402.3. Siyasal Tutumların Oluşumu ve Değişimi 132Tutum, 133 bireyin kendi ruh halini diğer insanlara ifade etme biçimi olduğukadar, 134 belirli bir konudaki kanı ve davranışların kaynağını oluşturan, onlararasındaki bağlantıyı ve bir anlamda tutarlılığı sağlayan bir olgudur. Kanı ise, belirlibir anda belirli bir soruya ilişkin düşüncelerdir. Tutum belirli bir konudaki kanı vedavranışların tümüdür.yani tutum, kanı ve davranışları kapsar.Örneğin bir kişi otoriter bir tutuma sahipse, buna dayanarak, onun birçokayrıntıdaki kanı ve davranışlarını önceden tahmin edebiliriz: Aile babanın egemenolmasından yanadır. Demokratik uygulamalardan hoşlanmamakta, disiplinli bir rejimistemektedir. İnsanların eşit yaratılmadıklarına, bu nedenle de bazılarının buyurması,bazılarının da buna boyun eğmesi gerektiğine inanmaktadır. Ona göre insanlar gibiırklar da eşit yaratılmamışlardır. Bazı ırklar üstü, bazıları ise aşağıdır. Üstün ırklarındünyayı yönetmesi gerekir.Tutumların bilişsel, duygusal ve davranışsal olmak üzere üç boyutu vardır.Bilişsel öğe bireyin tutum nesnesine inançları, duygusal öğe bireyin tutum nesnesineyönelik duyguları ve davranışsal öğe de bireyin tutum nesnesine yönelik nasıldavranacağına ilişkin eğilimleridir. 135Tutumlar, küçük yaşlarda başlayan öğrenme süreci sonundagelişmektedir. 136 Kişinin hayatı boyunca sahibi olduğu tutumları, çocukluk çağlarındabaşlayan toplumsallaşma sürecinde edindiği deneyimlerle yakından ilgilidir.Kişi dünyaya geldiği andan itibaren, doğuştan sahip olduğu özelliklere aileninetkisi eklenmeye başlar. Böylece toplumsallaşma süreci de başlamış olur. Ama aynıkoşullarda yetişen ikiz kardeşlerin bile, ilerde benzer durumlarda farklıdavranmalarının nedeni, özgeçmişler arasındaki ayrıntı da olsa farklılıklardır.Tutumların oluşumunda tüm bu etkenlerin katkısı vardır.132 J.L. Freedman, D.O. Sears, J.M. Carlsmith, Soyal Psikoloji, Çev. A.Dönmez, İkinci Baskı, İmgeKitabevi, Ankara, 1993, s.319133 Ahmet Taner Kışlalı, Siyaset Bilimi, s.136134 Elwood N. Chapman, Tutum, Alfa basım yayım, İstanbul, 1999,http://www.gata.edu.tr/kutuphane/Kitap_Ozetleri/Tutum.htm, ( 28.05.2006 )135 Michael A. Milburn, Sosyal Psikolojik Açıdan Kamuoyu Ve Siyaset, Çev. A. Dönmez, V.Duyan, İmge Kitabevi, Ankara, 1998, s.27136 Çiğdem Kağıtçıbaşı, İnsan Ve İnsanlar, Sekizinci Basım, Evrim Basım, İstanbul, 1992, s.86
41Freud’a göre insandaki temel tutumlar çocukluk yıllarında oluşur ve bunlarileriki yıllarda pek fazla değişmezler. Ona göre, çocuğun ana ve babası ileilişkilerinin izleri tüm yaşam boyu silinmez. Çocukta ilk olarak aile çatısı altındazevk ilkesi egemen olmaya başlar. Yemek, içmek, uyumak, küçük ve büyükabdestini yapmak dâhil, hemen her şey onun isteğine göre düzenlenmiştir. Oysazamanla durum değişecek, toplumsal baskı ve yasaklarla birlikte ‘gerçek’ ilkesi’ortaya çıkacaktır.Kişinin siyasal tutum ve davranışlarının oluşumunda rol oynayandeneyimlerinin başında, siyasetle doğrudan ilgili olanlar gelir. Örneğin kişininailesinden başlayarak karşılaştığı otorite ile ilgili ilişkilerinin, onun siyasaltutumunun belirlenmesinde özel bir yeri vardır. Otoriter bir babanın oğlu, demokratiktartışmalara ve demokrasinin gerektirdiği hoşgörüye az yatkın olacaktır. Otoriter biryönetimi, babanın yerini tutacak bir önderin tartışılmaz üstünlüğünü tercihedebilecektir. Kendisi eline yetki geçirdiği zaman da otoriter bir yönetim biçiminibenimseyecektir. Kendisi üstlerine koşulsuz boyun eğmek durumunda olan kişi, bubağımlılığını unutabilmek için, kendinden aşağıda olanları ezmek eğilimi taşıyabilir.Bir çavuş genellikle bölük komutanından daha sert ve hoşgörüsüzdür.Siyasal rejimin işleyişiyle ilgili yaşanmış olaylar da siyasal tutumlarınoluşumu ve değişiminde önemli bir rol oynarlar. Yaşanmış bir savaş, çoğunlukla eskisavaşçıları tutucu ve otoriter tutumlara iterken, toplumda geniş bir savaş aleyhtarlığıakımının doğmasına da neden olur. Tarihin derinliklerinde kalmış birçok savaş isebazı toplumlarda ‘geleneksel düşman kanılarının’ doğmasına ve savaşlardan birçokkuşak sonra doğanların bile siyasal tutumlarında rol oynamasına katkıdabulunmuştur. 1372.4. Siyasal Katılmanın DüzeyleriBireylerin siyasete katılmaları çeşitli yoğunluklarda olmaktadır. Bazıkimseler siyasetle hiç ilgilenmezken, diğerleri siyasal faaliyetlere büyük zaman,emek ve maddi olanak ayırmaktadır.137 Ahmet Taner Kışlalı, Siyaset Bilimi, s.137–140
- Page 1 and 2: T.C.SÜLEYMAN DEMİREL ÜNİVERSİT
- Page 3 and 4: İKİNCİ BÖLÜMiiBİREYLERDE SİY
- Page 5 and 6: iv3.3.6 Deneklerin Yöneticileri Et
- Page 7 and 8: viSONUÇARAŞTIRMA SONUÇLARI VE VA
- Page 9 and 10: viiiTablo 3.6 Yöneticilerimizi İs
- Page 11 and 12: 1GİRİŞÇalışmanın temel amac
- Page 13 and 14: 3bir kısmı ise hareketsiz kalırl
- Page 15 and 16: 5alanında T. Parsons, R. Dhal, R.
