28.11.2012 Views

Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua

Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua

Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

12<br />

Atunaren arrantza, modu tradizionalean / Pesca del atún, a la vieja usanza / Traditional tuna fishing<br />

ez zelako atzera trinkotzen, baina besterik zen haren<br />

haragia jan beharra, ez baitzen inoren gustukoa. Jateko,<br />

mihia zen balearen zatirik onena: parrillan erreta<br />

ilarrekin prestatzen zen, edo, bestela, gatzunetan jarri<br />

eta xingar edo urdai gisa saltzen zen. Gainerakoan,<br />

balearen haragia jan jaten zen, goseak txantxarik ez<br />

duenez, baina ez gustuz eta atseginez. Bakailaoa,<br />

aldiz, estimu handitan zeukaten lehen, eta halaxe<br />

daukagu orain ere, gure sukaldaritzako jaki preziatuenetako<br />

bat izan baita beti.<br />

Arestian esan dugun bezala, bakailao-kanpaina<br />

handiak historiaren parte baino ez dira gaur egun.<br />

Gaurko arrantzaleek, bizibidea ateratzeko, hiru<br />

kanpaina egiten dituzte urtean zehar: antxoarena eta<br />

txitxarroarena udaberrian eta atunarena udan. Jakina,<br />

beste espezie batzuk ere harrapatzen dira urtean<br />

zehar: legatza, esaterako. Baina atunaren kanpainak<br />

baldintzatzen du, gaur egun ere, urtea nolakoa izan<br />

den, txarra edo ona, ekonomiaren aldetik.<br />

Hori dela-eta, arrain mota horrena da testu honetan<br />

aurkezten ditugun bost errezetetako lehenengoa.<br />

Atuna jaio eta urte gutxira heltzen da gure kostaldera,<br />

sexu- eta ugalketa-heldutasunera iritsi aurretik.<br />

Bi arrain urdinez ari gara: atunaz edo hegalaburraz<br />

(Tunnus thynnus) eta hegaluzeaz (Tunnus alalunga).<br />

Bi espezieak dira funtsezkoak gaur egungo arrantzaleen<br />

ekonomiarako. Garai batean, itsas bidaia luzeak<br />

egiten zituztenean, arrantzaleek janari oinarrizko-oinarrizko<br />

bat prestatzen zuten, erraza egiteko, alimentu<br />

handikoa eta gozoa jateko: marmitakoa.<br />

Marmitakoa ez da berez jaki apartekoa; ez da plater<br />

fin eta bikain horietakoa. Garbi esateko, nekez agertuko<br />

da punta-puntako jatetxeetako kartetan; baina,<br />

hala ere, ia denok prestatzen dugu etxean –eltzeko

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!