ÐÑиÑаÑник за новоизбÑаниÑе локални ÑÑнкÑионеÑи 2013 - ÐелÑ
ÐÑиÑаÑник за новоизбÑаниÑе локални ÑÑнкÑионеÑи 2013 - ÐелÑ
ÐÑиÑаÑник за новоизбÑаниÑе локални ÑÑнкÑионеÑи 2013 - ÐелÑ
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
114<br />
добивка на демократијата е што граѓаните можат да<br />
ја практикуваат власта и непосредно, за прашања<br />
од локално значење, преку граѓанска иницијатива,<br />
собири на граѓани и референдум. Така, Законот за<br />
локална самоуправа во членовите 25, 29 и 30 ги наведува<br />
основните облици на учество на граѓаните<br />
(граѓанска иницијатива, собир на граѓани, референдум,<br />
претставки, предлози, јавни трибини и анкети).<br />
Истите одредби се дел и од Статутите на единиците<br />
на локалната самоуправа во Република Македонија.<br />
Граѓанска иницијатива<br />
Граѓаните имаат право да му предложат на советот<br />
да донесе одреден акт или да реши одредено<br />
прашање од неговата надлежност. Граѓанска иницијатива<br />
не може да се поднесе за кадровски и за<br />
финансиски прашања. Советот е должен за предлогот<br />
да расправа ако го поддржат најмалку 10% од<br />
избирачите на општината, односно на месната самоуправа<br />
на која се однесува определеното прашање.<br />
Советот е должен расправата да ја одржи најдоцна<br />
во рок од 90 дена по доставената иницијатива и да ги<br />
информира граѓаните за својата одлука.<br />
Собир на граѓани<br />
Собир на граѓани може да се свика за подрачјето<br />
на целата општина или за подрачјето на месната самоуправа.<br />
Собирот на граѓани го свикува градоначалникот<br />
на општината по сопствена иницијатива,<br />
на барање на советот или на барање од најмалку<br />
10% од избирачите на општината, односно на месната<br />
самоуправа на која се однесува определеното<br />
прашање. Органите на општината се должни во рок<br />
од 90 дена да ги разгледаат заклучоците донесени<br />
на собирот на граѓаните и да ги земат предвид при<br />
одлучувањето и донесувањето мерки по прашањата<br />
на кои се однесуваат, како и да ги информираат<br />
граѓаните за своите одлуки.<br />
Референдум<br />
Граѓаните преку референдум можат да одлучуваат<br />
за прашањата од надлежност на општината, како<br />
и за други прашања од локално значење. Советот е<br />
должен да распише референдум на барање од најмалку<br />
20% од избирачите на општината. Советот<br />
може да распише референдум за прашања од негова<br />
надлежност, по сопствена иницијатива. Одлуката донесена<br />
на референдумот е задолжителна за советот.<br />
Претставки и предлози<br />
Секој граѓанин има право, поединечно или заедно<br />
со другите, да доставува претставки и предлози<br />
за работата на органите на општината и на општинската<br />
администрација. Притоа, градоначалникот е<br />
должен:<br />
• да создаде услови за доставување претставки и<br />
предлози;<br />
• најдоцна во рок од 60 дена, од денот на приемот<br />
на претставката, односно предлогот, на подносителот<br />
да му достави образложен одговор и<br />
• претставките и предлозите коишто не се однесуваат<br />
на работи од надлежност на органите на<br />
општината да ги достави до соодветниот надлежен<br />
орган и за тоа да го извести подносителот.<br />
Јавни трибини, анкети и предлози<br />
При изготвувањето на прописите на општината, советот,<br />
односно градоначалникот, може претходно<br />
да организира јавни трибини, да спроведе анкети<br />
или да побара предлози од граѓаните.<br />
Форуми во заедницата<br />
Форумот на заедницата претставува начин како да се<br />
вклучат граѓаните со иницијативност од страна на локалната<br />
самоуправа во процесот на донесувањето одлуки<br />
и преку давање на препораки кои се важни за<br />
нивниот живот и за самата заедница. Форумот на заедницата<br />
има за цел општините да развијат транспарентни<br />
практики на одлучување со вклучување на<br />
граѓаните, а граѓаните да развијат чувство на одговорност<br />
за трошењето на општинските средства. За<br />
разлика од другите форми на учество на граѓаните<br />
кога крајната одлука ја донесуваат локалните власти,<br />
а граѓаните се консултирани, притоа може да се случи<br />
нивните предлози не секогаш да се прифаќаат, кај<br />
Форумот граѓаните заедно со локалните власти ја донесуваат<br />
одлуката и таа е конечна, а властите треба<br />
да ја извршат. Во некои случаи, како кај буџетските<br />
Форуми, одлуката донесена на форум треба да биде<br />
усвоена од Советот на општината, пред да може да<br />
се спроведе. Форумите се организираат заради јавно<br />
расправање или постигнување согласност на локалната<br />
јавност за предложените приоритети во документите<br />
за стратешки локален развој, за јавни дебати<br />
за проблемите и утврдување решенија и приоритети,<br />
како и за предлагање и избор на проекти или заради<br />
развивање проекти од интерес на заедницата.<br />
Форумот претставува низа од 6 средби на граѓани (сесии),<br />
на кои преку структурирани дискусии учесниците<br />
елаборираат проблеми и нудат решенија за нив,<br />
истовремно давајќи и препораки за локалните институции.<br />
Форумот се одржува во најмалку 5 (пет) сесии<br />
од кои на последната сесија се донесува одлука за форумските<br />
прашања. Шестата (последователна) сесија<br />
има за цел да ги информира граѓаните за реализираните<br />
решенија од форумот, по нивната реализација.<br />
Главните одлики на форумскиот пристап се:
Change language