Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Branislav Ristivojević, Nacrt "Osnovnog Zakona": statut pokrajine ili ustav države<br />
U preambuli "osnovnog zakona" uvodi se pojam "nacionalnih zajednica",<br />
koji je nov i u isto vreme stran našem pravnom poretku. Uvođenjem ove nepostojeće<br />
kategorije većinski narod u pokrajini izjednačava se sa nacionalnim<br />
manjinama u sferi kolektivnih, nacionalnih prava.<br />
/ deo nacrta<br />
Prvi deo nacrta nosi naziv Opšte odredbe. U njemu se nalazi nekoliko odredaba<br />
koje ne bi smele da imaju mesto u najvišem opštem pravnom aktu jedne autonomije.<br />
Odredba stava 3. člana 2. nacrta, koja kaže da se "ratifikovani međunarodni<br />
ugovori i opšteprihvaćena pravila međunarodnog prava neposredno primenjuju<br />
u AP Vojvodini", tipična je za ustave subjekata međunarodnog prava. Samo<br />
subjekti međunarodnog prava mogu sklapati i ratifikovati međunarodne ugovore<br />
i jemčiti drugim međunarodnim subjektima njihovo sprovođenje. Kako jedna teritorijalna<br />
autonomija može garantovati, recimo, ispunjenje ugovora o ekstradiciji<br />
ili međunarodnoj pravnoj pomoći kada nema nadležnosti u tim oblastima? Iz<br />
navedenog razloga teritorijalna autonomija ne može da bude subjekt medunarodnog<br />
prava - to može biti samo država. Na kraju krajeva, i drugi subjekti<br />
medunarodnog prava, tačnije druge države, ne bi bile voljne da prihvataju garancije<br />
date od strane javnopravnog bića koje nije subjekt medunarodnog prava, jer<br />
takve garancije ne mogu biti ispunjene. Pisci nacrta nisu ovim tekstom predvideli<br />
nadležnosti u oblasti međunarodne pravne pomoći kao nadležnosti pokrajine.<br />
Član 3, koji, pored ostalog, pokrajini daje "sudsku vlast iz svoje<br />
nadležnosti", takođe prelazi granice i okvire koje može istrpeti jedna država na<br />
svojoj teritoriji. Administrativno-teritorijalne jedinice ne mogu imati svoje sudove,<br />
sudska vlast je odlika država.<br />
Zabrana menjanja teritorije pokrajine bez dvotrećinske većine u oba doma<br />
pokrajinske skupštine treba da očuva avnojevske principe u određivanju granica<br />
pokrajine, kao da su u pitanju granice između dve države, a ne granice jedne<br />
teritorijalne jedinice u sastavu jedne države. Radna grupa za izvršnu vlast i<br />
pokrajinske organe uprave predložila je alternativu ovakvom rešenju, prema<br />
kojoj se teritorija ne može menjati bez prethodnog mišljenja pokrajine. Ova alternativa<br />
primerena je položaju jedne administrativno-teritorijalne jedinice.<br />
Član 8. o jedinicama lokalne samouprave ističe mogućnost udruživanja<br />
"seoskih" i "gradskih" opština. Stav 4. dozvoljava mogućnost udruživanja<br />
"gradskih okruga" u regionalne zajednice. Ovako naglašene mogućnosti<br />
udruživanja jedinica lokalne samouprave na liniji su zahteva nekih stranaka nacionalnih<br />
manjina koje već duže vreme insistiraju na teritorijalnim autonomijama<br />
unutar pokrajine. Ovakva odredba dovešće do toga da se, u skorijoj<br />
budućnosti, u pokrajini stvaraju regioni po etničkom načelu. Strankama nacionalnih<br />
manjina jasno je da Vojvodina nikad više neće biti deo druge susedne<br />
države. Međutim, one ne odustaju od stvaranja regiona unutar Vojvodine, koji<br />
bi se, u daljoj budućnosti, prekogranično povezivali. Stav 4. člana 8. treba da<br />
197
Change language