EurasianStudies_0110..

January-March 2010 JOURNAL OF EURASIAN STUDIES Volume II., Issue 1.
_____________________________________________________________________________________
sert ve gerçekçi unsurlar taşır. Hindistan'daki Müslüman-Hindu çatışmaları, dilenci çocuklar,
okullardaki dayakçı öğretmenler, varoş yaşamı filmin arkaplanda anlatılan gerçekçi yanlarını oluşturur.
Filmin Mumbai varoşlarında geçen son derece etkileyici ilk bölümü de biraz da bu kadercilik ve üstalt
metin ilişkisi dolayısıyla dakikalar geçtikçe etkisini yitirir. Bir yandan küresel kapitalizmin yeni
başkentlerinden olan Mumbai’nin dönüşümü eleştirel bir perspektifle anlatılırken, diğer taraftan da bu
sistem tarafından en çok ezilenlerin (ezilenlerden birinin) sisteme uyum gösterdiği takdirde milyoner
olabileceği ve sınıf atlayabileceği ama bütün bunlarında uç uca eklenecek tesadüfler aracılığıyla
olabileceği mesajı verilir. Nitekim filmin finalinde Latika’nın Jamal’a söylediği söz de ("Bizi yalnızca
ölümün kavuşturabileceğini düşünmüştüm.") onlar için mutlu sonun ancak ölümle ya da bir mucizeyle
mümkün olduğuna kahramanların da inandığını gösterir.
Boyle, “Hindistan’da bir Oliver Twist hikayesi” duygusu veren filminde yoksulluğunu belli ölçüde
gösterdiği yoksul gence hayattaki tek çıkış yolu olarak televizyon yarışmasındaki büyük ödülü vaad
eder. Nitekim, Jamal’in finalde yarıştığı gecenin görüntüleriyle söz konusu televizyon programı herkesi
birleştiren bir mutluluk şemsiyesi olarak sunulur.
Yarışmanın sunucusun Jamal’e söylediği “From rags to raja” ifadesi de bu bağlamda ilgi çekicidir.
Hindistan’da hiçbir şekilde aralarında geçişin mümkün olmadığı kast sisteminde geçişin
mümkünlüğünü dile getiren bir ifadedir bu. Globalleşmenin, kapitalizme entegre olmanın en önemli
getirisi belki de kast sistemi’nin sarsılmaya başlamasıdır. Ancak paranın sınıfların (sınıflar arası
geçişlerin) tek belirleyicisi olması da kast sistemini aratacak cinstendir.
Bu bakımdan, Allah’ın takdiri ile kaderinde milyoner olmanın yazılı olduğu sokak çocuğu Jamal'in
hikayesi üzerinden vurgulanan 'kadercilik' yer yer ajitasyona kadar varır.
Oysa filmin biraz daha arka planda kalan karakteri Jamal’in abisi Salim burada daha gerçekçi bir
karakterdir, fakat filmdeki ‘iyi karakter/kötü karakter kontrastı altında geçiştirilmiş biridir. Bu kontrastı
vurgulama uğruna, kardeşinin sevgilisine tecavüz edecek kadar zalim ve tetikçi yapılan Salim’in,
hayatını mahvettiği ve yıllardır görmediği kardeşi için kendini feda ederek iyilik timsaline dönüşmesi
klişesi kullanılır.
Oysa biliyoruz ki (tıpkı City of God filmindeki Brezilya’lı çocuklar gibi) küresel kapitalizmin
varoşlaştırdığı, mafyalaştırdığı, bariyerlerin arkasına ittiği, gettolara mahkum ettiği gençlerin bazen
Salim olmaktan başka pek seçenekleri yoktur.
(Nitekim filmdeki minik Jamal rolündeki Ayush Mahesh Khedekar ve küçük Salim rolündeki
Azharuddin Mohammed İsmail gerçekten gecekondu mahallesinde yasayan çocuklarmış. Filmin başarısı
onlara da okullu ve sigortalı olma imkanı sağlamış. Bu gelişme onlar adına çok sevindirici, ya geri kalan
çocuklar?)
Nitekim Slumdog Millionaire'i filmin akışı içinde değerlendirecek olursak, çocukluk dönemlerine ait
sahnelerin filmi güzelleştiren bölümler olduğunu belirtmek gerekir. Filmin alt metinle birlikte getirdiği
eleştiri, yani günümüze adım atınca, modernleşen dünya ile birlikte savrulup gelen bir kasvet ve
umutsuzluk söz konusudur. Nitekim eski yoksul binaların yerine dikilen kocaman çirkin binalar da tüm
sevimsizliğini şehrin üstüne düşürür gölgesiyle. Bu açıdan filmin kendi içindeki anlatımı da
anlattıklarıyla uyumlu bir akış izler.
_____________________________________________________________________________________
© Copyright Mikes International 2001-2010 157