buradan - Yangın
buradan - Yangın
buradan - Yangın
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
TÜYAK BİLDİRİLER KİTABI<br />
2009 PROCEEDINGS BOOK<br />
gibi nedenlerle bu temel koşulun pekte fazla sağlandığından söz<br />
edilememektedir. Bu noktada tasarım yaklaşımlarında mimarlara<br />
yol gösterebilmek ve izlenilebilecek bir yöntem ortaya koyabilmek<br />
amacıyla yapılacak olan çalışmalara gerek duyulmaktadır.<br />
Değişen dünya ile birlikte insanların beklentileri de değişmektedir.<br />
Solal’a göre; bina kullanıcıları, güçlü duyguları, heyecanları,<br />
büyük yenilikleri ve deneyimleri yaşamak istemektedir. Günümüz<br />
binalarında; mekân içindeki düzenlemeler, aktiviteler, mekânsal<br />
çıkmalar, kat bağlantıları, atriumlar, malzeme-doku-renk,<br />
mobilyalar, aydınlatma gibi kullanımlar, kişilere değişikliği yaratacak<br />
ve algılamayı oluşturacak unsurların en başında gelmektedir. Her<br />
gün binlerce kişinin kullandığı bu binalarda, yeni yapı ve malzeme<br />
teknolojilerinin de katkısıyla gerçekleştirilen mimari uygulamalar,<br />
kişilerin işlevsel ve estetik gereksinimlerine cevap verirken, başa<br />
gelmediğinde kimsenin hatırlamadığı güvenlik gereksinimine de<br />
Tablo 2. Yeterli yangın güvenliğinin sağlanması için dikkate<br />
alınması gereken konular<br />
Bina ve yakın<br />
çevresinin ilişkisi<br />
Binanın fiziksel<br />
özelliklerinin<br />
saptanması<br />
Binanın işlevsel<br />
analizi<br />
Bina kullanıcılarının<br />
analizi<br />
Yapı<br />
malzemelerinin<br />
analizi<br />
Bina dolaşım<br />
alanlarının analizi<br />
4<br />
TÜYAK 2009<br />
. Binaya erişim yolları<br />
. Bina ile komşu binalar arasındaki ilişki<br />
. Kat yüksekliği/Bina yüksekliği<br />
. Toplam ve taban alanı<br />
. Geometrisi/formu<br />
. Binanın genel işlevi ve işlevden kaynaklanan<br />
risklerin değerlendirilmesi<br />
. Bina içerisindeki alt işlevlerin değerlendirilmesi<br />
ve riskli mekânların saptanması<br />
. Binanın sürekli kullanıcılarının ve binaya<br />
yabancı olan kullanıcıların değerlendirilmesi<br />
. Risk durumunda insan davranışlarının irdelenmesi<br />
. Bina kullanıcılarının fiziksel özelliklerinin<br />
saptanması<br />
. Yapı malzemelerinin yanıcılık ve dayanım özellikleri<br />
. Malzemelerin yangın yayılım ve duman açığa<br />
çıkartma özellikleri<br />
. Çatı ve cephe malzemesi özellikleri<br />
. Cephede yangın yayılmasını önleme özellikleri<br />
. İç mekân bitiş yüzeylerinde kullanılan malzemelerin<br />
özellikleri (tavan-döşeme ve duvarlar):<br />
Kaplama, boyama ve boya özellikleri<br />
. Normal ve güvenlik-servis yatay dolaşım alanları<br />
. Koridor genişlikleri<br />
. Kaçış mesafeleri<br />
. Havalandırma koşulları<br />
. Normal ve güvenlik-servis düşey dolaşım alanları<br />
(merdivenler-asansörler-rampalar)<br />
. Merdivenlerin fiziksel özellikleri<br />
. Konumları<br />
. Havalandırma koşulları<br />
Kaçış ve binayı boşaltma süresi ile planı<br />
<strong>Yangın</strong> bölmeleri sınırı/Dayanım süresi<br />
Tefriş malzeme seçimi ve özellikleri<br />
Duman atım sistemi yapılacak alanlar<br />
Otomatik yağmurlama sistemler ile korunacak alanlar<br />
Algılama ve uyarı sistemleri yapılacak alanlar<br />
Bilgilendirme amaçlı tehlike ve uyarı işaretlemesi ve yönlendirme<br />
işaretleri<br />
