Download (3359Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

19Dean Jaros, kişilerin siyasal kültüründeki değişmenin iki nedeni olabileceğinisöylüyor; kuşakla ilgili değişmeler, olgunlaşma ilgili değişmeler.Her kuşak, kendisinden bir öncekinin geçirmediği, kendisinden bir sonrakininde geçiremeyeceği, kendine özgü tecrübeler geçirebilir, olaylar yaşayabilir. Bunlartoplumun tümünü kavrayabileceği gibi, sadece bazı kesimleriyle ilgili de olabilir.Kendi toplumumuz çok değişik dönemler yaşadığı için, zengin bir örnek kaynağıdır.Örnek olarak Cumhuriyetin getirdiği laiklik kavramı sayıca azınlıkta olan Müslümanmezheplere yönelen sosyal ve siyasal baskıların kalkması sonucunu doğurduğundan,bu topluluklar da uzun yıllar, siyasal tercihi belirleyen diğer değişkenlerin başkayöndeki etkilerine rağmen, Cumhuriyet Halk Partisine yönelen bir bağlılık egemenolmuştur.1950’ de seçmen oylarının iktidarı değiştirmesi ve devlet mekanizmasınınkırsal kesime daha duyarlı hale gelmesiyle, bu değişimi geçiren kuşağın DemokratParti ve özellikle Adnan Menderes’e gösterdiği bağlılık dikkati çekmiştir. Bunakarşılık, olgunluk çağına çok partili yaşam sırasında erişenlerin aynı bağlılığıgöstermediklerini, eski Demokrat Partililerin siyasal haklarının geri verilmesindensonra, siyasal yaşamımızda büyük bir güç olarak belirmemelerinden anlıyoruz.Hızlı kentleşme, hızlı sanayileşme gibi dönem dönem ortaya çıkan olaylar,buna konu olan kuşakları, siyasal kültürleri de dâhil, birçok yönden etkilemektedir.Mesela, köyden kente gelerek yerleşen kuşaklar, köyde edindikleri kültürün yeniçevreleri ve koşullarıyla uyum sağlamadığını görebilirler. Köyde, başka siyasal partiyandaşlarıyla ilişkide bulunmazken, kentte işleri dolayısıyla ya da başka nedenlerle,değişik eğilimli kişilerle etkileşimde bulunmaları gerekebilir. Sonuçta, kenttekibireyler siyasal tercihin toplumsal ilişkilerini etkilememesi gerektiğini, başka partiyandaşlarının düşman kişiler olmadıklarını düşünmeye başlayabilirler. 57Olgunluk çağından yaşlılık çağına geçerken köyden kente gelen insanların,köydeki dar aile ve toplumsal çevrede edindikleri siyasal kültürleri, kente gelincehareketli bir yaşantı, meslek ve kültürel örgütler içine girmeleri sonucu büyük ölçüdedeğişecektir.Kente gelen insanlar, kırsal kesimin dar sınırları içinde aldıkları siyasalkültürün belki de yanlışlarla dolu olduğunu anlayacaklardır. Ayrıca, bu insanlarköydeki yaşantıları gereği siyasal olaylarla fazla ilgilenmezken, kente geldiklerinde57 İlter Turan, s.52– 53