[PDF] De arbeidsmarkt van de zorgsector: data en modellen

Toezicht van de overheid en instituties op de bevoegdheden en kwalificaties van
beroepsbeoefenaars en de kwaliteit van hun werk zal ook in de toekomst belangrijk blijven. De
specifieke institutionele omgeving van de arbeidsmarkt van de zorgsector mag daarom in
toekomstige modellen niet ontbreken.
9.5 Arbeidsaanbod ramingen met RegioMarge en de CPB zorgramingen
Het CPB houdt bij het maken van de zorgramingen vaak geen rekening met eventuele tekorten
op de arbeidsmarkt van de zorgsector. In een slecht werkende arbeidsmarkt kan het gebrek aan
personeel een beperking vormen voor het zorgaanbod. In een goed werkende arbeidsmarkt zal
het zorgaanbod niet beperkt worden maar duurder worden door toenemende loonkosten.
Eventueel wordt hierdoor zorgvraag afgeremd.
De arbeidsmarktprognoses gemaakt met RegioMarge, AMOZ en het ROA prognose model
geven een beeld van het toekomstige arbeidsaanbod in de zorgsector. Dit arbeidsaanbod is
geraamd los van de arbeidsmarktcondities en -gedrag. Er is geen zelfregulerend vermogen van
de arbeidsmarkt verondersteld. Zonder terugkoppeling naar de markt geven deze modellen wel
een beeld van de aard en de omvang van het trendmatige ofwel initiële arbeidsaanbod. Deze
uitkomsten zijn bruikbaar voor het CPB om de risico’s van een eventueel arbeidsaanbodtekort
te analyseren en de consequenties daarvan op het zorgaanbod te bepalen. Deze paragraaf laat
zien hoe informatie uit RegioMarge gebruikt kan worden om de zorgramingen van het CPB te
corrigeren voor arbeidsaanbodtekorten.
9.5.1 Methode
Figuur 9.4 geeft een beeld van de reken- en controlestappen die daarbij nodig zijn om de
informatie uit RegioMarge te gebruiken voor aanpassing van de kale CPB zorgramingen.
Uitgangspunt is de CPB productieraming [1] voor de zorgbranches. Deze moeten vaak nog
gecorrigeerd worden voor beleid [2]. Een voorbeeld hiervan is het beleid voor de reductie van
de wachtlijsten in de zorg. De arbeidsvraag [5] wordt berekend uit de zorgproductie, de
verwachte arbeidsproductiviteit [3], en de effecten van arbeidsmarktbeleid [4].
De arbeidsmarkt is niet georganiseerd per branche maar per beroep en opleiding. Daarom is het
nodig uit de berekende arbeidsvraag per branche de vraag per beroep en opleidingsniveau [7] te
berekenen.
Het arbeidsaanbod [11] per beroep en opleiding wordt bepaald door de uitstroom uit de
zorgopleidingen [9], het personeel verloop [10] en de herintreders [8]. Door vraag en aanbod
met elkaar te confronteren ontstaat er een beeld van de tekorten en overschotten [12] op de
63