Jaarverslag en jaarrekening 2011 - Gemeente Rijssen-Holten

Jaarverslag 2011
Langlopende geldleningen zijn nog steeds zeer moeizaam te verkrijgen omdat er een overschot is aan
het aanbod van kortlopende middelen die bij voorkeur ook weer kort uitgezet worden. Het uitzetten van
langlopende middelen levert te veel onzekerheden op waardoor er extra risicotoeslagen worden
gehanteerd. Het aanwezige verschil tussen rentevergoeding voor kortlopend geldleningen (looptijd 5 jaar)
en het aantrekken van langlopende leningen (looptijd 25 jaar) is gedurende 3 jaar gelijk gebleven. Dit
verschil bedraagt voor ieder jaar ongeveer 2%. De onzekerheid blijkt dus juist uit de gehanteerde tarieven
op de geldmarkt in plaats van op de kapitaalmarkt.
Zoals bij de begroting 2011 aangegeven blijkt dat de economie momenteel zeer complex is maar vooral
ook heel onvoorspelbaar. Dit komt vooral tot uitdrukking in de schommelingen op de geldmarkt.
Het uitzetten van overtollige liquide middelen geeft op termijnen van korter tot 6 maanden nauwelijks
rendement. Er is dan ook een bewuste keuze gemaakt om dat in 2011 niet te doen. In de korte periode
van 2011 dat de gemeente een onderliquide situatie heeft gekend is gebruik gemaakt van de ruime
kasgeldlimiet bij de BNG.
Kredietrisicobeheer
Gewaarborgde geldleningen
Bij het aantrekken van een langlopende geldlening en het verstrekken van gemeentelijke garantstellingen
of renteloze geldleningen is het uitgangspunt gehanteerd dat er een primaire relatie moet zijn met de
uitoefening van de publieke taak. Daarnaast mag de uitoefening hiervan niet gericht zijn op het genereren
van inkomsten door het aangaan van overmatige risico’s.
Per 31 december 2011 bedraagt het restantbedrag van gewaarborgde geldleningen € 74,3 miljoen.
Hiervan is € 64,9 miljoen gewaarborgd door het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) en neemt
de gemeente slechts een achtervangpositie in. Voor een bedrag van € 9,3 miljoen staat de gemeente
direct garant. De gemeente draagt daarbij zorg voor de betaling van achterstallige hypotheeklasten van
diverse zorginstellingen en woning coörperaties. In de loop van 2010 is met een zorginstelling
afgesproken om € 6,2 miljoen bij het waarborgfonds onder te brengen. In de loop van 2011 is deze
procedure opgestart. De aanvraag is inmiddels beoordeeld. De bevindingen zijn op dit moment nog niet
bekend. De gemeente wordt bij de ondergebrachte leningen van het Waarborgfonds aangesproken
indien het garantievermogen van het WSW daalt tot 0,25% van het garantievolume. Het totale
garantievermogen bedroeg per 31 december 2011 € 3,8 miljard (bestaande uit € 477 miljoen
borgstellingsreserve en € 3,32 miljard aan obligoverplichtingen die de WSW-deelnemers aan moeten
houden als een latente verplichting) en het garantievolume bedraagt op datzelfde moment € 86,3 miljard.
De kans dat de gemeente, op korte termijn, haar achtervangpositie moet waarmaken is dus minimaal te
noemen.
Verstrekte geldleningen
In 2011 is er opnieuw een aanvullende starterslening verstrekt voor een bedrag van € 200.000 waarmee
het totaal aan verstrekte startersleningen uitkomt op € 682.000. Als aanvullende hypotheekverstrekkingen
is een bedrag binnen de bestaande hypotheekakten verstrekt van € 68.000. Een groot deel van de
verstrekte hypothecaire geldleningen is aflossingsvrij. Een klein gedeelte aan hypothecaire geldleningen
is op basis van annuïteit verstrekt.
De rest van de verstrekte leningen zijn afkomstig uit voorliggende jaren. De grootste lening daarbij is
verstrekt aan Vitens tot een bedrag van € 2,74 miljoen waarbij de waarde van deze lening na aflossing ad
€ 183.000 op 31 december 2011 € 1,827 miljoen bedraagt.
Financieringspositie
Prognose financieringsbehoefte 2011
In de begroting 2011 is berekend dat er een extra financieringsbehoefte aanwezig is van € 3,4 miljoen.
Rekening houdend met deze geprognosticeerde financieringsbehoefte en de aanwezige middelen op 1
januari 2011 volgt hieruit een begrote renteomslag van 4,42%.
In de begroting is ervan uitgegaan dat de financieringsbehoefte met kortlopende middelen wordt afgedekt
tegen een rentevergoeding van 1%. Bij het berekenen van de rentevergoeding over de eigen
financieringsmiddelen is in de primaire begroting rekening gehouden met 5% aan rentevergoeding. In
werkelijkheid bedraagt het rente-omslagpercentage 4,83%. In de begroting 2011 is het uitgangspunt
gehanteerd dat de kasgeldlimiet wordt gebruikt als financiering voor het ontstane financieringstekort.
Hiervoor is een bedrag als rentelasten in de begroting opgenomen van € 34.000. Gezien eerdere
presentatie bij de paragraaf “kasgeldlimiet” van het saldo van de vlottende middelen is deze inschatting
niet gerealiseerd. Niet volgens prognose is er een langlopende lening aangetrokken ten bedrage van
89