06.04.2015 Views

maj'12 - Polska Zbrojna

maj'12 - Polska Zbrojna

maj'12 - Polska Zbrojna

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

armia ludzie<br />

| |<br />

występowanie zjawisk patologicznych jest wieloaspektowy.<br />

Najczęstszymi negatywnymi ich efektami<br />

według żołnierzy były rozwody i separacje.<br />

Co dziesiąty ankietowany (12 procent) uznał je za<br />

zjawisko częste, a co drugi (52 procent) za sporadyczne.<br />

Żołnierze dostrzegli także wyraźne pogorszenie<br />

relacji międzyludzkich w rodzinach wojskowych<br />

po powrocie z misji. Dla co dwudziestego<br />

ankietowanego (5 procent) było to zjawisko częste,<br />

co trzeci badany uznał je za sporadyczne.<br />

Problem z powrotem do relacji z rodziną takich<br />

jak przed wyjazdem miał więcej niż co dziesiąty<br />

badany (13 procent).<br />

Prywatne dane<br />

Konsultantka dowódcy 21 Brygady Strzelców<br />

Podhalańskich do spraw profilaktyki psychologicznej<br />

porucznik Barbara Duraj-Deć przyznaje,<br />

że wszelkie wnioski na temat wpływu służby<br />

w misjach na życie rodzinne żołnierzy wynikają<br />

jedynie z obserwacji psychologów wojskowych<br />

i dowódców jednostek. „Dostrzegamy, że odkąd<br />

żołnierze zaczęli wyjeżdżać, liczba rozwodów się<br />

zwiększyła. Wszyscy żołnierze, a także członkowie<br />

ich rodzin mogą skorzystać z konsultacji psychologicznej<br />

oraz terapii krótkoterminowej na terenie<br />

jednostki”, zapewnia.<br />

Psycholog z 12 Brygady Zmechanizowanej<br />

major doktor Angelika Szymańska potwierdza:<br />

„Na podstawie danych z lat 2008–2011, od kiedy<br />

nasi żołnierze służyli w Iraku i Afganistanie,<br />

w trakcie konsultacji indywidualnych psychologowie<br />

odnotowywali problemy związane z kryzysem<br />

małżeńskim, który ujawniał się po powrocie<br />

żołnierzy do kraju. Stwierdzenie, że służba małżonka<br />

za granicą bezpośrednio wpłynęła na rozpad<br />

małżeństwa, wymaga jednak potwierdzenia<br />

w stosownych badaniach”.<br />

Doktor Szymańska wskazuje, że żołnierze nie<br />

mają obowiązku informowania przełożonych<br />

o sytuacji rodzinnej. Mimo to przed misją i po<br />

niej na podstawie wywiadów z żołnierzami psychologowie<br />

z jednostek oceniają tak zwane czynniki<br />

ryzyka, między innymi sytuację rodzinną.<br />

Zdarza się, że żołnierze z obawy, że nie zostaną<br />

zakwalifikowani do wyjazdu, nie przyznają się do<br />

małżeńskich problemów.<br />

Profesor Stanisław Ilnicki z Kliniki Psychiatrii<br />

i Stresu Bojowego Wojskowego Instytutu Medycznego<br />

w Warszawie problemy dostosowawcze<br />

w rodzinach tłumaczy tym, że z nową sytuacją<br />

musi się zmierzyć nie tylko żołnierz, lecz także<br />

jego żona zostająca w kraju: „Kiedy w domu nie<br />

ma ojca i kobieta zostaje z dziećmi sama, z konieczności<br />

przejmuje pewne męskie funkcje. Niektóre<br />

kobiety nie chcą z tego później rezygnować,<br />

dzieci się usamodzielniają. Mąż wracający z misji<br />

oczekuje szczególnej uwagi i nie zawsze potrafi<br />

się odnaleźć. Misje stanowią więc pewne zagrożenie<br />

dla zwartości rodziny, głównie takiej,<br />

