28.11.2012 Views

Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua

Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua

Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

Sukaldari-lanbidearen<br />

balioaz<br />

Sobre el valor del<br />

oficio del cocinero<br />

On the Worth of<br />

the Chef’s Profession<br />

Lehen adierazi dugun bezala, berritzeko behar hori,<br />

proposamen berriekin arriskatzeko behar hori izan<br />

da maila goreneko sukaldarien ezaugarri nagusia<br />

70. hamarraldiaren erditik aurrera. Izar mediatiko<br />

eta ospetsu bilakatu dira, ordea, eta hori ez da beti<br />

samurra izaten, sarritan bereak ez diren “saltsetan”<br />

sartzen baitituzte; eta hor ibiltzen dira galdu antzean<br />

zenbait egoera eta atakatatik atera ezinik. Ez da bidezkoa,<br />

sukaldariak sukaldari baitira soil-soilik, zer<br />

arraio! Ez dira filosofoak, ez komunikatzaileak, ez<br />

antzezleak, ez irakasleak... nahiz eta batzuk zenbait<br />

espezialista baino iaioagoak diren kontu askotan.<br />

Maila handiko sukaldariei sarritan egiten dieten galdera<br />

maleziatsu bat honako hau da: “Orain dela hamar<br />

urteko zure platerak hain onak baldin baziren,<br />

zergatik ez da horietako bakar bat ere agertzen zure<br />

kartan gaur egun?<br />

Arestian aritu gara kontu horretaz; Niemeyer arkitektoaren<br />

aipu bat ekarri dugu hona, eta ikusi dugu ez<br />

zitzaiola gustatzen bere eraikinetan errepikatzea eta<br />

abar. Niemeyerrek, ordea, sukaldariek baino zorte<br />

handiagoa du kontu honetan, bere arteak erakusten<br />

duen objektua edo eraikitzeko zeukan trebezia –eraikina,<br />

alegia– ez baita hain erraz galtzen sukaldariaren<br />

obraren aldean –plater baten aldean, alegia–. Sukaldariaren<br />

sorkuntza –platera edo prestatu duen janaria–<br />

berehala desagertzeko egiten da, denboran ez<br />

irauteko sortzen da, definioz.<br />

Arrazoi horregatik, gaur egun gero eta gehiago erabiltzen<br />

dituzte sukaldariek arrotzak zaizkien teknikak –argazkilaritza,<br />

idaztea, zinea, bideoa...–, beren lanaren<br />

emaitza jasota gera dadin. Sukaldari handi guztiek era<br />

guztietako materialak dauzkate gaur egun, bere lana<br />

denboran finkatu eta gordetzeko, zeren eta, etengabe<br />

aurrera egiteko eta berritasunak proposatzeko daukaten<br />

beharraren kariaz, sortzen dituzten obrak berehala<br />

desagertzen baitira (askotan plater bat urtebetean,<br />

edo hurrengo denboraldian, kentzen da kartatik).<br />

Iragankor izate horrek, sortu eta berehala betiko galduko<br />

dela jakite horrek, tentsio etengabea sortzen

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!