buradan - Yangın
buradan - Yangın
buradan - Yangın
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
TÜYAK BİLDİRİLER KİTABI<br />
2009 PROCEEDINGS BOOK<br />
Özet<br />
Sanayi tesislerinde belli başlı yangın riskleri şunlardır. Parlayıcı<br />
veya yanıcı akışkanlar, sınaî gazlar, sınaî taşıma ve iletme<br />
sistemleri, sanayi sistemlerindeki elektriksel kısımlar, pnömatik<br />
sistemler başlıcalarıdır. Bunlara ayrıca sınaî atık kontrolünün iyi<br />
yapılmamasını da ilave edebiliriz. Bu çalışmada parlayıcı akışkanlar<br />
kısmında risk özellikleri, depolanması, iletim ve dağıtım, parlayıcı<br />
veya yanıcı akışkanlarda yangın sistemleri, zararın kontrol altına<br />
alınması üzerinde de durulmuştur. Sınaî gazlar konusunda çeşitliliği,<br />
depolanması, nakliye, dağıtım, boru düzenlemeleri ve sınaî<br />
gazlarda yangın önleme ve söndürmeden kısaca bahsedilmiştir.<br />
Sınaî taşıyıcı arabalar, konveyör sistemlerinde başlıca yangın<br />
sebepleri ve çözüm önerileri getirilmiştir. Sanayi tesislerindeki<br />
elektriksel bölümlerde yangına karşı cihazların seçimi ve sistem<br />
analizi yapılmıştır.<br />
Son olarak; sanayi tesislerinde artık kontrolü, bu maddelerin<br />
tehlikeleri açısından önemlidir. Artıkların yok edilmesi şekillerinin<br />
seçimi yangın risklerini önleme çaresidir. Konunun amacı; son<br />
zamanlarda Sanayi tesislerindeki yangınların artışı ve risk faktörleri<br />
sebepleriyle; bu konu üzerinde yoğunlaşmanın gereğini ortaya<br />
çıkarmaktır.<br />
Anahtar Kelimeler: Endüstri Tesisleri, <strong>Yangın</strong>, Endüstriyel Gazlar,<br />
Endüstriyel Sıvılar, Endüstriyel Atıklar.<br />
Fıre at Industrial Facilities and Fighting<br />
Abstract<br />
These are the particular risks of fires in industrial facilities. The main<br />
risks are inflammable and combustible fluids, industrial carring and<br />
conducting systems, electrical systems and pneumatic systems.<br />
We can also add the improper check of industrial waste to these<br />
risks. In this study, risk properties in inflammable fluids, storing,<br />
transportation and distribution, the fire systems inflammable and<br />
flammable fluids and trying to take the damage under control have<br />
been emphasized. The variety, storing, transportation, distribution<br />
and pipe regulations of industrial gases and fire preventing measures<br />
as well as extinguishing them have also been mentioned. Industrial<br />
carrying vahicles, the primary reasons in conveyor systems and<br />
suggestions to solve these problems have been pulforward . The<br />
choise of the devies against fire in electrical parts of industrial<br />
facilities and analyzing of systems have been made.<br />
Finally, waste control in industrial facilities is important in terms of<br />
the dangers of these substances. The choise of the methods the<br />
destroy the waste substances in the solution to prevent fire risks.<br />
2<br />
TÜYAK 2009<br />
ENDÜSTRİ SİSTEMLERİNDE YANGIN VE ÖNLEME<br />
Dr. Yaşar YETİŞKEN M. Fatih YETİŞKEN<br />
The aim of the study is the show the necessity of concentrating on<br />
the isue owing to risk factors and increases in fares in industrial<br />
facilities.<br />
Key Words: Industrial Facilities, Fire, Industrial Gases, Industrial<br />
Fluids, Industrial Waste.<br />
1.Giriş<br />
1.1.Parlayıcı ve Yanıcı Sıvılar<br />
Her türlü sınaî işletmede belirli miktarlarda yanıcı ve parlayıcı sıvılar<br />
vardır. Burada bunlarla ilgili çeşitli rizikolar ve alınabilecek önlemler<br />
üzerinde durulacaktır. Parlayıcı sıvılar, parlama noktaları 37ºC’nin<br />
altında ve buhar basıncı 3 kg/cm² den az olan akışkanlardır.<br />
Yanıcı sıvılar ise, parlama derecesi 37ºC veya daha yukarı olan<br />
akışkanlardır. Parlayıcı sıvılar, doğal yapıları gereği buharlaşıcı<br />
niteliktedirler ve birçoğu sürekli olarak çıplak gözle görülemeyen<br />
ve havadan ağır olan gazlar çıkarırlar. Yanıcı sıvılar ise, parlama<br />
derecelerinin üzerine kadar ısıtıldıklarında, parlayıcı sıvıların birçok<br />
özelliğini paylaşırlar ve çok buharlaşıcı maddelerle aynı ölçüde<br />
tehlikeli olurlar. Bu iki sıvı çeşidinin arasındaki önemli bir fark, çıkan<br />
buharların hareket kabiliyeti ile ilgilidir. Parlayıcı sıvılardan çıkan<br />
buharlar, havadan ağır olmak üzere kaynaklarından çok uzaklara<br />
kadar gidebilirler. Yanıcı sıvı buharları ise, çevre sıcaklığı sıvının<br />
parlama derecesinin üzerinde olmadıkça çok uzağa gidemezler.<br />
Oldukça yüksek rizikoları ve geniş olarak kullanılmaları sebebiyle<br />
bu akışkanlar, Sanayide çıkan yangınların birçoğunda pay<br />
sahibidirler. Birçok durumda tehlikesiz olan bir kıvılcım veya<br />
bir yangın kaynağı, ortamda yeterli miktarda yanıcı buharlar<br />
bulunduğunda ciddi yangınlara veya patlamalara sebep olabilir.<br />
İstatistiklere göre bu akışkanların sebep olduğu kayıplar, genel<br />
toplamda %15’lik bir orandadır. <strong>Yangın</strong>larda işin içine yanıcı ve<br />
parlayıcı akışkanların da girmesine sebep olan etkenler şöyle<br />
sıralanabilir: Bunlar; güvenli çalışma şartları altında, personelin<br />
eğitim yetersizliği, diğer bölmelerden yeterince yalıtılmamış rizikolu<br />
operasyonlar, makineler ve yanıcı akışkanların uygun şekilde<br />
kullanılmaması, yetersiz bakım ve temizlik çalışmaları, gerekli<br />
yangın kontrol sistemlerinin bulunmamasıdır.<br />
1.1.1. Riziko Karakteristikleri<br />
Yanıcı Sıvı <strong>Yangın</strong>ları<br />
Herhangi bir yanıcı sıvı yangınında, yanma sıcaklığı yaklaşık<br />
11000 kcal/kg, yani ahşap ısısının 2.5 katı kadardır. Yanıcı ve<br />
parlayıcı sıvıların yanma hızları çevre koşullarına, yanma ısısına,<br />
buhar ısısına ve basınç koşullarına bağlıdır. Mesela benzin ve
Change language