28.11.2012 Views

Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua

Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua

Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

62 kazola sutan, eta hiru bat ordu beharko dira gutxienez.<br />

Azkenean, ilun-ilun geratu behar du denak.<br />

Bestetik, barazkiak egin bitartean, kendu piper txorizeroei<br />

zurtoina eta haziak. Ipini eltze batean, eta estali<br />

urez. Jarri eltzea su motelean, ura irakiten hasi arte.<br />

Behin irakiten hasten denean, kendu salda guztia, eta<br />

estali berriz ere urez. Hirutan egin behar da; hau da: hiru<br />

irakinaldi behar dira, bakoitza ur berriarekin. Ondoren,<br />

utzi epeltzen, eta, koilara batez baliaturik, atera piperraren<br />

mamia, azaletik bereiziz. (Bizimodu modernoaren<br />

morroi bazara, piper txorizeroaren mamia potoan eros<br />

dezakezu. Baina, jakina, “benetako” saltsa nahi baduzu,<br />

ez dizut halakorik gomendatzen).<br />

Behin barazkiak eginda daudenean, atera perrexilsorta<br />

kazolatik, gehitu txorizo-mamia, eta eman buelta<br />

batzuk, ondo nahasteko. Atera urdaiazpiko-hezurra<br />

Bakailaoa bizkaitar erara / Bacalao a la vizcaína / Cod cooked in red<br />

or Bizkaian sauce<br />

edo urdaia ontzitik, eta pasatu saltsa –purea egiteko–<br />

puregailu edo irabiagailu batetik eta iragazki fin<br />

batetik.<br />

Saltsa lodiegi geratu bada, bota ur pixka bat –piperrei<br />

irakinaldia emateko erabili dugunetik–, saltsa bere puntuan<br />

gera dadin. Geza edo motel antzean badago, bota<br />

gatz pitin bat.<br />

Konturatuko zineten hasieran ez dugula gatzik bota, urdaiazpiko-hezurrak<br />

edo urdaiak nahiko gazitasun eransten<br />

dionez saltsari. Zezinik erabiltzen ez badugu, gatz<br />

apur bat bota beharko dugu hasieran.<br />

Zenbaitek, saltsa loditzeko, Maria gaileta bat gehitzen<br />

dio azkenean, xehatu aurretik; baina ez da beharrezkoa.<br />

Saltsa honekin bakailaoa eta barraskiloak egin ditzakegu,<br />

eta aproposa da txahal-muturrak edo txerri-hankak<br />

prestatzeko ere, aurretik egosi eta arrautza-irinetan pasatu<br />

ondoren.<br />

Saltsa honen historiari buruz inork interesik badu,<br />

biziki gomendatzen diot Jose Angel Iturberen La<br />

salsa vizcaína liburua. 13 Iturbek lan handia hartu<br />

du saltsa berezi honen inguruan dagoen material<br />

guztia biltzen. Egia esan, ezin da imajinatu ere egin<br />

zenbat plater prestatu diren saltsa honekin, eta harrigarria<br />

da zenbat herrialdetara eta mahaitara heldu<br />

den.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!