You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
86 ΕΛΕΝΗ ΓΛΥΚΑΤΖΗ-ΑΡΒΕΛΕΡ<br />
μια ανελέητη διοίκηση πάντα στην υπηρεσία της Κωνσταντινούπολης,<br />
ένα βαρύ και αυστηρό φορολογικό σύστημα, το προϊόν<br />
του οποίου πλούτισε τα ταμεία της προοτεύουσας και των εκλεκτών<br />
της, που δεν έδειχναν παρά μόνο συγκατάβαση απέναντι<br />
στους αγροτικούς πληθυσμούς της υπαίθρου 16 .<br />
Η απάντηση σε αυτά τα ερωτήματα δεν μπορεί παρά να είναι<br />
καταφατική. Ωστόσο, αυτή η κατάσταση εξηγεί μόνο μερικώς<br />
τη μεταγενέστερη συμπεριφορά αυτών των πληθυσμών<br />
κυρίως απέναντι στους Τούρκους, που οι θρησκευτικές τους<br />
πεποιθήσεις ήταν πολύ διαφορετικές από εκείνες TOJV Βυζαντινών.<br />
Για να εξηγήσουμε, πράγματι, το από πρώτη άποψη<br />
εκπληκτικό φαινόμενο της βυζαντινοτουρκικής ειρηνικής συμβίωσης<br />
στη Μικρά Ασία, πρέπει να λάβουμε υπόψη μας ένα<br />
άλλο σημαντικό γεγονός: εννοώ την ανεκτικότητα που επέδειξαν<br />
οι επιδρομείς απέναντι στους πληθυσμούς των κατακτημένων<br />
περιοχών, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά τα θρησκευτικά τους<br />
καθήκοντα. Το μαρτυρούν πολλά γεγονότα, όπως για παράδειγμα<br />
η ανέγερση εκκλησιών στα κατεχόμενα εδάφη και η μη<br />
κατάταξη μεταξύ TOJV αγίων, από την πλευρά της ορθόδοξης<br />
Εκκλησίας, νεομαρτύρων αυτής της εποχής. Η περίπτωση του<br />
Θεόδωρου Γαβρά, του υπερασπιστή της περιοχής της Τραπεζούντας<br />
εναντίον TOJV Τούρκων, είναι μοναδική και από κάθε<br />
άποψη εξαιρετική, γιατί πρόκειται για ένα στρατιωτικό θύμα<br />
του πολέμου εναντίον των Τούρκων κι όχι για έναν απλό χριστιανό,<br />
που υποχρεώθηκε να απαρνηθεί τις θρησκευτικές του<br />
πεποιθήσεις 17 . Με άλλα λόγια η περίπτωση του Θεοδιόρου Γαβρά<br />
ανήκει στα γεγονότα που λαμπρύνουν τον αριστοκρατικό<br />
πατριωτισμό, ο οποίος εμψύχωνε αυτή την ώρα την αντίσταση<br />
εναντίον του εξωτερικού εχθρού της Αυτοκρατορίας και που ο<br />
καλύτερος εκπρόσωπος του υπήρξε η στρατιωτική αριστοκρατία<br />
του Βυζαντίου, αυτή ακριβώς που είχε ανεβάσει στο θρόνο<br />
Η ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΒΥΖΑΝΤΙΝΗΣ ΑΥΤΟΚΡΑΤΟΡΙΑΣ 87<br />
τον Αλέξιο Κομνηνό. Έτσι η άνοδος αυτού του αυτοκράτορα<br />
θα μπορούσε να θεωρηθεί ως η πρώτη πράξη της βυζαντινής<br />
αντίστασης και της εθνικής αφύπνισης.<br />
Το έργο TOJV Κομνηνών, που άρχισε με τον Αλέξιο, χαρακτηρίζει<br />
πράγματι την προσπάθεια για την ανάκτηση των αυτοκρατορικών<br />
εδαφών και η εφαρμογή αυτού του στρατιωτικού<br />
προγράμματος εξηγεί τις βαθιές αλλαγές στην πολιτική<br />
ιδεολογία του Βυζαντίου.<br />
Ο αιώνας των τριών πρώτων Κομνηνών (1081-1182) είναι η<br />
περίοδος αναδιοργάνωσης της αυτοκρατορίας, του Βυζαντινού<br />
Κράτους, που είχε εξαρθρωθεί εντελώς από τις αναστατώσεις<br />
που προκάλεσαν οι ξένες επιτυχίες. Το Βυζάντιο, απειλούμενο<br />
από τη Δύση και από την Ανατολή, θα αναλάβει για<br />
μία ακόμα φορά την προσπάθεια της εθνικής αποκατάστασης,<br />
που γινόταν κάτω από την ηγεσία TOJV Κομνηνών, από τη στρατιωτική<br />
αριστοκρατία της χώρας, την τάξη που διαμορφώθηκε<br />
κατά την εποχή TOJV Εικονομάχων, που μεγάλωσε κατά την<br />
εποχή TOJV Μακεδόνων, που παραμελήθηκε από τις πολιτικές<br />
κυβερνήσεις της Κωνσταντινούπολης TOJV μέσων του ενδέκατου<br />
αιώνα και ανανεώθηκε τέλος από τους μεγάλους Κομνηνούς,<br />
τους καλύτερους εκπροσώπους της.<br />
Έτσι κάτω από τους Κομνηνούς, ο αναδιοργανωμένος με<br />
τις φροντίδες TOJV αυτοκρατόρων του βυζαντινός στρατός θα<br />
κληθεί για μία ακόμα φορά να παίξει τον αποφασιστικό ρόλο<br />
για την επιβίωση του έθνους. Όπως ακριβώς ο στρατός TOJV εικονομάχων<br />
αυτοκρατόρων, ο στρατός των Κομνηνών θα κρατήσει<br />
στα χέρια του την τύχη της Αυτοκρατορίας κι όπoJς ακριβώς<br />
ο στρατός TOJV εικονομάχων, θα εκπληρώσει το έργο του<br />
με επιτυχία. Υπάρχουν πράγματι πολλές κοινές πλευρές ανάμεσα<br />
στην εικονομαχική περίοδο και σε αυτή TOJV Κομνηνών,<br />
σε ό,τι αφορά τουλάχιστον την κατάσταση της Αυτοκρατορίας
Change language