Download (3359Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

7Michigan Üniversitesinde geliştirilmiş olan etkinlik duygusunu 16 ;yurttaşların, siyasal düzeni etkileyebileceklerine olan inancı ve kendilerinde birsiyasal güç görmesi şeklinde tanımlayabiliriz. 17 Bu araştırmalara göre 18 bazı kimseler,günlük sorunlar karşısında, kendine güvenen olumlu bir tavır takındığı halde 19 , diğerbazıları kendilerini, çevrenin baskıları karşısında genellikle boyun eğen, karşılarınaçıkan, birbirleriyle çatışma halindeki kuvvetleri yönetme gücünden yoksun kimselerolarak görürler. 20Etkinlik duygusu, devletin, bireysel isteklere karşı duyarlı ve açıkolduğuna inanmaktır. Siyasal düzeni etkilemek için mekanizmanın açık, etkili veelverişli olduğunu düşünerek, ‘bu böyle gelmiş, böyle gitmez’ diyebilmektir.Yöneticilerin sorumlu olduğuna inanmak ve bu sorumluluğu yönetilenlerindenetleyebileceği kanısında olmak etkinlik duygusunun varolduğunu gösterir. 21 Bufarklı psikolojik tutumun politik davranışlara önemli ölçüde yön verdiği ilerisürülmüştür. Siyasal etkinlik duygusu zayıf olursa siyasal katılma düşmekte güçlüolursa, siyasal katılma artmaktadır. 22Çevrelerini etkileyebildiklerini, denetleyebildiklerini düşünen, görenkimseler, her türlü toplumsal faaliyete daha çok katılmaktadırlar. 23 Diğer taraftanetkili olamayacaklarını düşünmeksizin, siyasi sürece katılımı bir vatandaşlık göreviolarak kabul eden bireyler de bulunmaktadır. 24 Etkinlik duygusu sadece siyasaleylemlerle ilgili değildir, kişinin çevresiyle olan tüm ilişkilerinde rol oynar. Almondve Verba, etkinlik duygusunun siyasal davranışla ilişkisini saptamak için siyasaletkinlik ve idari etkinlik duygusu gibi iki özel değişken önermişlerdir. Kendinisiyasal bakımdan etkin olarak gören kimse, kendisinin siyasal sistemin eylemlerini,kararlarını etkileyebileceğine inanır, idari etkinlik duygusu olan kişi ise, devletdairelerinde vb. kurumlarda işlerini takip edebileceğini, haklarını arayabileceğini16 Deniz Baykal, s. 9717 Türker Alkan, Siyasal Toplumsallaşma, Kültür Bakanlığı Bilim Dizisi, No:13, Birinci Baskı,Ankara, 1979, s.3718 Deniz Baykal, s.9719 Münci Kapani, s.13320 Deniz Baykal, s.9721 Türker Alkan, a.g.e, s.3822 Münci Kapani, s. 13323 İlter Turan, s.8724 Taner Tatar, Siyaset Sosyolojisi, Turan Yayıncılık, İstanbul, 1997, s.114