Прирачник за новоизбраните локални функционери 2013 - Зелс

84
Покрај овие фестивали кои имаат долгогодишна
традиција, кои се врзуваат за одредено место или
имаат интернационален карактер, во општините во
Република Македонија во последните неколку години
стана пракса да се организираат фестивали кои
се поврзуваат со културна или природна специфика
на одредена територија која се наоѓа во границите
на одредена општина. Со тоа општините го промовираат
своето културно и природно подрачје, а истовремено
си обезбедуваат и дополнителни извори
на финансирање, кои потоа ги употребуваат за решавање
на одредени потреби на граѓаните.
Пример: Во општина Прилеп секоја година по
ред се организира „Пивофест“ што е познат
на национално и регионално ниво и од година
на година има сè поголема посетеност. Во
општина Кавадарци по повод 14 февруари -
Св. Трифун(заштитникот на лозарите) се организира
Фестивал на виното. Во градот Скопје
се организираат „Бели ноќи“, Фестивал на европскиот
филм ,,Синедејс“, секоја година во
Маврово-Ростуше се организира „Ден на традиционалната
Реканска пита“, а во општина Кочани
се организира манифестацијата „Денови на оризот“.
Во општина Чаир се организира „Гласот на
чаршијата“, а општина Струга, покрај организирањето
на Меѓународната манифестацијат
„Струшки вечери на поезијата“ се организира
и фестивал на стилизирани народини песни и
ора “Кенга Јехо” итн.
ЗЕЛС веб- страница за културни манифестации
и историски знаменитости
Со цел да се промовираат културните вредности, манифестации,
културно-историски споменици кои се
наоѓаат на локално ниво и претставување на културата
на локално ниво на едно место, ЗЕЛС при
крајот на 2012 година разви интернет страница
www.kulturni-nastani.mk.
Ова е нова развиена услуга на ЗЕЛС која на општините
им овозможува да ги промовираат локалните
културни вредности, да ги претставуваат манифестациите
и настаните кои ги организираат согласно
своите Годишни планови. Уредувањето на страницата
се прави од страна на ЗЕЛС, но со активно учество
на одговорното номинирано лице од секоја од
општините во Република Македонија која има административна
можност за внесување/ажурирање
на информациите од областа на културата. На овој
начин ЗЕЛС придонесува во промовирањето на
културата на локално ниво и претставување на културните
добра и вредности, користејќи ги современите
форми на информирање и комуникација.
Финансирање на културните институции
Финансирањето на институциите од областа на културата
кои се во надлежност на ЕЛС се врши со блок
дотации и приходи од општинскиот буџет.
Блок дотациите се трансферираат од централниот
буџет на буџетите на општините. Со блок дотациите
се финансираат платите и останатите надоместоци
на вработените во институциите од културата.
Но, дел од програмските активности на институциите
од културата се финансираат од општинскиот
буџет, а дел од буџетот на Министерството за култура
со пријавување на оглас на кој инситутициите
аплицираат со своја програма. По разгледувањето
на пристигнатите програми Министерството за култура
прави избор во согласност со предвидените
критериуми и ја составува Годишната програма на
Министерството за култура за остварување на националниот
интерес за тековната година. Постои
можност програмските активности на институциите
од областа на културата да се финансираат со спонзорства
и донации.
Пример: Во речиси сите општини во земјата
постојат Културни уметнички друштва-КУД кои
претставуваат здруженија на граѓани кои се регистрирани
според Законот за здруженија на
граѓани и фондации. Оваа форма на изразување
на културни вредности не е врзана за институција
од областа на културата, па така финасирањето
на КУД најчесто е од општинскиот буџет
или од спонзорства и донации.
Во согласност со Законот за меморијални споменици
и спомен-обележја, со овој закон се врши распределба
на надлежностите помеѓу општините, градот
Скопје и општините во градот Скопје и Собранието
на Република Македонија, со што општините добија
надлежност да подигаат спомен-обележја, како што
се: бисти, скулптури, плочи, чешми, фонтани и други
уметнички и архитектонски дела и творби кои
со својата содржина и ознаки одбележуваат настани
и личности кои се од локално значење. Додека
Собранието на Република Македонија е надлежно за
меморијалните споменици, со кои се одбележуваат
настани и личности кои се од исклучително значење
за Република Македонија. Советот на општината, односно
градот Скопје и општините во градот Скопје
донесуваат петгодишна програма за одбележување
на значајни настани и истакнати личности од локално
значење. Во единиците на локалната самоуправа
каде имаме повеќе заедници оваа програма се донесува
во општинскиот Совет со таканаречен „бадентеров“
модел на одлучување.
Иницијативата за подигање и одбележување на спомен-обележјата
до Советот на општината, Советот