maj'12 - Polska Zbrojna
maj'12 - Polska Zbrojna
maj'12 - Polska Zbrojna
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
wojny<br />
i pokoje<br />
Najmłodszy<br />
żołnierz Andersa<br />
Aby Krzysztof Flizak mógł dostać się<br />
do kompanii młodzieżowej w armii generała Władysława<br />
Andersa, podał wcześniejszą o dwa lata datę urodzin.<br />
TERESA DOMINICZAK<br />
Miał siedem lat, gdy wybuchła II wojna światowa.<br />
Zamiast iść do szkoły, musiał na wezwanie<br />
burmistrza nadgranicznych Dokszyc na<br />
Wileńszczyźnie kopać z dorosłymi rowy przeciwczołgowe.<br />
Jego ojciec Tadeusz Flizak, zawodowy wojskowy,<br />
został aresztowany przez NKWD i trafił do<br />
obozu jenieckiego pod Smoleńskiem.<br />
Krzysztof wraz z matką i młodszą o dwa<br />
lata siostrą ukrywali się w domu kuzyna.<br />
Tam 29 czerwca 1940 roku zostali zatrzymani<br />
przez Sowietów i wywiezieni<br />
w bydlęcych wagonach do małej azjatyckiej<br />
miejscowości w obwodzie<br />
swierdłowskim, za Uralem. Kilkakrotnie<br />
przesiedlani, trafili w końcu<br />
do głębokiej tajgi w okolicach Nowosybirska,<br />
gdzie przeszli gehennę – głód,<br />
40-stopniowe mrozy i ciężka praca ponad<br />
siły.<br />
Gdy w grudniu 1941 roku do zapadłej<br />
syberyjskiej wioski dotarła<br />
wieść o tworzeniu się armii polskiej<br />
pod dowództwem generała<br />
Władysława Andersa, dziesięcioletni<br />
wówczas Krzysztof postanowił<br />
odnaleźć ojca. Niebezpieczna<br />
to była wyprawa – niemal<br />
tygodniowa jazda pociągami towarowymi,<br />
bez pozwolenia od<br />
władz sowieckich na podróż, bez<br />
biletu. Chłopiec kierował się na<br />
południe Związku Radzieckiego,<br />
wiedząc, że tam właśnie<br />
powstaje posiłkowa armia tworzona<br />
z wypuszczonych na mocy<br />
„amnestii” polskich jeńców i zesłańców.<br />
Armia mająca wspierać walczącą z Niemcami Rosję<br />
Radziecką.<br />
Spotkanie z ojcem<br />
Krzysztof Flizak dotarł w końcu do celu. Udało mu się<br />
odnaleźć ojca, który przybył do Kermine (dziś Nawoi<br />
– miasto w Uzbekistanie, 150 kilometrów na północny zachód<br />
od Samarkandy), aby towarzysz broni potwierdził jego<br />
tożsamość. Spotkanie było krótkie, bo Tadeusz Flizak musiał<br />
szybko wracać do swojej jednostki. Tymczasem<br />
Krzysztof rozpoczął realizowanie marzeń o szlifach generalskich.<br />
Postanowił wstąpić do tworzonej przy Wojsku<br />
Polskim kompanii młodzieżowej. Aby się do niej<br />
dostać, podał wcześniejszą o dwa lata datę urodzin.<br />
Przyjęto go, i w ten sposób został najmłodszym żołnierzem<br />
generała Andersa.<br />
Oto jak zapamiętał tamte lata: „Przed nami była<br />
wolność, była nadzieja przeżycia, nadzieja lepszego jutra,<br />
nadzieja, że to już może początek drogi powrotnej<br />
do Polski... O niczym innym wówczas nie mogliśmy<br />
marzyć. I szliśmy dalej: przez Pahlevi, Teheran,<br />
przez Habaniję i chamsiny (burze piaskowe), przez<br />
Syrię, Czarną Pustynię i Transjordanię. Z «nieludzkiej<br />
ziemi» do «ziemi obiecanej»”.<br />
Mały uciekinier z Sybiru poczuł się szczęśliwy,<br />
gdy został uczniem powstałej z rozkazu generała<br />
Andersa wojskowej szkoły przy 2 Korpusie<br />
Polskim. Wszystkie organizowane wówczas<br />
przy wojsku szkoły miały swój odpowiednik<br />
w brytyjskich strukturach wojskowych „Young<br />
Soldiers”. Ich polskie nazwy to szkoły junackie<br />
dla chłopców i szkoły młodszych ochotniczek<br />
(SMO) dla dziewcząt. Krzysztof wspomina słowa,<br />
które skierował do junaków generał<br />
Anders podczas jednej z wizyt: „Jesteście moją<br />
ostatnią wojskową rezerwą i mam nadzieję, że<br />
NUMER 2 | MAJ 2012 | POLSKA ZBROJNA<br />
109
Change language