buradan - Yangın
buradan - Yangın
buradan - Yangın
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Tablo 3. Mavi Çarşı yangın olayının analizi (Devam)<br />
Saptanan verilere dayalı yorumlar<br />
İşlevi değiştirilerek herhangi bir risk değerlendirmesi yapılamaksızın<br />
güvenlik önlemlerinin düşünülmediği bir bina olması nedeniyle tedbirsizlik<br />
ve ihmallere dayalı olarak facia ile sonuçlanmış bir yangın olayı<br />
örneğidir. İçerisinde bulunan kolay yanabilen malzemeler nedeniyle<br />
yangın kolaylıkla yayılmış ve yangın yan ürünleri olan alev ve duman<br />
kısa süre içerisinde tüm binayı sarmıştır.<br />
Cam giydirme cephede yer alan camlar içeride oluşan basınç ve alevlerin<br />
etkisi altında kırılmıştır. Bu olay yapı çevresinde yürüyen insanları<br />
da risk altında bırakmasının yanı sıra içerde gelişen yangınında artan<br />
oksijen etkisi ile büyümesine yol açmıştır. Kırılan camlardan çevreye<br />
yayılan yoğun duman ise kurtarma çalışmaları sırasında itfaiye ekiplerinin<br />
işlerini görüş açısı anlamında engellemiştir.<br />
Binada bulunan tek kapı, giriş kapısıdır ve olay anında binada bulunan<br />
insanlar kapının yangın etki alanı içerisinde kalması ile arkada bulunan<br />
kâgir duvar tarafına ve çatıya kaçmışlardır. Ancak 3. ve 4. katlarda birer<br />
kişi dumandan zehirlendikleri için çatıya ulaşamamışlar ve hayatlarını<br />
kaybetmişlerdir. Çatı katına çıkanlar ise güç koşullar altında itfaiye ve<br />
çevre sakinlerinin yardımı ile kurtulabilmişlerdir.<br />
Yapı cephesinde itfaiye aracının yapıya yaklaşımını engelleyecek<br />
konsol vb girinti-çıkıntıların olmaması olumlu bir yaklaşımdı. Köşe<br />
başında yer alan yapı çevresindeki yol genişlikleri de itfaiye araçlarının<br />
hareketi açısından elverişlidir. Ancak bu durum yangın olayının felaketle<br />
sonuçlanmasına engel olamamıştır.<br />
Tablo 4. Modern Çarşı yangın olayının analizi<br />
BİLDİRİLER KİTABI TÜYAK<br />
PROCEEDINGS BOOK 2009<br />
MODERN ÇARŞI<br />
(Ankara Valiliği ve Serbest Tüccarlar Anonim Ortaklığı’nın açtığı sınırlı<br />
ulusal yarışmanın 1. Projesi)<br />
Yapı Niteliği:<br />
- 1950’lerde “Uluslar arası Üslup” olarak adlandırılan<br />
mimari akımın ilk temsilcilerinden olması nedeniyle<br />
önemli bir yapı<br />
- Yürüyen merdivenli ilk yapı<br />
Mimar Rıza AŞKAN<br />
Yapım Yılı 1956 – 1957<br />
Yer Ulus – Ankara<br />
Yapının İşlevi Alışveriş + büro<br />
İçeriği:<br />
928 çalışan<br />
232 işyeri<br />
21 değişik iş kolu:<br />
- Hırdavat, Beyaz ev eşyası, Halı ve diğer zemin<br />
kaplamaları, Ev tefriş ürünleri, Kırtasiye, Ambalaj<br />
malzemeleri, Kaset ve plak satış dükkânları<br />
- Tıbbi araç-gereç depoları (Üst 2 katta),<br />
- Teras çay evi (En üst katta)<br />
Yapı Alanı 17 224,125 m² Yapı Hacmi 15 845,6 m³<br />
Kat Sayısı 7 Kat (2 bodrum kat + Zemin kat + 3 normal kat)<br />
Olay tarihi 24.12.2003 – Saat: 7:30<br />
Olayın Nedeni<br />
Zararın Boyutu<br />
Sonuçları<br />
Zararın Boyutunu Artıran Etkenler<br />
<strong>Yangın</strong>a<br />
Müdahale<br />
2. bodrum katta plastik malzeme satan bir mağaza<br />
personelinin elektrik kesintisi nedeni ile mağazaya ait<br />
jeneratöre çalışır haldeyken benzin koymak istemesi<br />
sonucu sızan benzinin alev alması<br />
- 40 trilyon (yaklaşık 400 milyar nakit para-çek-senet)<br />
- 1 can kaybı (Mesai saati öncesi olayın<br />
gerçekleşmesinin verdiği büyük şans)<br />
- Çoğu caddeye bakan sadece 15 dükkân kurtarılabildi.<br />
- Bina taşıyıcı sistemi kaldı, ancak tüm bina yandı.<br />
- Binanın döşeme tablalarında ciddi anlamda 56<br />
çökme oluştu.<br />
- Aşırı ısınma ve soğumadan dolayı taşıyıcı kolonlardaki<br />
demirler zarar gördü.<br />
Mimari etkenler:<br />
1. Gerçekte 100 yasal işyeri planlanmış olmasına rağmen yangın<br />
merdiveni ve asansör boşluklarının kapatılarak 320 işyeri<br />
oluşturulması ve yangın merdiveninin ortadan kaldırılması<br />
2. Geniş merdiven boşluğu ve avlunun baca etkisi yapması<br />
3. Havalandırma boşluklarının depo haline dönüştürülmüş<br />
olması<br />
4. Dükkânları genişletebilmek için ortadaki kolonların kesilmesi.<br />
5. Tabanda geniş bir alana yayılan binada yangın ve duman<br />
bölmesinin düşünülmemiş olması<br />
Diğer etkenler:<br />
1. Binanın yanıcı, patlayıcı, kimyasal ve uçucu madde satan<br />
işyerleriyle dolu olması<br />
2. Plastik malzemelerin yanı sıra medikal ve tıbbi cihazların<br />
satış yerlerinin olması<br />
3. Elektrik sistemindeki arızanın TEDAŞ’a dilekçe ile<br />
başvurulmasına rağmen 15 gündür düzeltilmemesi<br />
4. Jeneratörün bilinçsizce kullanılması<br />
5. Yanıcı, patlayıcı maddelerin satıldığı bu çarşıdaki yangın<br />
söndürme tüplerinin boş olması<br />
6. <strong>Yangın</strong> musluklarının kapalı, vanaların ise çalışmaz<br />
durumda olması<br />
7. Binanın altında iki adet fueloil tankının bulunması<br />
8. <strong>Yangın</strong>ın kimyasal maddelere ulaşması sebebiyle zaman<br />
zaman patlamalar oluşması ve yangını körüklemesi<br />
9. Artan dükkân sayısına paralel olarak elektrik sisteminin takviye<br />
edilmemesinden dolayı mevcut sistemin yetersiz kalması<br />
10. Ankara itfaiyesinin kimyasal nitelikteki yangınlara karşı<br />
gerekli donanıma sahip olmaması<br />
- <strong>Yangın</strong> tam olarak sekiz saatte söndürülebildi.<br />
- Kısmen kontrol altına alınası üç saat geçtikten sonra<br />
mümkün oldu; söndürme ve soğutma çalışmaları<br />
3-4 saat sürdü.<br />
TÜYAK 2009<br />
5