która była niestabilna już przed wyjazdem. Trzeba<br />

jednak zachować proporcje w ocenie zjawiska,<br />

bo przeważająca większość rodzin nieźle sobie<br />

radzi z rozłąką”.<br />

Trudności z adaptacją<br />

Porucznik Duraj-Deć za ważny element przygotowania<br />

do misji uznaje szkolenie psychologiczne.<br />

„Wiedza na temat problemów międzyludzkich<br />

może zapobiec części z nich oraz pozwolić rozpoznać<br />

te, których uniknąć się nie da”.<br />

Opieką są też obejmowane rodziny wojskowych.<br />

„Przygotowanie wszystkich członków rodziny<br />

do separacji z powodu wyjazdu na misję ma<br />

ogromne znaczenie w zbudowaniu tak zwanego<br />

«home front», który stanowi dla żołnierza istotny<br />

czynnik ochronny przed nasileniem objawów stresu<br />

pola walki”, dodaje major Szymańska. „Żołnierze<br />

uczestniczą w zajęciach psychoedukacyjnych,<br />

a bliscy otrzymują pocztą materiały z tej<br />

dziedziny zarówno w czasie przygotowania do wyjazdu,<br />

jak i w okresie reintegracji po powrocie.<br />

Skuteczność tego rodzaju profilaktyki nie została<br />

dotychczas statystycznie zbadana”.<br />

Na relacje z partnerami, zdaniem psycholog<br />

z 21 BSP, może bezpośrednio<br />

wpływać nagły przeskok od<br />

stałej aktywności do biernego<br />

wypoczynku. Po pewnym czasie<br />

wygasa także euforia spowodowana<br />

przyjazdem żołnierza.<br />

Przestaje on być traktowany<br />

jako osoba szczególnie<br />

uprzywilejowana, ma też trudności<br />

z odzyskaniem statusu<br />

męża i ojca, co z kolei może<br />

wywoływać u niego poczucie,<br />

że jest w rodzinie zbędny.<br />

Znaczenie mają także rozluźnienie<br />

więzi z dziećmi oraz<br />

zetknięcie się z problemami<br />

rodzinnymi i wychowawczymi,<br />

które zaistniały w czasie<br />

jego nieobecności.<br />

Trudności z dostosowaniem<br />

mają jednak także żony lub<br />

mężowie mundurowych pozostający<br />

w kraju. Mogą nie czuć<br />

się docenieni za wysiłki w organizowaniu<br />

życia codziennego<br />

podczas nieobecności małżonka.<br />

„Misja jest wyzwaniem dla<br />

całej rodziny, nie tylko dla osoby,<br />

która wyjeżdża”, wyjaśnia<br />

porucznik Duraj-Deć. „Z tego<br />

powodu proces adaptacji<br />

i ewentualnej terapii musi ob-<br />

COMMENT<br />

Agnieszka<br />

Gumińska<br />

Większość wojskowych rodzin, które muszą<br />

rozstać się z powodu wyjazdu żony<br />

lub męża na misję, dobrze sobie z tym radzi.<br />

Zdarzają się jednak pogorszenie relacji albo<br />

rozpad związku. Zapobiegać takim sytuacjom<br />

można poprzez edukację i wsparcie. Psychologowie<br />

w jednostkach wojskowych, posługując<br />

się „Programem osłony psychologicznej<br />

uczestników misji poza granicami państwa<br />

i ich rodzin”, edukują również najbliższych<br />

członków rodzin uczestników misji. Niektórzy<br />

są przygotowani także do prowadzenia mediacji<br />

rodzinnych.<br />

Podpułkownik Agnieszka Gumińska jest<br />

przedstawicielką resortu obrony w Radzie<br />

do spraw Zdrowia Psychicznego.<br />

42<br />

NUMER 2 | maj 2012 | POLSKA ZBROJNA

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!