Download (3359Kb) - Süleyman Demirel Üniversitesi

30Şimdi okulun etkilerini dört başlık altında ele alalım:1-İdeolojinin oluşumunda okulun etkisiOkul, toplumda egemen olan sınıfların ideolojisini en etkili biçimdebenimsetmek işlevini toplumsallaşma üzerine uzmanlaşmış bir kurum olaraküstlenmiştir. Toplumdaki siyasal güç dengelerinde önemli değişiklikler yoksa veokul dışındaki siyasal toplumsallaşma kurumları ile okul arasında bütünleştirici birilişki varsa okulun ideolojik işlevi genel olarak alışılmış ve benimsenmiş bir ortamdageçer.Bunun için pek yadırganmayabilir. Fakat rejim değişikliği geçiren toplumlardave karşı ideolojilerin güç kazandığı dönemlerde, okullar, ilgi, dikkat ve eleştirileriüzerlerine toplayan kuruluşlar olurlar.2-Meşruiyetin sürdürülmesi işleviBatı toplumlarındaki okulun siyasal toplumsallaşma işlevi, var olanmeşruiyetin sürdürülmesini amaçlar. Oysa rejim değişikliği deneyimi geçirentoplumlarda yeni bir meşruiyetin oluşturulması süreci ile karşı karşıya geliriz. Herrejim gerçekleştirmek istediği yöntem içerikle, yeni meşruiyet simgelerinibenimsetmeye, karşı geldiği rejimin simgelerini ortadan kaldırmaya çalışır.Özgürlüğünü yeni kazanan veya sosyalist devrim geçiren ülkelerde bu olguyu, farklıiçerik ve yöntemlerle de olsa izleriz. Sosyalist devrimlerin meşrulaşma süreçlerindekullandıkları yöntemleri, başarılarını ve başarısızlıklarını, kendi içinde ayrıntılı vekapsamlı bir biçimde incelemek gerekir.3-Okulun faşist ideolojinin gelişmesindeki rolüNazi Almanya’sında, yeni rejimi benimsetmek için çok geniş bir programuygulanmıştır. Yetişkinlerde çocuklar kadar eğitime alınmış,1934 ten başlayarak,askeri başarıları, kahramanlığı, ulusçuluğu yücelten ders kitapları okutulmayabaşlanmıştır. Okul ders kitapları, özellikle ilkokul düzeyinde köklü bir biçimdedeğiştirilmiş, militarist bir şekil kazandırılmıştır. Öğretmen okulları kontrol altınaalınmış, öğretmenler siyasal görüşlerine göre gözden geçirilmiştir. Gençlik örgütleri,okulların yanında, siyasal toplumsallaşmanın etkin bir aracı olarak kullanılmayabaşlanmıştır Görüldüğü gibi, özellikle rejim sorunlarının duyarlılığa neden olduğudönemlerde, bir ideoloji oluşturma aracı olarak okul büyük önem kazanıyor. 9898 Türker Alkan, s.84/87