Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua
Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua
Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
52<br />
Bakailaoa pil-pilean / Bacalao al pil-pil / Cod pilpil<br />
Jaenekoa , noski. Baratxuria lehengusu batek ekarri<br />
zigun Salamancatik, handik pasatu zen batean). Alegia,<br />
bakailaoa pil-pilean egingo dugula.<br />
Dena prest dugu, beraz. Bi platerak geuk egin ditugu,<br />
eta hemen egin ditugu, gainera.<br />
Hala ere, bi plateretako bat, hemengo produktuez<br />
egin badugu ere, Frantziako Perigord eskualdeko<br />
espezialitatea da berez; bigarren platerak, berriz,<br />
kanpoko produktu inportatuez egin badugu ere,<br />
gure-gurea den emaitza eman digu: bakailaoa pilpilean.<br />
Beraz, gure sukaldaritza gure produktuek definitzen<br />
dutela esateak zalantza eragiten digu, auzia estuestu<br />
hartzen badugu behintzat. Eta kontu egin ez garela<br />
hemen hasi ustez gure-gureak diren produktuen<br />
antzinatasuna eta jatorria aztertzen, hor ere usteak<br />
ustel izaten baitira sarri askotan.<br />
Labur esanda, bi plater horietako zein da euskaldunagoa<br />
edo gureagoa, foie-grasa plantxan edo bakailaoa<br />
pil-pilean? Edo biak dira, neurri berean, gureak?<br />
Dena hain globalizatua dagoen sasoi honetan, barregarria<br />
litzateke gu eta gutasun estuetan ibiltzea,<br />
kontzeptu horrek ertz lausoak baititu gaur egun, alderdi<br />
guztietatik begiratuta. Gainera, euskal <strong>sukaldaritzaz</strong>,<br />
singularrean, hitz egin beharrean, euskal<br />
sukaldaritzez, pluralean, jardun beharko genuke, zeren<br />
eta, ba ote dute zerikusirik, esate baterako, kostaldeko<br />
sukaldaritzak eta barnealdekoak?<br />
Sukaldaritza ez da berdina toki eta eskualde guztietan.<br />
Arabako lautadan eta Nafarroako hegoaldean<br />
lehorreko nekazaritza eta mahastiak dira nagusi, eta<br />
inguru haietako sukaldaritza oso desberdina da iparralderago,<br />
eskualde heze menditsuan, egiten denaren<br />
aldean.<br />
Gure sukaldaritzarik ezagunena, goi-mailako sukaldaritza<br />
esaten zaiona, kostaldekoa da, eta lotura<br />
estua du arrainarekin. Baina horren barruan ere sekulako<br />
diferentziak daude, Gipuzkoan egiten dena<br />
oso desberdina baita Bizkaian gustuko dutenaren<br />
aldean.<br />
Donostia inguruan –beste inon baino sukaldari handi<br />
gehiago dago metro koadroko eskualde horretan–<br />
sukaldaritza berezia egiten da: ez da zaporea haren<br />
lehentasuna; horren ordez, ehundurak mimatzen