Download (3359Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

6katılmayı açıklamaya ve bu katılmayı her şekilde etkileyen siyasi yapılarınincelenmesi gerektiğinin önemi vurgulanmaktadır.Kay Lawson, siyasal katılma konusunda ilk olarak bireyin siyasi ortamdakidavranışlarını etkileyen güdüleri, ikinci olarak yaptıkları davranışları ve üçüncüolarak da bu davranışları destekleme, sınırlandırma ve bastırma şeklinde etkileyensiyasi yapıları incelemek gerektiğini belirtmektedir. 13 Burada insan davranışlarınıntemelinde yatan güdüleri inceleyerek siyasal katılmayı açıklamaya ve bu katılmayıher şekilde etkileyen siyasi yapıların incelenmesinin önemi vurgulanmaktadır.1.2.Siyasal EtkinlikYirminci yüzyıl giderek halk kitlelerinin siyasal sistemden yararlanmak istekve dileklerinin tatmin edilmesinin sağlamak olayına sahne olmaktadır. Merkezinemir ve iradesini sarsılmaz bir kadercilik anlayışıyla uygulamak zorunluluğu, birvatandaş topluluğu yerine, bu kararların alınmasını etkilemeye çalışan, dilekçeyazan, idareyi mahkemeye veren, grev, boykot ve direniş yapan, oy veren, memurlarve üst düzey yöneticilerle ilişki kurarak kendisi ve yakın çevresinin isteklerini yerinegetirmeye çalışan, seçim kampanyalarında pankart taşımaktan slogan atmaya kadarçeşitli siyasal faaliyet ve eylemlerde bulunan ve nihayet bazı siyasal amaçlarınıgerçekleştirmek için suikast ve adam öldürme eylemlerine dahi girişen kişilerdenoluşan bir vatandaşlar grubu oluşmuştur. 14Vatandaşların aktif bir şekilde siyasete katılımlarının nedeni değişik sosyoekonomikfaktörler tarafından etkilenmeleridir. Fakat bütün sosyo-ekonomikfaktörler sabit tutulduğunda yine de siyasal davranışlarında farklılaşmalarolmaktadır. Bu farklılaşmaların tek mantıklı açıklaması insan psikolojisiyle ilgiliolmasıdır. Diğer bir ifadeyle bireylerin aktif siyasi katılımında, birinci, bölümdebahsedildiği gibi psikolojik faktörler önemli bir rol oynamaktadır.Siyasal katılmayı etkileyen psikolojik faktörler karşısında etkinlikduygusunun başta gelen bir faktör olarak göz önünde tutulması gerekmektedir. 15Etkinlik duygusu konusunda en geniş araştırmanın yapıldığı kurum MichiganÜniversitesidir.13 Kay Lawson, The Human Polity, Boston, 1995, s. 203–20414 Ersin Kalaycıoğlu, Karşılaştırmalı Siyasal Katılım, İstanbul Üniversitesi Siyasal BilimlerFakültesi Yayınları, İstanbul, 1983, s. 915 Münci Kapani, 133