buradan - Yangın
buradan - Yangın
buradan - Yangın
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
TÜYAK BİLDİRİLER KİTABI<br />
2009 PROCEEDINGS BOOK<br />
Faruk BİLAL<br />
Himerpa A.Ş.<br />
1. Giriş<br />
Pasif yangın durdurma sistemlerinin amacı yangını çıktığı<br />
bölgede hapsetmek ve yangından kaynaklanan zararın artmasını<br />
engellemektir.Tüm binalarda kondüitler, elektrik kabloları,<br />
haberleşme sistemi, HVAC (ısıtma/havalandırma/soğutma)<br />
sistemi, ve plastik borular duvar ve tavanları delerek geçerler.<br />
Yukarıda tariflenen şekilde bölünen duvar veya tavanın üzerinde<br />
açılan delikler, artık o duvar ya da tavanın yangına dayanıklı olma<br />
özelliğini yitirmesine neden olur. Bu oluşturulan delikler, alev ve<br />
zehirli gazların iletilmesine neden olan en önemli kanal haline gelir.<br />
Bu geçişlerin tamamı, bölmenin orijinal yangına dayanıklılığı ile<br />
orantılı yangın durdurucu malzemeler ile doldurulmalıdır.<br />
1-Kriter→<strong>Yangın</strong> direnç Süresi→30-240 dakika veya Yalıtım Gereksinimi<br />
2-Kriter→Duvar,Döşeme ,Lineer boşluk 3-Kriter→Hareket→<br />
Titreşim veya Isısal genleşme 4-Kriter→Mekanik Mukavemet→Yük<br />
taşıma<br />
Diğer faktörler : Açıklığın boyutu,Açıklığın esnekliği, ortam şartları,<br />
servislerin değişim frekansı, servislerin penetrasyonu, duman ve gaz<br />
sızdırmazlık, dizayn ömrü, ana yapı<br />
1-Servis tipleri→Hava Kanalı→<strong>Yangın</strong> dirençli veya damperli<br />
2-Servis tipleri→Elektrik kablosu→tekil kablolar/Demet/Kablo<br />
tavası/Kablo Kanalı 3-Servis tipleri→Borular→ Plastik/ Çelik veya<br />
Dökme/ Demirdışı metaller<br />
Diğer faktörler : Hafif yapı sistemlerinde intumesen sistemler ,<br />
meskun bölgelerde duman veya toksisite, dinamik bariyerlerde<br />
sert yalıtımlar, temiz oda uygulamalarında tozlu veya gevrek<br />
malzemeler, geniş açıklıklar ve ısısal genişleme<br />
Türkiye <strong>Yangın</strong>dan Korunma Yönetmeliğindeki Derzler,<br />
Boşluklar ve Geçişler<br />
(Düşey iç bölmeler )Bölmelerde delik ve boşluk bulunmayacaktır. Su,<br />
elektrik, ısıtma, havalandırma tesisatının ve benzeri tesisatın yangın<br />
duvarından geçmesi hâlinde, tesisat çevresi, açıklık kalmayacak<br />
şekilde en az yangın duvarı yangın dayanım süresi kadar, yangın<br />
ve duman geçişine karşı yalıtılır.(m.25) Cepheler, düşey dış yangın<br />
bölmeleri niteliğindedir. Cephe elemanları ile alevlerin geçebileceği<br />
boşlukları bulunmayan döşemelerin kesiştiği yerler, alevlerin<br />
komşu katlara atlamasını engelleyecek şekilde döşeme yangın<br />
dayanımını sağlayacak süre kadar yalıtılır. (m.27) Bina dilatasyonu<br />
kazan dairesinden geçmez (m.54) ) Bütün bina ve yapılarda elektrik<br />
tesisatının bir yangın bölmesinden diğer bir yangın bölmesine<br />
yatay ve düşey geçişlerinde yangın veya dumanın veyahut her<br />
ikisinin birden geçişini engellemek üzere, bütün açıklıkların yangın<br />
durdurucu harç, yastık, panel ve benzeri malzemelerle kapatılması<br />
2<br />
TÜYAK 2009<br />
GEÇİŞLER ve PASİF YANGIN YALITIMI<br />
gerekir. (m.69) Havalandırma ve duman tahliye kanallarının, kaçış<br />
merdivenlerinden ve yangın güvenlik hollerinden geçmemesi<br />
asıldır. Ancak, çeşitli sebeplerden dolayı, kanalın bu bölümlerden<br />
geçmesi hâlinde, geçtiği bölümün yapısal olarak yangına dayanım<br />
süresi kadar yangına dayanacak bir malzeme ile kaplanması<br />
şarttır. (m.87-5) (11) <strong>Yangın</strong>ın yayılmasında rol oynayan tesisat<br />
bacasının ve kanallarının, yangın kompartımanları hizasında<br />
olması ve kompartımanın yangın dayanımını azaltmayacak şekilde<br />
yalıtılması gerekir. Havalandırma kanal ve bacalarının yangın<br />
kompartımanlarını aşmalarına özel detaylar dışında izin verilmez.<br />
Hava kanallarının, yanmaz malzemeden yapılması veya yanmaz<br />
malzeme ile kaplanması şarttır. (m.87-11) Komşu hacimlere boru<br />
geçişlerinin ve tavan deliklerinin yanıcı olmayan yapı malzemeleri<br />
ile buhar hava karışımı geçmeyecek şekilde tıkanması mecburidir.<br />
(m.118-6)<br />
Boru Kelepçeleri, Sargılar,<br />
Manşetler<br />
<strong>Yangın</strong>a dayanımlı yapı<br />
elemanlarından geçen, boru ve<br />
kablo gibi tesisatlarda yangın<br />
durdurucu olarak, intumescent<br />
sargılar ile birlikte standart<br />
olmayan ölçülerde manşet<br />
oluşturmak için kullanılırlar. Dışı<br />
galvaniz sacdan içi intumescent malzemeden yapılmış 15 mm’lik<br />
ufak parçalardan oluşur. Boru manşetler metal parçalar ile betona<br />
montaj edilir. Bu malzemenin dışa doğru genleşmesini engellemek<br />
ve içe doğru şişerek olası boşlukları tıkayıp, alev ve duman geçişini<br />
240 dakikaya varan (BS 476 part 20: 1987) bir yangın dayanımı ile<br />
engellemek için kullanılırlar. Malzeme özel olarak şekillendirilmiş<br />
hazır kesimli, galvanize sacdan imal edilmiş, istenen ölçülerde<br />
kesilip kullanılmak üzere hazırdır. Plastik kökenli boruların<br />
yangında yanarak, yangın bölmesinden geçip, yangını ve dumanı<br />
yaymalarını engellemek için kullanılan manşetlerin, intumescent<br />
katmanları ısı tesiri ile şişerek, boruyu keser ve enkesidini %100<br />
dolu gövde haline getirerek duman ve alev yayılımını engeller.<br />
İntumescent veya Silkon<br />
Mastikler<br />
Duvar ve Döşeme Geçişlerinde,<br />
<strong>Yangın</strong> durdurucu ve duman<br />
kesici olarak kullanılır. İntumesen<br />
veya lateks bazlıdır. El ile kolay<br />
işlenir. Metal, ahşap, tozumayan<br />
tuğla duvar, beton kalsiyum
Change language