28.11.2012 Views

Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua

Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua

Euskal sukaldaritzaz - Etxepare, Euskal Institutua

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

64 Iturbek, bere liburuan, Genaro Pildain zenaren erre-<br />

Saltsa berdearekin ia arrain zuri denak prestatzeaz<br />

gainera, beste hainbat plater egin daitezke:<br />

patatak, berduraren bat edo beste eta<br />

haragi­plateren bat ere bai (bildots­hankak,<br />

adibidez).<br />

zeta ere jasotzen du; sukaldari bizkaitar mitiko bat<br />

zen Genaro –ezagutzeko plazera izan nuena–. Pildainek<br />

tomate-saltsa koilarakada pare bat jartzen<br />

zion saltsari, eta gurin koilarakada bat ere eransten<br />

zion, distira emateko. Zin dagit, azkenekoz dastatu<br />

nuenetik 25 urte igaro diren arren, saltsa haren<br />

gomuta dela niretzat bizkaitar saltsaren kanona.<br />

Saltsa berdea, perrexilez egina; gure etxeko sukaldeetan<br />

gehien erabiltzen duguna izango da seguruenik.<br />

Saltsa horrekin ia arrain zuri denak prestatzeaz<br />

gainera, beste hainbat plater egin daitezke: patatak,<br />

berduraren bat edo beste eta haragi-plateren bat ere<br />

bai (bildots-hankak, adibidez).<br />

Saltsa berdeak eboluzio sotila izan du aspaldi honetan;<br />

ez diot inori ezer entzun horren inguruan, baina<br />

hala da, zalantzarik gabe. Orain dela gutxi arte,<br />

saltsa lodia eta zaporetsua lortu nahi izaten zen;<br />

horretarako, irina botatzen zitzaion saltsari, loditzeko,<br />

eta ardoa, txakolina edo jerez lehorren bat ere<br />

bai, bizitasuna emateko. Arraina oliotan prestatzen<br />

hasten zen, eta geroxeago eransten zitzaion salda<br />

edo ura.<br />

Gaur egun, asko aldatu dira gauzak, joera justu kontrakoa<br />

baita; batez ere punta-puntako sukaldarien<br />

artean. Gaurko egunean, ez da bilatzen saltsa trinko<br />

zapore bizi-biziko hura, alderantziz baizik; saltsa<br />

arina estimatzen da, eta irin pittin bat besterik ez<br />

zaio gehitzen, justu urtsutasun-puntu gehiegizkoa<br />

ken tzeko behar duena. Zaporean ere arintasuna bilatzen<br />

da, ez dezala arrainaren kalitatea ezkutatu.<br />

Perrexil xehatu berriaren lurrina besterik ezin zaio<br />

erantsi.<br />

Askoz hobeto ulertuko da zaporea ez ezkutatzearen<br />

kontu hau, gustu gutxiko arrain bat hartzen<br />

badugu adibide gisa; saltsa berdearekin gehien<br />

prestatzen den arraina da, gainera: legatzaz ari<br />

gara, noski.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!