jv0008 Volledige tekst - WODC

Staatsveiligheidsrechtbanken in Turkije 81
een vooraanstaande advocaat werkzaam in Ankara, ‘probeert men de
staatsveiligheidsrechtbanken tot onmogelijke werkplekken te maken.’
Confrontaties tussen aanklagers en advocaten
De verhouding tussen advocaten, aanklagers en rechters in het
strafrechtssysteem, en vooral in de staatsveiligheidsrechtbanken, wordt
gekenmerkt door een hoge mate van antagonisme. Cevdet Volkan bijvoorbeeld,
de hoofdaanklager van de staatsveiligheidsrechtbank in Ankara,
heeft een bijzonder vijandige houding ten opzichte van de praktiserende
advocaten in de staatsveiligheidsrechtbank in Ankara. Hij
verklaarde het volgende: ‘In Ankara zijn er ongeveer vijftien advocaten
werkzaam in de staatsveiligheidsrechtbanken. Je ziet er altijd dezelfde
advocaten. Zij vertegenwoordigen terroristische groeperingen. Hieruit
blijkt hoeveel macht deze groeperingen hebben in Turkije. De vijftien of
twintig advocaten werkzaam in de staatsveiligheidsrechtbanken in Turkije
doen niets anders dan propaganda maken in de rechtszaal en valse
verklaringen afleggen over martelpraktijken.’ Een houding als deze, hoe
eerlijk ook bedoeld, ondermijnt de goede werking van het rechtssysteem
en bemoeilijkt het vinden van oplossingen voor een reeks belangrijke
substantiële en procedurele problemen binnen het systeem.
De advocaten die werkzaam zijn binnen de staatsveiligheidsrechtbanken
onthouden zich in het algemeen van directe aanvallen op
leden van de rechterlijke macht, ook al beschouwen zij de manier
waarop zij hun praktijk moeten uitoefenen als erbarmelijk. Wel lijken zij
er aan te twijfelen of aanklagers überhaupt wel een eerlijk rechtsproces
beogen. Dit kwam tot uiting toen een advocaat tijdens een vergadering
van de balie in Istanbul aangaf dat de aanklagers bereid waren te luisteren
naar kritiekpunten op het strafsysteem; hij werd uitgejoeld door zijn
collega’s.
Uit de hierboven beschreven punten blijkt dat aanklagers een zeker
gebrek aan respect tonen voor de integriteit van de verdediging. Advocaten
op hun beurt vertrouwen er weinig op dat aanklagers van goede wil
kunnen zijn. Dit wederzijdse antagonisme maakt het nog moeilijker voor
advocaten, aanklagers en rechters om effectief samen te werken teneinde
de structurele problemen op te lossen en het publieke vertrouwen
te vergroten.
Voorarrest, marteling en het onder druk verkrijgen van verklaringen
Voorarrest
De duur van het voorarrest in zaken van de staatsveiligheidsrechtbanken
is, ondanks recente wetswijzigingen, veel langer dan in normale strafprocedures.
De in 1997 doorgevoerde wijzigingen van het wetboek van