tc süleyman demđrel ünđversđtesđ sosyal bđlđmler enstđtüsü ...

28
bölümünde ağırladığı, onlara yiyecek, içecek, müzik ve sohbet olarak ne sunduğu, bu
tercihlerin tamamı kültürü yansıtır. Bu kültür sunumunun tam ortasında mallar ve
tüketimle oluşturulan bir sunumlar ağı vardır. Evin erkeğinin maaşının ne kadarını
eşine tahsis ettiği, ne kadarını arkadaşları ile harcadığı, ne kadarını gereksinimi olan
birine yardım amaçlı verdiği, ne kadarını çocuklarının geleceği için harcadığı gibi
kararlar bir dizi faaliyetlerle sonuçlanır. Bu faaliyetler ve tüketim tercihleri evin
erkeğinin toplum içindeki yerini belirler. 57
Tüketim kültürü; işaretler, anlamlar, imajlar ve gösterilerle sürekli genişler.
Reklam, ambalaj, mağaza düzenlemeleri, teşhir-tanzim, ürün tasarımları nesneler
hakkında bize görsel ve işitsel anlatımlar sunar. Tüketim kültüründe gereksinimler
sınırsız ve doyumsuz olarak kabul edilmekle beraber sürekli daha fazla isteme, daha
fazla arzuların yaratılması anlamına gelir ve gelişme için vazgeçilmez olarak görülür.
Đnsanlar sürekli olarak kendilerini sosyal ve ekonomik olarak daha yüksek seviyeye
çıkarma arzu ve gayretindedirler. Sürekli değişen yeni ürünler karşısında tüketici
tatmin olmak ve arzularını gerçekleştirmek için daha yükseğe çıkartılmakta ve
tüketicinin sürekli talep etmesi sağlanmaktadır. 58
Tüketim kültürüne çalışmak ve harcamak, harcamak için çalışmak kısır
döngüsünden bakabiliriz. Bir kişi ne kadar çok şeye sahip olsa da sahip oldukları
yine de yetersizdir, kişi için mutluluk sağlayan bir sonraki alışveriştir. Đnsanları satın
almaya yönlendiren tüm yöntemler, mutluluğun mallara sahip olma ve bu malların
kullanılmasıyla ortaya çıkacağı fikrini kullanır. Sonuçta, tüketimle insanların mutlu
olacağı düşüncesi yaygın hale gelmiştir. 59
Tüketim kültürünün öne çıkan bazı özellikleri şu şekilde sıralayabiliriz: 60
a) Tüketici kültürü tüketmenin kültürüdür.
b) Tüketici kültürü pazar toplumunun kültürüdür.
c) Tüketici kültürü esas itibariyle evrensel ve kişisel olmayan
özelliktedir.
57 DOUGLAS ve ISHERWOOD, a.g.e., s. 73-83.
58 FEATHERSTONE, a.g.e., s. 28-29.
59 AYDOĞAN, Filiz, Medya ve Popüler Kültür Üzerine Yazılar, Mediacat Yayınları, Đstanbul,
2004, s. 118.
60 SLATER, Don, Consumer Culture & Modernity, Polity Press, 1997,s. 24-31.