buradan - Yangın
buradan - Yangın
buradan - Yangın
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TÜYAK BİLDİRİLER KİTABI<br />
2009 PROCEEDINGS BOOK<br />
Tablo 4. Modern Çarşı yangın olayının analizi (Devam)<br />
Söndürme çalışmalarına katılan ekip ve kullanılan malzemeler:<br />
- Toplam 16 grup itfaiye ekibi, 450 personel: Ankara Büyükşehir Belediyesi,<br />
Ankara İtfaiyesi, İlçe Belediye itfaiyeleri, Genelkurmay Başkanlığı<br />
İtfaiyesi (116 araç, 20 ton kimyasal köpük, 15 000 ton su)<br />
Saptanan verilere dayalı yorumlar<br />
Alışveriş merkezindeki dükkânlarda bulunan boya, plastik, yanıcı ve<br />
uçucu kimyasal malzemeler nedeniyle kamuya açık bu bina yangın yükü<br />
yüksek sınıfına girmesine rağmen güvenliğin sağlanmasına dair alınması<br />
gereken önlemlerden çok uzaktır.<br />
Yapının genişliği göz önüne<br />
alındığında boşluk duman<br />
boşaltılması için m² olarak yeterli<br />
kabul edilse bile en az 2 ayrı noktada<br />
yer alması gerekirdi. Ayrıca<br />
yangın yan ürünlerini, yani duman<br />
ve alevi kontrol altında tutmak<br />
ve gerektiğinde zapt etmek için<br />
duman perdeleri, yangın bölmeleri<br />
düşünülmeliydi.<br />
6<br />
TÜYAK 2009<br />
Keza gerçekleşen risk sonucu<br />
maddi boyutu oldukça yüksek<br />
bir kayıp yaşanmış; şans eseri<br />
kullanım saatlerinin dışında riskin<br />
gerçekleşmesi ile 1 kişinin can<br />
kaybı ile sonuçlanmıştır. Ancak<br />
kullanım saatleri içerisinde risk<br />
gerçekleşse idi çok fazla can<br />
kaybının olması ve olayın felakete<br />
dönüşmesi kaçınılmazdı.<br />
Ortadaki galeri boşluğunun (9.3m<br />
x 20m = 186 m²) üzerinde yer<br />
alan ve yangın anında kolaylıkla<br />
açılabilen çatı örtü sistemi bina<br />
içerisinde biriken dumanın<br />
boşaltılmasında baca görevi<br />
görmüştür ve önlem olarak olması<br />
gereken bir düzenektir. Ancak<br />
geniş binanın orta kısmında tek<br />
başına yeterli olmadığı bir kez daha<br />
kanıtlanmıştır.<br />
Yapı cephesinde itfaiye aracının yapıya yaklaşımını engelleyecek konsol<br />
vb girinti-çıkıntıların olmaması olumlu bir yaklaşımdı. Köşe başında yer<br />
alan yapı çevresindeki yol genişlikleri de (15,5 m) itfaiye araçlarının<br />
hareketi açısından elverişlidir. (Yapı yüksekliği h=17,82 m için yaklaşık<br />
yol genişliği 15,5 m.)<br />
Ancak yapı genişliği ve yüksekliğine bağlı olarak komşu yapılara olan<br />
uzaklığı yönetmelik çerçevesinde olması gerekenden daha azdır. Bu<br />
nedenle itfaiye ekipleri komşu yapıları riskten korumak amacıyla cepheyi<br />
soğutarak müdahaleye başlamışlar, daha sonra iç mekândaki yangınla<br />
mücadele etmişleridir.<br />
Risk Değerlendirmesi<br />
Bir binada yeterli yangın güvenlik önlemlerini saptayabilmek için<br />
öncelikle risk değerlendirmesinin yapılması ve tüm olasılıkların<br />
göz önüne alınması gerekmektedir. Riskin gerçekleşme<br />
olasılığının ötesinde, risk gerçekleştiğinde olayın seyrinin nasıl<br />
