buradan - Yangın

TÜYAK BİLDİRİLER KİTABI
2009 PROCEEDINGS BOOK
Ali KARAHAN
İstenbul Büyükşehir Belediyesi
İtfaiye Daire Başkanlığı
2
TÜYAK 2009
PİŞİRME YAĞI YANGINLARININ AYRI BİR YANGIN
SINIFI OLMASININ GEREKLİLİĞİ
Özet
Yangın sınıfları yangınla savaşta birçok konuda belirleyici olan
önemli bir faktördür. Yangın sınıfları genelde yanıcı maddenin
yanma davranışına ve söndürme maddelerine karşı verdiği tepkiye
göre belirlenmektedir.
A sınıfı katı yangınları ve D sınıfı metal yangınları olarak dünya
genelinde aynıdır. Elektrik yangınları Amerika’da C sınıfı ve
Avrupa’da E sınıfı olarak yerini almıştır. Ülkemizdeki standartlar ve
mevzuatta elektriğin ayrı bir yangın sınıfı olarak kabul edilmemesi
önemli bir eksikliktir. Elektrik yangınları bizde de Avrupa’da olduğu
gibi “E sınıfı yangınlar” olarak kabul edilmelidir.
Gaz yangınları bizde ve Avrupa’da “C sınıfı yangınlar” olarak kabul
edilmiştir. Amerika’da ise Gaz Yangınları sıvı yangınları ile aynı
sınıfta toplanmış ayrıca bir yangın sınıfı olarak kabul edilmemiştir.
Yanıcı sıvılar ise başta akaryakıtlar olmak üzere “B sınıfı yangınlar”
olarak Dünya genelinde uzun zamandan beri kabul edilmiştir.
Bahsedildiği gibi Amerika’da gaz yangınları da bu sınıfa dahil
edilmiştir. Yanıcı sıvıların buharları yanıcı gazdır. Dolayısı ile
her ikisi için de aynı yanma davranışı ve söndürme teknikleri söz
konusu olmaktadır.
Ancak yanıcı sıvıların içinde yağların aynı davranışı göstermediği
görülmüştür. Yağlar uçucu değildirler. Tutuşma sıcaklıkları
yüksektir. Yanmakta olan yağ aynı zamanda kızgın yağ halindedir.
Halbuki akaryakıtlarda, tiner ve alkol gibi diğer yanıcı sıvılarda
yanmakta olan sıvı soğuktur.
Yanmakta olan kızgın yağa su ve sulu söndürme maddeleri
uygulandığında su hızla buharlaşarak yükselmekte, yükselirken
yanmakta olan yağ hücrelerini de yanar halde taşıyarak yangının
aşırı bir şekilde artmasına ve yayılmasına sebep olmaktadır. Bu
durumla karşılaşan kazazedelerde maalesef önemli yanıklar da
meydana gelmektedir.
Yağ yangınları daha çok mutfaklarda, pişirme ve kızartma amacı
ile kızdırılan yağlarda meydana geldiğinden pişirme yağları
dikkate alınmıştır. Bu nedenle pişirme yağı yangınlarını ayrı bir
sınıfta değerlendirip buna göre önlemler almak, farklı müdahale
yöntemleri geliştirmek ve alternatif söndürme maddeleri kullanmak
gerekmektedir. Islak-kimyasallar (wet-chemicals) bu amaçla
geliştirilmiştir.
Pişirme yağı yangınları son on yıldır Amerika’da “K Sınıfı” (kitchen-
mutfak) yangınları, Avrupa’da ise “F Sınıfı Yangınlar” olarak kabul
edilmiştir. Bizde de pişirme yağı yangınları Avrupa’da olduğu gibi
“F Sınıfı Yangınlar” olarak kabul edilmelidir.
The Requirement to Classify Cooking Oil Fires As
A Seperate Fire Class
Abstract
Fire classes are an important factor playing a determinant role in
combat with fire. Fire classes are usually determined according
to the burning behavior of the flammable materials and on the
reaction they give to extinguisher substances.
Class A is solid material fire and class D is metal fire and this
classification is used globally. Electricity fire is classed as class C in
USA and as class E in Europe. The standards used in our country
and failure to categorize electricity as a separate fire class in our
country is a serious drawback. Electricity fire, should be accepted
as class E fire in our country, just as it is in Europe.
Gas fire is categorized as “class C fire” both in our country and in
Europe. In USA on the other hand, gas fire is in the same category
as fluid fire and is not accepted as a separate fire class.
On the other hand, flammable fluids and particularly the fueloil
have been recognized all over the world as “class B fire” for
a long time. As mentioned above, gas fire has been classified in
this category in USA. The steam of flammable fluids is flammable
gas. As a result, for both of them, the same ignition behavior and
extinction techniques are applicable.
However, among the flammable fluids, it has been observed that
oil has not shown the same pattern. Oil is not volatile. Their ignition
temperature is high Burning oil is also boiling oil. But with fueloil,
thinner, and alcohol, the burning fluid is cold. When water or
watery extinction substances are applied to burning hot oil, water
evaporates rapidly and while rising, it carries the burning oil cells
together with it and causes the fire to increase and spread rapidly.
Unfortunately, sufferers of such accidents would have serious
burns.
Because oil fire originates in kitchens due to oil heated for cooking
or frying purposes, cooking oil has been taken into account. Thus,
one needs to classify cooking oil fire as a separate category and
take precautions accordingly, develop different extinction methods