Vel 249. 963 Tweede Kamer.

976
28ste VERGADERING. — 12 DECEMBER 1933.
2. Vaststelling van hoofdstuk VUB (Departement van Financiën) der Rijksbegrooting voor 1934.
(Minister Slotemaker do Bruïne e. a.)
ik straks gezegd heb in zake de motie, waaraan de heer Drcp
zijn stem heeft gegeven, zal hij het nu misschien waardeeren,
dat ik hier van deze f 200 000 niet zeg, wat ik straks van de
40 millioen gezegd heb. Laat de heer Drop nu dankbaar zijn,
dat niet ieder hem gevolgd is c-n zijn stem aan die motie gegeven
heeft, want misschien kan ik nu iets doen op dit terrein.
Ook daarom heb ik reeds ann den heer Drees gezegd, dat de
Regeering baas meet zijn over de vraag, waar het geld blijft.
De heer Drop: Wij zullen nu niet twisten over de vraag,
waar het 't meest noodig is.
De heer Slotcmalcer de Bruine, Minister van Sociale Zaken:
Dat zal ik wel uitmaken; dat behoeft u niet te zeggen. Hier
inderdaad staat de deur op een kier, en ik heb er geen enkele
behoefte aan, om dat niet zeer duidelijk te zeggen; de Kamer
begrijpt wel, dat ik het zeer aangenaam vind, om dat te kunnen
zeggen. De zaak is dus deze, dat de plannen voor 1934 nog niet
vaststaan Het rapport, waarvan ik zooeven sprak, moet nog
onderzocht en besproken worden. Wel staat vast, dat het subsidieeren
door de Overheid doorgaat. Ook staat vast, dat het
initiatief moet zijn bij de gemeenten of bij een groep van gemeenten.
En tevens staat vast, dat het getal van f 200 000 niet
fataal is. Binnenkort hoop ik de lijnen te kunnen vaststellen,
waardoor de gemeenten weten, waaraan zij toe zijn, wanneer
zij in 1934 dezen arbeid weer wiilen ter hand nemen.
En nu ik voor éénmaal bij wijze van uitzondering ietwat
royaal geweest ben, nu heb ik de vrijmoedigheid om te zeggen,
wat ik anders niet zou mogen zeggen, dat ik met de allergrootste
waardeering zie, wat tal van personen en organisaties
doen om dit werk onder de jeugdige werkloozen, èn wat cursussen
betreft, èn wat arbeid betreft, te dragen; zelfs daar,
waar geen subsidie Is. Ons volk is zeer veel verplicht aan degenen,
die dit werk doen onder onze jonge mannen en vrouwen,
en het zal mij een vreugde zijn, wanneer ik aan dien arbeid
zooveel steun kan geven, dat hij in elk geval niet behoeft te
worden afgebroken.
De beraadslaging wordt gesloten en artikel 130 zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
De artikelen 131 tot en met 138 worden achtereenvolgens
zonder beraadslaging en zonder hoofdelijke stemming aangenomen.
Artikel I van het ontwerp van wet wordt zonder hoofdelijke
stemming aangenomen.
De artikelen II tot en met IV, zoomede de beweegreden
van liet ontwerp van wet, worden achtereenvolgens zonder
beraadslaging en zonder hoofdelijke stemming aangenomen.
Het ontwerp van wet wordt zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
Aan de orde is de behandeling van het ontwerp van wet tot
vaststelling van Hoofdstuk VII B (Departement van Financiën)
der Rijksbegroting voor het dienstjaar 1934 (2).
De algemeene beraadslaging wordt geopend.
De heer van Voorst tot Voorst: Mijnheer de Voorzitter! Zoolang
ik de eer heb lid dezer Kamer te zijn, heb ik elk jaar aangedrongen
op een herziening van de Wet op de vermogensbelas­ )
ting, voor wat betreft de waardebepaling van onroerende goederen,
speciaal landelijke eigendommen.
De Minister zegt nu in de Memorie van Antwoord, blz. 3,
ten aanzien der waardebepaling, dat zij, die meenen te hoog te
zijn aangeslagen, van het hun bij de wet toegekende reclamerecht
kunnen gebruik maken. Maar daar gaat het niet om.
Ik acht het ten eenenmale onjuist, landelijke eigendommen j
voor de vermogensbelasting te schatten naar de verkoopwaarde. '
(van Voorst tot Voorst.)