olacağını tanımlayabilmek, koşulları saptayabilmek ve bu<br />
koşullar doğrultusunda olabilecek en kötü can ve mal kayıplarının<br />
sonuçlarını tahmin ederek bunları en aza indirebilecek önlemlerin<br />
neler olabileceğine ve nasıl uygulanabileceğine karar vermek<br />
zor, ama önemli bir yaklaşımdır. Gelecekte var olabilecek<br />
olayların belirsizliği ve ulaşılan birbirinden çok farklı tüm verilerin<br />
değerlendirmeye katılması oldukça karmaşık bir süreçtir. Bu<br />
nedenle risk değerlendirme aşamasında en önemli adım, hangi<br />
parametrelerin değerlendirmeye katılacağı ve önceliklerin ne<br />
olacağının belirlenmesidir.<br />
Bir binanın yangın riski tanımlanırken adım adım giden bir süreci<br />
takip etmek, sağlıklı sonuçlara ulaşılabilmesi ve değerlendirilen<br />
risk açısından hiçbir şeyin gözden kaçırılmaması için oldukça<br />
önemlidir. Bu adımlardan en temel olan 5 tanesi aşağıdaki gibidir:<br />
Adım 1.<br />
Binadaki potansiyel yangın riskini-risk bölgelerini tanımlamak<br />
(İşlevsel risk analizi yapılarak işleve bağlı olası risklerin<br />
saptanması):<br />
w Binanın genel işlevi içerisinde yer alan alt işlevler, farklı riskler<br />
ortaya koyabilmektedir. Bu açıdan bina içerisinde işlevsel<br />
analiz yapılarak yüksek risk bölgelerini belirlemek ve bu riskin<br />
gerçekleşmesi durumunda tüm binayı etkisi altına almasını<br />
engelleyecek önlemleri almak gerekmektedir.<br />
w Öte yandan bina içerisindeki farklı işlevlere bağlı olarak,<br />
kullanıcıların bina içerisindeki yoğunluk dağılımı da değişmektedir.<br />
Buda bir risk gerçekleştiğinde tehdit altında kalacak insan sayısı<br />
dikkate alınarak, o bölgelerin kaçış yolları tasarımının daha<br />
dikkatli yapılmasını gerektirmektedir. İşlevsel analizin yapılması<br />
bu açıdan da büyük önem taşımaktadır.<br />
Adım 2.<br />
Tehlike altında kalabilecek bina kullanıcılarını sorgulamak-Bina<br />
kullanıcı profilini belirlemek: Analiz edilen bina tipine bağlı olarak<br />
kullanıcı profili temel olarak 2 grupta incelenebilir;<br />
a. Binada yaşayan ve binayı tanıdığı varsayılan sürekli kullanıcılar<br />
b. Binayı tanımadığı varsayılan geçici kullanıcılar<br />
Binadaki bu 2 grubun varlığının farkındalığı, yangın güvenlik<br />
önlemlerinin doğru planlanmasında çok önemlidir.<br />
1. Grup: Binayı tanıyan kullanıcı<br />
w Binaya giriş-çıkışların yerini bilir, riskin gerçekleşmesi durumunda<br />
kaçacağı yönü daha kolay saptayabilir.<br />
w Normal koşullarda zorunlu olarak önceden hazırlanmış olan<br />
yangın anında kaçış planından haberdardır. Tatbikatlar ya<br />
da öğretilerle tehlike anında yapması gerekenler konusunda<br />
daha bilgilidir. Panik durumunun ortaya çıkmaması için bu çok<br />
önemlidir.<br />
2. Grup: Geçici kullanıcı<br />
w Binayı bilmedikleri için tehlike anında yaşanacak panik durumunu<br />
arttırırlar ve etkin kaçışı engellerler. Bu nedenle iyi planlanmış<br />
bir kaçış yolu sisteminin sağlanması 1. ve temel koşuldur.
Change language