen. Experimenten door UA-PLECO en UGent-PP bewijzen dat een langdurige blootstelling aan een verhoogd CO - 2 gehalte een invloed op de verschillende grassoorten heeft. Verschillende ecosysteemprocessen veranderen: de fotosynthesesnelheid neemt toe, maar het waterverbruik van de vegetatie neemt af. Dit laatste wordt veroorzaakt door de huidmondjes in het blad die zich als gevolg van de hogere CO -concentratie meer 2 sluiten. De hogere koolstofaanvoer zorgt bovendien voor dikkere bladeren en een dichter bladerdek. De temperatuur speelt voornamelijk in op biogeochemische processen die een invloed op de nutriëntenopname en groei hebben. Het temperatuurseffect is moeilijker te onderzoeken omdat temperatuursoptima tussen plantensoorten verschillen. Zo kan een temperatuurstoename in het voorjaar een heilzame werking hebben, terwijl dezelfde toename in de zomer voor droogtestress zorgt. De productiviteit van graslanden kan dan ook sterk wijzigen als gevolg van een hogere temperatuur, en dit zowel in positieve als in negatieve zin. De invloed van de stijgende temperatuur op de productiviteit van graslanden heeft dan ook zijn invloed op de Belgische landbouw. Die wordt positief in het voorjaar (meer en snellere productie) beïnvloed, maar dit effect wordt door de negatieve invloed in de volle zomer overschaduwd. En daar doet zich een probleem voor, want de graslanden schieten nu reeds in het zomerseizoen te kort in de voedselvoorziening van de veestapel. Dit effect wordt in de toekomst nog meer uitgesproken als de CO -concentraties 2 verder blijven toenemen. Want alhoewel de graslandproductie daardoor verhoogt, heeft de geproduceerde biomassa een lagere kwaliteit doordat het eiwitgehalte daalt. 4.3.2 Beheersmaatregelen Weinig maatregelen baten als reactie op een toenemende temperatuur. Volgens sommige onderzoekers zou een beperking van de nutriëntentoevoer een goede maatregel kunnen zijn. Dit zal immers de fotosynthesesnelheid doen afnemen en daarmee ook de openingsgraad van de huidmondjes verminderen. Zodoende zal de transpiratiesnelheid en dus eveneens de uitdroging verlagen, waardoor de vegetatie minder temperatuurgevoelig wordt. Deze maatregel zal echter het productieverlies (als gevolg van de temperatuurverhoging) niet kunnen voorkomen, aangezien een beperking van de nutriëntentoevoer op zich al een productiviteitsverlies met zich meebrengt. Alleen de overschakeling op plantensoorten die beter in een warmer klimaat gedijen, is een radicale maatregel die eventueel uitkomst biedt.
4.3.3 Mondiale vegetatiepatronen Niet alleen de functie, maar ook de verspreiding van de vegetatie op mondiale schaal zal door de stijgende temperatuur en CO 2 -concentratie worden beïnvloed. Modellen voorspellen dat er zich grote verschuivingen in de verspreiding van de verschillende vegetatiegemeenschappen (biomen) op aarde zullen voordoen. Een afname van de toendra aan de ene en een toename van de woestijnen aan de andere kant zijn enkele van de voorspellingen die worden gemaakt door het CARAIB (Carbon Assimilation In the Biosphere) model dat door ULg-LPAP werd ontwikkeld (zie figuur hiernaast). In dit model worden CO - en temperatuursgeïnduceerde 2 veranderingen gescheiden. Deze voorspellingen zijn echter uiteenlopend als één enkel of beide effect(en) in de berekeningen worden geïncorporeerd. Toch kan er worden verwacht dat soorten met een nauw tolerantiebereik onder de snel veranderende klimatologische omstandigheden zullen verdwijnen. Indien er geen substituut-soorten voor handen zijn, zal de koolstofopslag afnemen en het broeikaseffect toenemen door emissie van CO . Kortom, we zitten in een vicieuze 2 cirkel. 