28.11.2012 Views

Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua

Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua

Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Mundua osoa lau<br />

koloretan margotua<br />

El mundo entero pintado<br />

con cuatro colores<br />

The Whole World Painted<br />

in Four Colours<br />

Munduko sukalde guztietan miaka ibili arren, ez ditugu<br />

saltsa hauek beste inon aurkituko. Eta saltsa<br />

horien bidez, gauzen izatea eta, beraz, mundua bera<br />

nola ulertzen dugun adieraz dezakegu.<br />

Ohartzen gara, noski, euskal sukaldaritza munduko<br />

beste sukaldaritza guztietatik lau saltsek baino ez<br />

dutela bereizten esatea gauzak asko sinplifikatzea<br />

dela. Seguruenik guztia teorizatzeko daukagun behar<br />

zen tzugabeak eramaten gaitu horra; baina, hala ere,<br />

egia da beste inongo sukaldaritzan ez ditugula topatuko<br />

jarraian aipatuko ditugunak.<br />

Saltsa gorria edo bizkaitarra: tipula da saltsa honen<br />

osagai nagusia; hala ere, piper txorizeroa da “arima”<br />

jartzen diona; koloreaz gainera, noski. Bizitza osoa<br />

eztabaidan eman genezake tomate-saltsa behar<br />

duen edo ez erabaki ezinik, era guztietako gustuak<br />

daudenez. Eztabaidagarria da, orobat, animalia-koipez<br />

edo landare-koipez prestatu behar den… Baina<br />

ez da hau era horretako ika-miketan jarduteko lekua,<br />

eta ez gara horretan hasiko, dogmak ez baitira gure<br />

gustukoak. Egin dezala bakoitzak atsegin duen moduan.<br />

Guk gauzak nola egiten ditugun baino ez dugu<br />

proposatzen hemen –kasu honetan tomate-saltsarik<br />

gabe–. Nolanahi ere, ez gara muzinduko besteren<br />

batek beste modu batera prestatzen badu, eta are<br />

gutxiago dastatzera gonbidatzen bagaitu.<br />

SALTSA GORRIA EDO BIZKAITARRA EGITEKO ERREZETA<br />

1/2 kg. tipula zuri, azala kenduta eta zerrenda finetan ebakita.<br />

1/2 kg. tipula gorri, zurituta eta zerrenda finetan ebakita.<br />

3 baratxuri-atal, zurituta eta osorik.<br />

3 ale piperbeltz.<br />

12 koilarakada oliba-olio.<br />

Urdaiazpiko-hezur zati bat; horren ordez, urdai iberiko zati<br />

handi bat ere erabil daiteke.<br />

Perrexil-sorta txiki bat, zurtoin eta guzti, listariz ondo lotuta.<br />

18 piper txorizero.<br />

Batetik, ipini osagai guztiak, piperrak izan ezik, kazola<br />

handi samar batean; jarri su motelean, poliki-poliki egiten<br />

joan dadin. Barazkiak desegin arte eduki behar da

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!