Immers, deze verkoopwaarde wordt bepaald door hetgeen het
goed in openbare veiling zou kunnen opbrengen.
En dit hangt weer af van verschillende factoren, als ligginq
aan openbare wegen, in de buurt van steden of dorpen, waarbij
de mogelijkheid om voor bouwterrein in aanmerking te komen,
een rol speelt.
Voorts worden nog steeds landelijke eigendommen gekocht
door personen, die andere beleggingen niet meer vertrouwen
en die, in de verwachting, dat er nog eens weer betere tijden
voor den landbouw zullen aanbreken, prijzen bieden, die in geen
verhouding staan tot de opbrengst en die, van een rendementsstandpunt
beschouwd, veel te hoog zijn.
De fiscus beroept zich op die geboden prijzen, die fancyprijzen
zijn, en schat de in de omgeving liggende eigendommen
naar evenredigheid en hij wil ook gaarne een hoogere waarde
toekennen aan landelijke eigendommen, die door hun ligging
voor bouwterrein in aanmerking komen.
Van een en ander wordt de bona fide landbouwer de dupe.
De boer ziet in zijn eigendom geen speculatie-object, het is
voor hem het bestaansmiddel, de dierbare grond, waarop geslachten
vóór hem gezwoegd en gewerkt hebben, waarop hij en
zijn kinderen trachten hun brood te verdienen en waarop zijn
nageslacht zal blijven voortleven. Het boerenland is van oudsher
nooit handelsobject geweest, gebonden als het was door het
leenrecht. Die beteekenis is er eerst aan gegeven na deFranscho
revolutie, door het hier ingevoerde Fransche recht. Toen werd
de boer vrij om zijn eigendom te verkoopen en met hypotheek
te belasten, maar die vrijheid heeft in de afgeloopen 140 jaren
een onnoemelijk aantal boeren in het ongeluk gestort.
Het nuchtere verstand van den boer zegt hem, dat do waarde
van zijn goed bepaald wordt door de opbrengstmogelijkheid.
De gekapitaliseerde opbrengst is de waarde van het landelijke
eigendom en andere factoren mogen daarop geen invloed
hebben.
Dit w-erd ook bij de invoering van de Wet op de vermogensbelasting
door den wetgever erkend, toen onroerende goederen
werden geschat naar de gebruikswaarde.
Op een onzalig oogenblik heeft men deze juiste opvatting
verlaten en in 1918 werd de verkoopwaarde als maatstaf voor
onroerende goederen aangenomen, waarvan het gevolg is, dat
aan landelijke eigendommen een veel te hooge waarde wordt
toegekend.
Indien onroerende goederen thans nog naar de gebruikswaarde
konden worden aangegeven, dan zouden de landelijke eigendommen
thans niet, of met een gering bedrag, door de vermogensbelasting
getroffen worden, terwijl thans vermogensbelasting
betaald moet worden van een fictieve waarde, door mensehen,
die nagenoeg geen inkomen hebben.
Ik heb hier jaren achtereen gewezen op het bezwaar, dat
voor den aanslag in de vermogens­ en ook in de successiebelasting
als grondslag wordt aangenomen de verkoopwaarde
in plaats van de gebruikswaarde, en dit bezwaar is ook herhaaldelijk
door de landbouworganisaties onder de oogen der llegeering
gebracht.
In het urgentieprogram der 3 centrale landbouworganisaties
werd nog niet lang geleden wijziging van den grondslag der
taxatie gevraagd. Maar mijn stem is, als die van den geheelen
georganiseei-den landbouw, gebleven de stern eens roependen
in de woestijn. Desniettemin waag ik het voor de zooveelste
maal, nu de tijden van voorspoed voor den landbouw voor onafzienbaren
tijd voorbij zijn en wij to rekenen hebben niet een
tijd van lage x>roductenprijzen en laagconjunctuur, zooals wij die
vóór 1890 gekend hebben, de Eegeering te verzoeken toch nog
eens ernstig te overwegen, of het niet uit een oogpunt van
billijkheid geraden is, terug te keeren op den weg, die in 1918
verlaten is, en de waarde van onroerende goederen wederom
te berekenen naar de gebruikswaarde of, wat nog beter ware,
de landelijke eigendommen niet meer in de vermogensbelasting
te betrekken, zooals in Duitscbland, waar de vermogensbelasting
dit jaar voor den boereneigendom werd afgeschaft.
Ten aanzien van landgoederen heeft men, ten einde de hooge