ZaÅÄcznik 10 - Fundacja Polsko-Niemieckie Pojednanie

More documents

Recommendations

Info

Marek Bem, Wojciech Mazurek lina jako kierowca samochodu. Nie widziałem go później we Włoszech. Po zagazowaniu otwierano drzwi i żydowskie komando robotników wynosiło zwłoki z komory gazowej. Przy tej okazji wyłamywano istniejące złote zęby. Na tylnej stronie domu z komorami gazowymi leżał tor kolejki wąskotorowej, który prowadził na cmentarze. Żydowskie komando robotników kładło zwłoki na czterokątne szalowane wagony i wiozło je do masowego grobu. Grób masowy był o rozmiarach 60 m długi, 20m szeroki, 6-7 m głęboki. Boczne ściany były ukośnie ścięte w formie skarpy w celu uniknięcia niebezpieczeństwa zawalenia się. Na pytanie przerywające odpowiadam, że w czasie mojego pobytu w obozie nie spalano zwłok. Wiem to dokładnie. Za mojego czasu zwłoki układano warstwami w taki sposób, żeby jak najwięcej zmieściło się w jednym grobie. Później słyszałem, że zwłoki przewożono koparkami i spalano. Reszta, kości były miażdżone i mieszane z piaskiem, to przesypywano następnie ziemią i sadzono zagajnik. Za mojego pobytu składano zdjęte ubrania pod gołym niebem. Nie wiedziałem nic o tym, żeby je zużytkowano. O zużytkowaniu złotych zębów, oddanych ozdób, biżuterii nie mogę nic powiedzieć. Te rzeczy mnie nie interesowały […]” 23 . Szkice Franza Hödla: Austriak, SS-Unterscharführer Franz Hodl służył w Sobiborze od października 1942 r. do powstania w październiku 1943 r. Obsługiwał on, razem z Bolenderem, silnik spalinowy służący do zagazowywania więźniów. Swoje szkice sobiborskiego obozu sporządził w 1966 i 1974 r. Na uwagę zasługują zaznaczone szczegóły związane z obozem III. Podobnie jak Bolender zaznaczył także „wolny teren” służący jako pas startowy i lądowisko dla samolotów. Fot. 44. Szkic wykonany przez byłego członka niemieckiej załogi obozu w Sobiborze – SS-Unterscharführera Franza Hödla. Kopia ze zbiorów MPŁW 23 Kurt Bolender, protokół przesłuchania, Krajowy Sąd Policji Kryminalnej, Monachium, dnia 5 czerwca 1962 r.
Sobibór - badania archeologiczne... Fot. 45. Szkic wykonany przez byłego członka niemieckiej załogi obozu w Sobiborze – SS-Unterscharführera Franza Hödla. Kopia ze zbiorów MPŁW Istotnym źródłem wiedzy porównawczej na temat topografii obozu w Sobiborze są plany (w skali 1: 2000) wykonane przez polskich geodetów w maju 1984 r. na zlecenie Sądu w Hagen w związku z toczącym się apelacyjnym procesem sądowym przeciwko Karlowi Frenzlowi. Wynika z nich, że szerokość obozu wynosiła 620 m a długość 340 m. Całkowita powierzchnia obozu wraz z polem minowym wokół niego wynosiła 25 ha. W części opisującej obóz III pod rysunkiem przedstawiającym dół krematoryjny widnieje podpis: „miejsce gdzie odkopano fragmenty fundamentów i części samochodów z przypalonymi kośćmi ludzkimi”. Mało prawdopodobne wydaje się, aby notatka ta opisywała fragmenty samochodu, na którym zainstalowany był młynek kruszący kości i popiół pozostałe po kremacji zwłok. Choć i takiej ewentualności wykluczyć nie można. Przypuszczać jednak można, że opisywane „…części samochodów z przypalonymi kośćmi ludzkimi” dotyczą ram samochodowego podwozia, które wykorzystywane mogły być w dołach krematoryjnych jako ruszty.
Page 1 and 2:
Sobibór - badania archeologiczne..
Page 3 and 4:
Page 5 and 6:
Page 7 and 8:
Page 9 and 10:
Page 11 and 12:
Page 13 and 14:
Page 15 and 16:
Page 17 and 18:
Page 19 and 20:
Page 21 and 22:
Page 23 and 24:
Page 25 and 26:
Page 27 and 28:
Page 29 and 30: Sobibór - badania archeologiczne..
Page 79: Sobibór - badania archeologiczne..
show all

ZaÅÄ cznik 10 - Fundacja Polsko-Niemieckie Pojednanie

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?

ZaÅÄcznik 10 - Fundacja Polsko-Niemieckie Pojednanie