ZaÅÄ cznik 10 - Fundacja Polsko-Niemieckie Pojednanie
ZaÅÄ cznik 10 - Fundacja Polsko-Niemieckie Pojednanie
ZaÅÄ cznik 10 - Fundacja Polsko-Niemieckie Pojednanie
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Sobibór - badania archeologiczne...<br />
<br />
m. Obiekty będące pozostałościami po słupach ogrodzenia miały strop najczęściej<br />
zbliżony w kształcie do czworokąta lub rzadziej do owalnego, profile najczęściej<br />
zbliżone były do trapezu. Podobną charakterystykę miały także mniejsze dołki posłupowe,<br />
tworzące centralną i wschodnią linię ogrodzenia. Najbardziej pełne są linie<br />
centralna i wschodnia ogrodzenia. W linii zachodniej zachowały się tylko relikty<br />
czterech słupów oraz jednego w części północnej ogrodzenia. W stropie niektórych<br />
dołków posłupowych zachowały się resztki betonu i drutu kolczastego. Potwierdzałoby<br />
to interpretację wymienionych obiektów jako dołków posłupowych.<br />
Z analizy przebiegu odkrytych reliktów ogrodzenia w stosunku do obiektów<br />
położonych przy placu asfaltowym wynika lokalizacja obiektów A, B i D wzdłuż<br />
odkrytego ogrodzenia.<br />
Między dwoma dołkami posłupowymi, tworzącymi zachodnią linię ogrodzenia,<br />
odsłonięty został owalny w planie obiekt ( nr 12). Z oczyszczania stropu tego obiektu<br />
jak i z jego zasypiska wydobyte zostały liczne drobne fragmenty kości (przepalone na<br />
biało) tworzące miejscami litą warstwę. Trudno było o jednoznaczną interpretację tego<br />
obiektu. Nie można wykluczyć uznania go za niewielki grób ciałopalny (nr <strong>10</strong>).<br />
W słabo wykształconej warstwie darni i ściółki (warstwa 1) oraz warstwie popielatego<br />
piasku podhumusowego (warstwa 2) ponad stropami dołków posłupowych<br />
i towarzyszących im innych obiektów natrafiono na liczne zabytki ruchome. Szczególnie<br />
w wykopach położonych tuż przy asfaltowym placu. Były to głównie osobiste<br />
rzeczy ofiar jak fragmenty okularów, protez zębowych, papierośnic lub stanowiące<br />
elementy ogrodzeń obozowych: fragmenty drutu kolczastego, gwoździe czy żelazne<br />
obręcze z drutu. Oprócz tego w warstwie tej znaleziono łuski i pociski karabinowe<br />
oraz pociski pistoletowe a także, stosunkowo liczne, fragmenty butelek szklanych<br />
i naczyń po perfumach. Wśród nich są ułamki szklane posiadające napisy, świadczące<br />
o ich pochodzeniu z Holandii. Wśród znalezisk natrafiono również na resztki<br />
budowlane w postaci konkrecji betonowych i fragmentów cegieł. Z warstwy tej<br />
pochodzą także nieliczne i niewielkie fragmenty kości przepalonych na biały kolor.<br />
Najprawdopodobniej są to szczątki ofiar Sobiboru. Obok fragmentów szklanych naczyń,<br />
z których część to ułamki naczyń po perfumach, znaleziono kilka egzemplarzy<br />
nożyczek i grzebieni.<br />
Dodatkowo w rejonie określonym jako obóz IV zostały oczyszczone ściany zagłębienia<br />
w narożniku północno-zachodnim. Mimo odsłonięcia ścian wykopu do<br />
głębokości około 1,5 m. nie osiągnięto poziomu piaszczystego calca. Okazało się, że<br />
dalsza eksploracja bez zabezpieczenia szalunkiem jest niemożliwa. Z wnętrza wykopu<br />
wydobyto liczne fragmenty betonu i cegieł. Należy przypuszczać, że w miejscu<br />
tym, które jest sztucznym obniżeniem – wykopem, wykonanym prawdopodobnie<br />
jeszcze przed likwidacją obozu, zostały przysypane relikty budowli obozowych.<br />
Podsumowując przeprowadzone w roku 2009 prace można stwierdzić, że zaobserwowane<br />
w roku 2008 anomalie magnetyczne, zarejestrowane na zachód od asfaltowego<br />
placu i na zachód od obiektów B i D powstały na skutek budowy ogrodzenia<br />
między obozami II i III, którego elementami nośnymi były słupy drewniane. Większość<br />
z odkrytych reliktów dołków posłupowych tworzyła ogrodzenie na osi północ-
Change language