Onderzoeksvragen op het terrein van kinderopvang ... - BredeSchool

vrouwen, en die tevens recht doen aan de belangen van kinderen in verschillende leeftijdsgroepen. Inzet
was vooral het oplossen van de praktische, organisatorische problemen die het combineren van betaalde
arbeid en zorgtaken lastig maken. “De commissie moet ideeën ontwikkelen voor een dagindeling die mannen
en vrouwen meer ruimte laat om te kiezen voor een evenwichtige combinatie en verdeling van betaalde
arbeid en zorgtaken. Verder moet zij creatieve oplossingen aandragen die ertoe leiden dat de tijden van
betaalde arbeid, onderwijs, kinder- en buitenschoolse opvang, winkels, voorzieningen, openbaar vervoer en
dergelijke beter op elkaar zijn afgestemd. Ook over de afstand tot en de bereikbaarheid van voorzieningen
zal de commissie met ideeën komen” zo meldt het Ministerie van SWZ in haar persbericht van 4 november
1996.
Na een aantal tussenstappen in het beleid zijn uiteindelijk in de periode 2002-2007 in het kader van het
project Dagindeling 177 projecten ontwikkeld die combinatie van arbeid en zorg moesten vereenvoudigen.
In het rapport ‘Naar flexibele tijden tussen 7 en 7’ (Policy Productions, 2007) zijn de resultaten van dit
project geëvalueerd in opdracht van het Ministerie van OCW en worden aanbevelingen voor de toekomst
geformuleerd.
De nota ‘De kracht van het gezin’ (SZW, 2008) beschrijft de maatregelen die het kabinet Balkenende voor
ogen had om Nederland gezinsvriendelijker te maken en om de kracht van gezinnen te versterken. Hierin
vinden we voornemens terug die passen in de lijn van kinderopvang en buitenschoolse opvang als
randvoorwaarde voor arbeidsparticipatie van met name vrouwen. Voorbeelden van de concrete maatregelen
die worden voorgesteld zijn: extra investeringen in de kinderopvang, het kindgebonden budget bovenop de
kinderbijslag en armoedebestrijding. Ook is er sprake van: uitbreiding en flexibilisering van
ouderschapsverlof en van inspanningen voor gezinsvriendelijke bedrijven (via aangepaste werktijden en
mogelijkheden voor thuiswerken).
Maar niet alleen de praktische afstemming van arbeid en zorg, of het bevorderen van
arbeidsmarktdeelname van ouders heeft de aandacht van de overheid. De Kwaliteitsagenda PO 2007-2011
van het Ministerie van OCW (Scholen voor morgen, 2007), benoemt het belang van samenwerking tussen
scholen en partners buiten de school juist als mogelijkheid om de ontwikkelingskansen van kinderen te
stimuleren. “Tijdens buitenschoolse activiteiten gaat het informele leren gewoon door. Dat kan beter worden
onderkend en benut. In het kader van de verlengde schooldag worden ook nu al kinderen met een
taalachterstand bijgespijkerd. Maar er kan juist ook aandacht worden besteed aan andere onderwerpen
zonder dat dit ten koste gaat van de focus op taal en rekenen. Door middelen beschikbaar te stellen voor
combinatiefuncties worden scholen hiervoor beter toegerust. Door personen verantwoordelijk te maken voor
het actief verbinden van de sectoren met elkaar, of door functies te creëren waarbij personen in twee of meer
sectoren werkzaam zijn, ontstaan duurzame samenwerkingsrelaties en een samenhangend aanbod, en
krijgen leraren en schoolleiders meer tijd voor hun kerntaak: lesgeven.”
De focus in deze Kwaliteitsagenda is vooral die van de brede scholen en de organisatie van verlengde
schooldagactiviteiten met het oog op prestaties in de schoolse vaardigheden (taal en rekenen). Er is weinig
aandacht voor de rol van kinderopvang. Toch lijkt ook de samenwerking tussen scholen, aanbieders van
buitenschoolse activiteiten en buitenschoolse opvang voor de toekomst een belangrijk thema: zowel vanuit
het oogpunt van een beter dagarrangement voor ouders en kinderen, als vanuit het verbeteren van de
mogelijkheden voor talentontwikkeling van alle kinderen.
De beide perspectieven –dagarrangement en talentontwikkeling- worden gecombineerd in het Experiment
onderwijstijden dat in 2011 van start is gegaan, onder auspiciën van zowel het Ministerie van OCW als van
SZW. In dit experiment gaat het om veranderingen in de dagarrangementen voor kinderen en hun ouders.
Scholen krijgen de ruimte om te experimenteren met het inrichten van hun onderwijstijd op andere
manieren dan binnen de huidige wetgeving mogelijk is. Het experiment wordt begeleid door onderzoek dat
22