ZaÅ‚Ä cznik 10 - Fundacja Polsko-Niemieckie Pojednanie

Marek Bem, Wojciech Mazurek
34.Barak dla kobiet gdzie ścinano im włosy, 35.Komory gazowe, 36.Hala motorów,
37. Krematorium, 38. Warsztat, 39.Byłe groby, 40.Wieże wartownicze, 41.Rów
z wodą, 42.Miny, 43.Różne budynki mieszkalne i administracyjne dla Niemców,
44.Baraki mieszkalne dla załogi ukraińskiej, 45.Brama główna, 46.Brama dla bocznicy
kolejowej, 47.Wartownia, 48.Zbrojowania, 49.Jubilernia, przetapianie metali
szlachetnych, 50.Peron, 51.Dół na śmieci zasypany po wybudowaniu pieca (patrz nr
18 planu), 52.Kapliczka […]”.
Szkic obozu, dołączony do wyroków wydanych przez sąd w Hagen w trakcie
procesów karnych przeciwko członkom załogi niemieckiego ośrodka zagłady
w Sobiborze traktowany był przez sędziów jako istotna pomoc w interpretacji materiałów
dowodowych. Plan ten został sporządzony z pamięci przez świadka, byłego
SS-Oberscharführera Ericha Bauera, skazanego już w 1950 r., byłego niemieckiego
strażnika obozu w Sobiborze podczas odbywania swojej kary aresztu. Od chwili powstania
obozu Erich Bauer należał nieprzerwanie do niemieckiego personelu obozu
w Sobiborze. Po skazaniu na karę dożywotniego więzienia nie miał już najmniejszego
powodu do przedstawiania sytuacji inaczej niż to miało miejsce w rzeczywistości.
Oczywiście rysunek jest nieprofesjonalny i nie został sporządzony w odpowiedniej
skali. Nie można, niestety, odnaleźć drugiej jego części, na której, zapewne, musiał
być przedstawiony szkic obozu III. Plan ten był stałym obiektem oględzin i konfrontacji
na rozprawie głównej w Hagen. Był przedkładany zarówno oskarżonym jak
i świadkom. Mapa ta wisiała na ścianie, w dużym powiększeniu, w trakcie przesłuchania
świadków i składania zeznań przez oskarżonych we Frankfurcie nad Menem
i w Hadze w latach sześćdziesiątych i osiemdziesiątych. Według większości byłych
więźniów obozu plan ten odpowiadał rzeczywistości. W ocenie sądu okazał się w całości
prawidłowy, oddaje poprawnie, przede wszystkim, położenie obozu względem
linii kolejowej, a także położenie budynków i poszczególnych części obozu 4 .
4
Ibidem.