Belgisch global change onderzoek 1990-2002 - Federaal ...

80
relatie tussen de bodem en vegetatie verandert.
Wat zijn de gevolgen voor België?
Onderzoekers van FUSAGx-UHAGx
voerden simulaties uit met het ‘EPIC-
GRID’ hydrologisch model van Belgische
rivierbekkens. Ze onderscheiden daarbij
twee belangrijke componenten: de laterale
stromen (oppervlaktestromen) en de
aanvulling van grondwater. Afhankelijk
van de permeabiliteit van de bodem
overheerst één van beide componenten.
Bij een weinig permeabele bodem zullen
oppervlaktestromen overheersen (zoals in
de bekkens van de Lesse en de Ourthe). In
een meer permeabele bodem zal de rol van
grondwaterstromingen meer uitgesproken
zijn. Voorbeelden hiervan zijn het bassin van
de Gete en de Jeker. Uit de voorspellingen
blijkt dat voor alle rivierbeddingen (of de
waterstromingen nu door grondwater- of
oppervlaktestromen worden gedomineerd)
de stroomsnelheden significant zullen
afnemen (zie schema hieronder).
EPIC-GRID hydrologisch model: verdeling van de
waterstromen (mm) zonder (zwart) of met Global Change
(rood)
ECHAM4 scenario-horizon 2040-2069
OURTHE (en LESSE)
Neerslag Evapotranspiratie
1009 - 880 553 - 551
aanvulling
grondwater
Oppervlaktestromen en
grondwaterstromingen
Neerslag Evapotranspiratie
807 - 717 530 - 524
369 - 264 37 - 30
aanvulling
grondwater
88 - 63 243 - 165
JEKER (en GETE)
Oppervlaktestromen en
grondwaterstromingen
l Bekkens met overheersende grondwaterstromingen (Gete en de Jeker): een
belangrijke impact op de aanvulling van grondwater
l Voor alle rivieren: uitgesproken wijziging van de minimale stromingen omwille
van de belangrijke afname van grondwater en laterale stromingen
Verdeling van waterstromingen binnen
Belgische stroomgebieden en de invloed van de
klimaatverandering hierop (EPIC-GRID simulaties,
ECHAM4 scenario, horizon 2040-2069). (C. Sohier
en S. Dautrebande, FUSAGx-UHAGx).
4.4.2 Veranderingen voor het
grondwaterregime
Klimaatveranderingen beïnvloeden de
hydrologische cyclus, wat ondermeer gevolgen
voor de bodemvochtigheid, aanvulling van
de grondwatertafel, waterkwaliteit en
grondwaterstromingen heeft. Het KMI werkte
op basis van de resultaten van drie ‘General
Circulation Models’ (GCM’s) drie scenario’s
van klimaatverandering voor België uit waarin
de temperatuur toeneemt.
Twee van de drie scenario’s toonden
aan dat global change tot een afname
van de jaarlijkse hoeveelheid neerslag in
België zou leiden; de derde voorspelde
weinig verandering. Alle scenario’s
toonden aan dat de hoeveelheid
neerslag tijdens de zomermaanden zou
dalen. FUSAGx-UHAGx paste deze drie
scenario’s toe in het hydrologisch EPIC-
GRID model dat toelaat de impact van
potentiële klimaatveranderingen op de
hydrologische cyclus te berekenen. Twee
van de drie scenario’s geven op jaarbasis
een aanzienlijke vermindering van de
laterale stromingen en de aanvulling van
de grondwatertafel aan. Simulaties op
maandbasis wijzen op een toename van
deze stromingen in de winter (afhankelijk
van de neerslag). Het tekort in de
aanvulling van de grondwatertafel varieert
naargelang het gebruikte scenario van 1
tot 34% en zal belangrijke implicaties voor
de watervoorziening hebben (voornamelijk
in de zomermaanden met negatieve
effecten op de gewassen).
4.4.3 Veranderingen in de landbouw
De toename van temperatuur, een vermindering
in waterbeschikbaarheid en een toename van
de CO 2 -concentratie in de atmosfeer leiden tot
veranderingen in de evapotranspiratie (d.w.z.