- Page 17 and 18: 7Michigan Üniversitesinde gelişti
- Page 19 and 20: 9devlet, parlamento, hükümet, siy
- Page 21 and 22: 11gerçekleşir. İlk önce, yaygı
- Page 23 and 24: 13( itaat ettiğini) sorması, çoc
- Page 25 and 26: 15yolundaki yargılar eleştirilere
- Page 27 and 28: 17seçimle gelmeyen kadroların ikt
- Page 29 and 30: 19Dean Jaros, kişilerin siyasal k
- Page 31 and 32: 21eylemini değerlendirmeye yöneli
- Page 33 and 34: 23etkilenmesi son derecede doğal o
- Page 36 and 37: 26Yani baba ve anne çocuğun süre
- Page 38 and 39: 28nihayet amaçlarına ermesini kol
- Page 40 and 41: 30Şimdi okulun etkilerini dört ba
- Page 42 and 43: 32güçlendirme açısından etkili
- Page 44 and 45: 34İKİNCİ BÖLÜMBİREYLERDE SİY
- Page 46 and 47: 36Siyasal davranışta, davranışa
- Page 48 and 49: 38yurttaşların sorumluluk duygusu
- Page 52 and 53: 42Verba ve Nie, Amerika’da yaptı
- Page 54 and 55: 44Çeşitli değerler, inançlar, t
- Page 56 and 57: 46bakımından gelir ve katılma il
- Page 58 and 59: 48bulunduklarından, onlara siyaset
- Page 60 and 61: 50propaganda işlevi ile siyasal il
- Page 62 and 63: 52Bu alanda, otoriter kişilik çal
- Page 64 and 65: 542.8.1. İlkokul Döneminde İzlen
- Page 66 and 67: 56Bu şekilde çocuğun sosyalleşm
- Page 68 and 69: 58ilgilendirmeyebilen olayların so
- Page 70 and 71: 60Gülistan ilköğretim okulu, Isp
- Page 72 and 73: 62Tablo 1.5 Görüşülenlerin Anne
- Page 74 and 75: 64Tablo 2.2 Devlet Size Göre Ne An
- Page 76 and 77: 663.3.6 Deneklerin Yöneticileri Et
- Page 78 and 79: 68vermemiştir.Deneklerin % 58,8’
- Page 80 and 81: 70Tablo 2.12 Çevrenizde Karşıla
- Page 82 and 83: 72Tablo 2.15 Hükümet Sizin Düş
- Page 84 and 85: 743.4.3. Eğitim Düzeylerine Göre
- Page 86 and 87: 76eğitim düzeyi arttıkça başla
- Page 88 and 89: 78altısının, % 29,4’ü yedi ve
- Page 90 and 91: 80bulunan bireylerin % 46’sı bu
- Page 92 and 93: 829 olarak belirmektedir.Bu da bize
- Page 94 and 95: 84sınıfta % 48,5, sekizinci sın
- Page 96 and 97: 86yükselerek, eğitimin ilerlemesi
- Page 98 and 99: 88Tablo 4.2 Devlet Size Göre Ne An
- Page 100 and 101:
903.5.5 Yaş Gruplarına Göre Dene
- Page 102 and 103:
92grubundakilerde ise bu oran % 28,
- Page 104 and 105:
94zenginliğe getireceği yararlar
- Page 106 and 107:
96grubunda önce % 53,9’a düşen
- Page 108 and 109:
98protestolara katılırım diyenle
- Page 110 and 111:
1004-Eğitim seviyesi arttıkça de
- Page 112 and 113:
10210-12 yaş grubunda ikisi de ayn
- Page 114 and 115:
104Erkal, Mustafa, Sosyoloji, Der Y
- Page 116 and 117:
106EK 1: ANKET FORMUCİNSİYET : Er
- Page 118 and 119:
1089) Sizden farklı düşünen kim
- Page 120:
110ÖZGEÇMİŞKişisel Bilgiler:Ad