Tanenlerin fotometrin miktar tayini - Ankara Üniversitesi Kitaplar ...

edilir ve 5 saniye çalkalanır, 5 dakika sonra sulu tabaka mukayese
çözeltisinden daha fazla renkli olmamalıdır. Mukayese çözeltisi; 0,1 ml
0,01 N Potasyum permanganat ve 9,9 ml sudan ibarettir.
İvot indisi tavini
İyot indisi: 100 g doymamış sabit yağa bağlanabilecek iyot'un gram cinsinden
miktarıdır.
Prensip: İyot indisi sabit yağlardaki yağ asitlerinin ır-bağlannın sayısı için
karakteristiktir. Bu deneyde iyot monobromür çözeltisi kullanılarak,
doymamış yağ asitlerinin ır-bağlarına giren Br miktarı hesaplanır. Analize
paralel olarak, numune taşımıyan bir de kör deney yapılır. Kör
deneyde bulunan sonuç iyotmonobromür çözeltisinde bulunan Br
içindir. Analiz çözeltisinde bulunan değer kullanılmayan Br içindir. İki
değer arasındaki fark yağ asitine bağlanan bromu göstermektedir. 2
atom brom additif olarak bir ir bağına bağlanır, bu da 2 atom iyoda
ekivalendir.Na2S203 ile titrasyonla aslında brom fazlasının iyot kütlesiyle
yer değiştirmesinin tayinidir.
2 Na2S203 +J°2 -* Na2S406 + 2Na ++ 2J"
Deneyin yapılışı: Beklenilen iyot indisi 20 nin altında ise 1.0 g, 20-60
arasında ise 0,5-0,25 g, 60-100 arasında ise 0,25-0,15 g, 100'un
üzerinde 0,15-0,10 g numune tartılır.
Kuru veya yeni yıkanmışsa glasiyal asetik asitle çalkalanmış 300 ml lik
cam kapaklı balona gerekli miktar sabit yağ hassas olarak tartılarak
konur ve 15 ml kloroform ilave edilerek yağ çözülür, üzerine bir büretten
25,0 ml iyotmonobromür çözeltisi* ilave edilir. Cam balonun ağzı
kapatılır ve 30 dakika müddetle karanlıkta arasıra çalkalıyarak bekletilir.
Daha sonra üzerine 10 ml %10 (A/H) potasyum iyodür çözeltisi ve 100
ml su ilave edilir. Açığa çıkan iyot kuvvetle çalkalanarak 0,1 N sodyumtiyosulfat
çözeltisi ile sarı rengin kaybolduğu ana kadar titre edilir. Daha
sonra 1 ml nişasta çözeltisi* ilave edilir ve hızla çalkalıyarak mavi renk
kayboluncaya kadar sodyum tiyosülfatla damla damla titre edilir. Aynı
şartlarda sabit yağ koymadan yukarıdaki işlemler yapılır (Kör deneme).
133