سه نمایشنامه (اما، مارکس در سوهو، دخترونوس) - تئاتر سیاسی هاوارد زین

٣ ‏بمنبممایشنامه گروه تئاتر ا گزیت هاوارد زین
هنگامی که به جنوب نقلمکان کردبمیبمم تا در جامعهی سیاهپوست کالجللجج آتلانتا زندگی کنیم و وارد
جنبش ضد تبعیض نژادی شدم،‏ دورادور از طریق خانوادهام تئاتر را ‏بجتبججربه میکردم.‏ با رفبنتبنن به
‏سمشسممال،‏ زندگیام حول ‏مجممجحور تدریس تارتحیتحخ و سیاست در دانشگاه بوستون قرار گرفت،‏ اما بیشبرتبرر از آن
حول مبارزه برای پایان جنگ در ویتنام.‏ با نوشبنتبنن دربارهی جنگ و نافرمابىنبىی مدبىنبىی،‏ دیگر فرصبىتبىی
نداشتم که به نوشبنتبنن برای تئاتر فکر کنم.‏ اما وقبىتبىی جنگ ویتنام پایان یافت و دیگر برای سخبرنبررابىنبىی و
تظاهرات ضد جنگ دور کشور سفر ‏بمنبممیکردم،‏ آزاد بودم تا اولبنیبنن ‏بمنبممایشنامهام،‏ ‏«اِما»‏ را بنویسم که
دربارهی اما گلدمن،‏ فمینیست‐آنارشیست جسور،‏ رفقایش و عشاقش بود.‏ حال هیجابىنبىی را ‏بجتبججربه
میکردم که نظبریبرر آن را در دنیای دانشگاه ‏بمنبممیتوان یافت.‏ من دریافتم که نوشبنتبنن برای تئاتر ویژگیای
داشت که در نوشبنتبنن کتاب و مقاله اثری از آن دیده ‏بمنبممیشد.‏ آن فعالیتها،‏ تلاشهابىیبىی انفرادی بودند،‏ اما
وقبىتبىی یک ‏بمنبممایشنامه مینوشتید،‏ به سرعت تبدیل به ‏بجتبججربهای ‏جمججممعی میشد.‏
‏همھهممبنیبنن که ‏سمشسممای ‏بمنبممایشنامهنویس مبنتبنن را ‏بجتبجحویل کارگردان میدادید،‏ دیگر عملی خلاقه در تنهابىیبىی نبود.‏
تقریباً‏ بلافاصله مبنتبنن به ‏همھهممان اندازه به کارگردان،‏ بازیگران،‏ طراح صحنه،‏ نورپرداز،‏ طراحان لباس و
مدیر صحنه تعلق داشت که به ‏سمشسمما.‏ و شوری ‏همھهممهی ‏سمشسمما را در تلاشی ‏جمججممعی به هم پیوند میداد تا
کلامتان به دراماتیکترین و جالبترین شکل ‏ممممممکن به روی صحنه بیاید.‏ ‏بجتبججربهای احساسی بود که
نظبریبرر آن را در کار به عنوان استاد دانشگاه و نویسندهی آثار تاربجیبجخی ندیده بودم.‏ قرار بود که با ‏بمتبممام
این افراد در فضابىیبىی خودمابىنبىی سخت کار کنم،‏ با گرمی و ‏مجممجحببىتبىی که برای یک دانشگاهی غریب است.‏
افراد برای ‏بمتبممرین از راه میرسیدند و یکدیگر را در آغوش میگرفتند.‏ این صحنهای نبود که در
دانشگاه بتوان با آن روبرو شد.‏
اما آیا نوشبنتبنن برای تئاتر برای کسی چون من که زندگی و آثارش بر جنگ،‏ قانون،‏ فقر،‏ ‏بىببىیعدالبىتبىی و
نژادپرسبىتبىی متمرکز بوده است،‏ میتوانست رضایتبجببجخش باشد؟ وقبىتبىی به این موضوع فکر کردم،‏ به این
نتیجه رسیدم که هیچیک از این اشکال مبارزهی اجتماعی را ‏بمنبممیتوان بر دیگری برتر دانست.‏ هر یک
قدرت منحصر به فرد خود را داشت.‏ با نوشبنتبنن آثار تاربجیبجخی و سیاسی میتوانستم خوانندگابمنبمم را با
اندیشهها و حقایقی آشنا کنم که ‏ممممممکن بود آبهنبهها را ترغیب کند تا جهان اطراف خود را از نو بررسی کنند
و تصمیم بگبریبررند که به نبرببررد بپیوندند.‏ نوشبنتبنن ‏بمنبممایشنامه بر روی چند شخصیت ‏بمتبممرکز میکرد،‏ کاری
میکرد که بیننده با آبهنبهها ارتباط احساسی برقرار کند و از این طریق ‏مجممجخاطب را عمیقاً‏ از درون ‏بجتبجحت تاثبریبرر
قرار میداد؛ چبریبرزی که از طریق نبرثبرر ‏بىببىیروح تارتحیتحخ و فلسفهی سیاسی به راحبىتبىی ‏بمنبممیتوان به آن دست
یافت.‏
یک ‏بمنبممایشنامه ‏همھهممانند هر شکل دیگری از بیان هبرنبرری ‏(رمان،‏ شعر،‏ موسیقی،‏ نقاشی)‏ امکان تعالىللىی دارد.‏
میتواند با بازسازی خیالپردازانهای از واقعیت،‏ بر خرد معمول،‏ سنت و فرمان ساختار برتری یافته و پا
فراتر از آبهنبهها بگذارد،‏ از آبجنبجچه که از فرهنگمان به ما رسیده بگریزد و مرزهای نژاد،‏ طبقه،‏ مذهب و ملت
را به چالش بکشد.‏ شورشیان فرانسوی سال ١٩۶٨ شعاری داشتند که میگفت:‏ realiste.» Soyez
!7