Acil aydınlatma tasarım ölçütleri<br />
Depo alanları ve işlevleri<br />
İtfaiye erişim olanakları<br />
cevap vermek durumundadır. Mimari bütünlüğü bozmayacak<br />
şekilde yeterli güvenliğin sağlanmasında ele alınması gereken<br />
konular aşağıdaki şekilde özetlenebilir(Tablo 2).<br />
Geçmişte Yaşanan İki Önemli <strong>Yangın</strong> Olayının Analizi<br />
Değişen yapı teknolojisi olanaklarının getirdiği sistemler, oluşan<br />
yangın olaylarının seyrini de değiştirdiğinden alınması gereken<br />
yangın güvenlik önlemleri de artarak farklılaşmaktadır. Bu değişime<br />
dair en güvenilir bilgiler ise yaşanan yangın olaylarının analizleri<br />
sonucu elde edilmekte ve neyin yanlış olduğu belirlendikten<br />
sonra çözüm yollarının arayışlarına gidilebilmektedir. Sonuçları<br />
ile çok ses getiren 2 yangın olayını, mavi çarşı ve modern çarşı<br />
yangınlarını, bu anlamda analiz etmek anlatılmak istenen konuya<br />
daha biraçıklık getirecektir.<br />
Tablo 3. Mavi Çarşı yangın olayının analizi<br />
MAVİ ÇARŞI<br />
Yapı Niteliği:<br />
. Zemin katı dükkân üst katları konut olarak<br />
tasarlanmış bir apartman bloğundan çevrilen<br />
alışveriş merkezi<br />
. Arka cephesi kâgir olan yapının diğer 3 cephesi<br />
giydirme cam cephe olarak inşa edilmiştir.<br />
Mimar ---<br />
Yapım Yılı ---<br />
Yer Göztepe-İstanbul<br />
Yapının İşlevi Alışveriş<br />
İçeriği:<br />
Kumaş ağırlıklı eşyalar, yanıcı tekstil malzemeleri<br />
Yapı Alanı --- Yapı Hacmi ---<br />
Kat Sayısı 6 Kat (1 bodrum kat + Zemin kat + 4 normal kat)<br />
Olay tarihi 13.03.1999 – Saat: 16:20<br />
Olayın Nedeni Molotof kokteylli terörist saldırı<br />
Zararın Boyutu<br />
Sonuçları<br />
Zararın Boyutunu Artıran Etkenler<br />
<strong>Yangın</strong>a Müdahale<br />
. 13 can kaybı<br />
. 3 yaralı<br />
. Maddi kayıp bilinmiyor<br />
. Maddi kayıp bilinmiyor, ancak bina tümden<br />
zarar görmüş, özellikle giydirme cephe neredeyse<br />
tamamıyla kaybedilmiştir ve içindeki<br />
malzeme tamamıyla yanmıştır.<br />
Mimari etkenler:<br />
1. Alışveriş merkezi olarak tasarlanmayan altı dükkân ve<br />
üst katları konut olarak planlanan bir yapının alışveriş<br />
merkezine dönüştürülmesi<br />
2. Bu dönüştürme sırasında yangın riskine ve güvenliğine<br />
dair hiçbir önlemin düşünülmemiş olması: <strong>Yangın</strong> merdiveni,<br />
güvenlik bölgeleri, duman ve alev perdeleri, sabit ya da<br />
sulu hortum sistemi, alev ya da duman bacaları, alternatif<br />
çıkışlar(giriş kapısı binadaki tek kapıdır), kapı yönü vs.<br />
3. Arka cephe hariç diğer 3 cephenin güvenliksiz cam giydirme<br />
cephe olması.<br />
4. Binada bulunan tesisat geçiş noktalarının yangın<br />
yalıtımına sahip olmaması.<br />
Diğer etkenler:<br />
1. Binanın kolay yanıcı tekstil malzemeleri ile dolu olması<br />
2. <strong>Yangın</strong> uyarı ve söndürme sistemlerinin düşünülmemiş<br />
olması.<br />
. Saat 16.28 itibarıyla olay yerine ulaşan<br />
itfaiye ekipleri derhal çatıda ve arka cephe<br />
pencerelerinde mahsur kalan insanları kurtarma<br />
çalışmalarına başlamış ve aynı anda da<br />
cepheden yangına müdahale ederek içeriye<br />
girmeye çalışmışlardır.<br />
Söndürme çalışmalarına katılan ekip ve kullanılan malzemeler:<br />
. İlçe Belediye itfaiyeleri (100 ton su, 220 litre mazot sarfiyatı)
Change language