Evaluatie Landelijk Kader Forensische ... - Europa morgen

1 Inleiding
1.1 Aanleiding
Op het gebied van de forensische diagnostiek bij jeugdigen werden in de
jaren negentig verschillende problemen gesignaleerd. Om verbeteringen
door de te voeren, is onder regie van het ministerie van Justitie een landelijk
project forensische diagnostiek jeugd gestart. Dit heeft geresulteerd in het
Landelijk Kader Forensische Diagnostiek in de Jeugdzorg (FDJ) 1 .
Het Landelijk Kader FDJ betreft zowel de inhoud van forensische diagnostiek
als een organisatiestructuur voor aanvragen, bemiddelen en uitvoeren
van onderzoek.
Diagnostiek is het volgens methodische principes onderzoeken van de aard
en oorzaak van een eventuele stoornis of problematiek van een jeugdige of
zijn gezin, waarbij de vraagstelling beantwoord kan worden. Forensische
diagnostiek is diagnostiek ten behoeve van een juridische beslissing, waarvan
de uitkomst op de een of andere manier ter toetsing van een rechterlijke
instantie kan komen. Anders gezegd, gaat het om een onderzoek dat is uitgevoerd
door een deskundige dat door de rechter gebruikt wordt om een
oordeel te kunnen vormen over een kwestie die hem/haar is voorgelegd 2 .
Bij jeugdigen wordt forensische diagnostiek uitgevoerd ten aanzien van
strafrechtelijke en civielrechtelijke beslissingen. Voorbeelden bij jeugdigen
zijn het strafrechtelijke persoonlijkheidsonderzoek dat de strafrechter of het
Openbaar Ministerie (OM) noodzakelijk acht en civielrechtelijk onderzoek
betreffende de noodzaak van een maatregel voor kinderbescherming.
Het Landelijk Kader is in drie tranches ingevoerd. De implementatie startte
in 2003 in drie voorloopregio’s (de arrondissementen Amsterdam,
Den Bosch en het hofressort Leeuwarden). In 2004 zijn de arrondissementen
Den Haag, Rotterdam, Dordrecht en Utrecht gevolgd. Per 1 januari
2005 zijn de resterende arrondissementen met het Landelijk Kader aan de
slag gegaan.
De minister van Justitie heeft de Tweede Kamer toegezegd de nieuwe
werkwijze te evalueren. De evaluatie moet inzicht geven in de mate waarin
en de wijze waarop de betrokken organisaties met het Landelijk Kader werken.
Daarnaast dient duidelijk te worden in hoeverre de nieuwe werkwijze
bijdraagt aan een kwalitatieve verbetering van de forensische jeugddiagnostiek.
DSP-groep heeft dit onderzoek uitgevoerd in opdracht van het WODC.
Het onderzoek is verricht tussen november 2007 en juli 2009 en werd begeleid
door een onafhankelijke commissie van deskundigen (voor de samenstelling
van de begeleidingscommissie zie bijlage 1).
Noot 1 Het Landelijk Kader Forensische Diagnostiek Jeugd is bedoeld voor alle forensische
diagnostiek bij minderjarigen. Omdat de term 'in de jeugdzorg' mogelijk misleidend is, hanteren
we in deze rapportage de term 'forensische diagnostiek jeugd'.
Noot 2 Landelijk Kader Forensische Diagnostiek in de Jeugdzorg (2002).
Pagina 17 Evaluatie Landelijk Kader Forensische Diagnostiek Jeugd DSP - groep