[PDF] De arbeidsmarkt van de zorgsector: data en modellen

ontwikkeld. Dit model heeft een beroepsgroep en een sectorale invalshoek. Het omvat onder
meer de arbeidsmarkt van de zorg- en welzijnssector.
De arbeidsmarkt van de zorgsector is door de introductie van meer marktwerking ingrijpend aan
het veranderen 22 . De centrale vraag in dit hoofdstuk is of deze modellen geschikt zijn voor het
maken van analyses van arbeidsmarktvraagstukken en het maken van arbeidsmarktprognoses.
Dit hoofdstuk beschrijft het doel, structuur, validiteit en toepassing van de modellen en geeft
een beoordeling van de bruikbaarheid van de modellen in een zorgsector gekenmerkt door
gereguleerde concurrentie.
9.1 Regiomarge
RegioMarge speelt een belangrijke rol in de analyse van en het denken over de toekomstige
arbeidsmarktsituatie in de zorgsector. Het model is ontwikkeld door NZi (sinds 2000 Prismant)
met het doel de discussie tussen instellingen binnen de regio’s over de sectorale arbeidsmarkt en
het te voeren arbeidsmarktbeleid te stimuleren. Sinds enkele jaren gebruikt Prismant het model
echter ook om arbeidsmarkt prognoses en beleidsvarianten te maken op landelijk niveau. Het
model is in eerste instantie ontwikkeld als instrument voor de planning van de capaciteit van
zorgopleidingen. Gaandeweg is het model echter omgebouwd tot een meer algemeen
arbeidsmarktmodel waarmee Prismant ook maatregelen voor vermindering van het
personeelsverloop, herintreding en reïntegratie analyseert.
9.1.1 Doel
RegioMarge dient twee doelen. Het belangrijkste doel van het model is om dialoog en discussie
tussen zorginstellingen onderling en tussen zorgopleidingen op regionaal niveau te stimuleren.
Dit is tot nu toe nodig geweest door het ontbreken van een coördinerend prijsmechanisme op de
arbeidsmarkt. De zorginstellingen en opleidingen moeten in dat geval gezamenlijk door een
planmatige aanpak de arbeidsmarktknelpunten oplossen. De gezamenlijkheid voorkomt
afwenteling van de arbeidsmarktproblemen op elkaar en maakt een afgewogen inzet van
meerdere arbeidsmarktinstrumenten mogelijk voor de oplossing van de problemen. De
verantwoordelijke instellingen konden tot voor kort met behulp van RegioMarge hun
arbeidsvraag en -aanbod bepalende activiteiten coördineren en zorgen voor een evenwichtige
ontwikkeling van vraag en aanbod op de arbeidsmarkt van de zorgsector.
22 Een verandering is de tendens naar decentraal arbeidsvoorwaardenoverleg. Sinds 1999 is de algemene CAO in de
zorgsector uiteengevallen in aparte CAO’s per branche. Deze ontwikkeling zal zich voort zetten tot een arbeidsvoorwaarden
overleg op instellingen niveau.
41