Overgang van de milieuvergunning

Advies van de Evaluatiecommissie Wet milieubeheer
kan artikel 8.20, eerste lid, gewoon worden toegepast: de vergunning gaat van rechtswege
over op de rechtsopvolgers, de nieuwe drijver is automatisch gebonden aan de
bestaande vergunning, zonder dat er sprake hoeft te zijn van een privaatrechtelijke overdracht
van de vergunning of wijziging van de tenaamstelling van de vergunning. Volgens
de onderzoekers is deze benadering in overeenstemming met de IPPC-richtlijn.
Ingewikkeld wordt het pas wanneer de omvang van de inrichting wijzigt. In theorie
kunnen dan verschillende mogelijkheden die de wet biedt, worden toegepast om de
vergunning aan te passen aan de nieuw ontstane situatie. In de praktijk worden
verschillende van deze oplossingen ook waargenomen. We zullen hier kort deze
mogelijkheden langslopen, waarbij twee situaties moeten worden onderscheiden: 1) na
overgang ontstaan meer inrichtingen, 2) na overgang ontstaat één inrichting.
Ad 1
Vier oplossingen zijn in deze situatie denkbaar:
- de verschillende inrichtingen blijven gereguleerd worden door de oorspronkelijk
verleende vergunning, al dan niet vergezeld van een melding ingevolge artikel 8.19,
tweede lid, Wm;
- voor een van de inrichtingen blijft de oude, maar gedeeltelijk ingetrokken of - via een
melding ingevolge artikel 8.19 Wm - gewijzigde, vergunning gelden. Voor de andere
inrichting(en) wordt een nieuwe oprichtingsvergunning verleend (deze variant komt in
de praktijk het vaakst voor);
- voor alle inrichtingen worden veranderings- of revisievergunningen verleend (op grond
van resp. artikel 8.1, eerste lid, onder b en artikel 8.4 Wm);
- voor alle inrichtingen worden oprichtingsvergunningen verleend.
Ad 2
In de tweede situatie zijn drie benaderingen mogelijk:
- de nieuwe inrichting werkt door met de bestaande vergunningen;
- voor de nieuwe inrichting wordt een revisie- of veranderingsvergunning verleend of
wordt de wijziging gemeld conform artikel 8.19, tweede lid, Wm;
- voor de nieuwe inrichting wordt een nieuwe oprichtingsvergunning verleend.
Dit alles betekent niet dat er geen verbeteringen zijn aan te brengen. Nadeel van de
huidige ongereguleerde situatie en de mogelijke oplossingen is immers niet alleen dat er
rechtsonzekerheid bestaat, maar vooral ook dat sommige van de hierboven genoemde
creatieve oplossingen niet sporen met de Wet milieubeheer.
Om te beginnen wordt soms uit het oog verloren dat na overgang geen sprake meer is
van ‘één inrichting’ als bedoeld in artikel 1.1, vierde lid, Wm. Ook is er in sommige
situaties geen sprake meer van een integrale vergunning die de wetgever met de Wet
milieubeheer op het oog had. Verder zien we een oneigenlijk gebruik van het instrument
van de melding; zo is het bijvoorbeeld niet de bedoeling dat via een melding een
vergunning ineens voor meerdere inrichtingen gaat gelden. Lastig is ook om bij
oprichtingsvergunningen rekening te houden met bestaande rechten. Bij revisievergunningen
is daarin weliswaar voorzien door de wetgever (artikel 8.4, derde lid, Wm), maar
deze bepaling is vooral van procedurele aard en verwijst via afdeling 8.1.2 Wm weer terug
naar het alara-beginsel van artikel 8.11, derde lid. Het is echter zeer de vraag in hoeverre
3