4.4 Global change en impact op de waterbalans 4.4.1 Impact op Belgische hydrologische bekkens Zoet water is, zowel in kwalitatief en kwantitatief opzicht, een waardevol goed. Dit wordt overduidelijk in de Europese (Water Framework Directive 2000/60/EC) en internationale (AGENDA 21, Chapter 18 on water resources) wetgeving benadrukt. Global change scenario’s Global change in ecosystemen Distributie van de verschillende vegetatiegemeenschappen Huidig klimaat Huidige CO 2 concentratie Toekomstig klimaat Huidige CO 2 concentratie Toekomstig klimaat Toekomstige CO 2 concentratie Boreaal loofbos Geografische distributie van de verschillende vegetatiegemeenschappen, berekend met het CARAIB-vegetatiemodel (Carbon Assimilation In the Biosphere) dat door ULg-LPAP werd ontwikkeld. Het model toont de afzonderlijke impact van toekomstige klimaatsveranderingen (temperatuur en neerslag) en veranderingen van de atmosferische CO 2 -concentratie op de vegetatie: (A) standaardsimulatie met de huidige klimatologische omstandigheden en CO 2 -concentraties, (B) simulatie met toekomstige klimatologische omstandigheden en huidige CO 2 -concentraties en (C) simulatie met de toekomstige klimatologische omstandigheden en CO 2 -concentraties. Met ‘huidig’ wordt naar de periode 1990-1999 en met ‘toekomstig’ naar 2090-2099 verwezen. (L. François, ULg-LPAP). voorspellen een toename van de temperatuur en veranderingen in de neerslagpatronen. Deze wijzigen de hydrologische cyclus door de hoeveelheid water die een ecosysteem binnenkomt, wat op zijn beurt ondermeer de 4 Immergroen boreaal bos Gematigd naaldbos Gematigd gemengd bos Gematigd bladverliezend loofbos Gematigd immergroen loofbos Tropisch seizoenaal bos Tropisch regenwoud Gematigde en tropische savanne Grasland Toendra Halfwoestijn Woestijn Ijs 79
Page 1 and 2:
Belgisch global change onderzoek 19
Page 3:
Belgisch global change onderzoek 19
Page 7:
Onderzoek is de hoeksteen van alle
Page 10 and 11:
8 2.8.1 Waarom moet het klimaat wor
Page 12 and 13:
10 en duurzame technologieën, …
Page 14 and 15:
12 niet van om het onderzoek naar g
Page 16 and 17:
14 Change) vormden dan weer de basi
Page 18 and 19:
16 hoogte (km) druk (millibar) peil
Page 20 and 21:
18 Kader 5: Ozonopbouw en -afbraak:
Page 22 and 23:
20 in de katalytische cyclus die oz
Page 24 and 25:
22 door Belgische onderzoekers word
Page 26 and 27:
24 Op deze aërosolen vinden gelijk
Page 28 and 29:
26 eerst in de troposfeer gemeten e
Page 30 and 31: 28 in de besluitvorming en het bele
Page 32 and 33: 30 om de troposferische ozonproblem
Page 34 and 35: 32 1.3.6 Europese standaarden en Be
Page 36 and 37: 34 Veranderingen van de zonnestrali
Page 38 and 39: 36 El Niño is in de oorspronkelijk
Page 40 and 41: 38 schatten dat de ijskap in de laa
Page 42 and 43: 40 waarnemingen zijn gebaseerd op d
Page 44 and 45: 42 Onderzoekers van VUB-DG bestuder
Page 46 and 47: 44 ü Het simuleren van de reactie
Page 48 and 49: 46 o Als alle gletsjers smelten, zo
Page 50 and 51: 48 zoet water zal bijdragen tot het
Page 52 and 53: 50 Kader 10: Enkele voorbeelden van
Page 54 and 55: 52 duren vooraleer die warmte tot i
Page 56 and 57: 54 over opgelost CO 2 of CO 2 in wa
Page 58 and 59: 56 3.3 Hoe efficiënt is de oceaan
Page 60 and 61: 58 intensere biologische activiteit
Page 62 and 63: 60 neerslag van één carbonaatmole
Page 64 and 65: 62 kg N per km² en per dag Seine S
Page 66 and 67: 64 ULB-OCEAN en UGent-PAE trachten
Page 68 and 69: 66 en politieke argumenten af te ha
Page 70 and 71: 68 Biodiversiteit = soortenrijkdom
Page 72 and 73: 70 minder competitieve soorten voor
Page 74 and 75: 72 De hoeveelheid koolstof (C) in d
Page 76 and 77: 74 Opnamesnelheid methaan (µg CH 4
Page 78 and 79: 76 belang dat de ingrepen zijn geke
Page 82 and 83: 80 relatie tussen de bodem en veget
Page 84 and 85: 82 Nutriënten in de bodem zitten v
Page 86 and 87: 84 vallen tezelfdertijd ook onder d
Page 88 and 89: 86 Bijlage 1 - Belgische onderzoeks
Page 90 and 91: 88 Bijlage 2 - Acroniemen en afkort
Page 92 and 93: 90 Bijlage 3 - Afkortingen van chem
Page 94 and 95: 92 Bijlage 5 - Referenties Intergov
Page 96: Wetenschapsstraat 8 rue de la Scien
show all

Belgisch global change onderzoek 1990-2002 - Federaal ...

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?