Vel 249. 963 Tweede Kamer.

Vel 254. 983 Tweede Kamer,
(Sneevliet.)
28ste VERGADERING. — 12 DECE-MBER 1933.
2. Vaststelling van hoofdstuk VUB (Departement van Financiën) der Rijksbegrooting voor 1934.
vraag mij af, wanneer wij trachten te vinden de bezwaren, die
tegen die opheffing zouden bestaan, en wanneer wij in verband
hiermede in de Memorie van Antwoord verwezen zien naar de
omstandigheid, dat een dergelijke maatregel moeilijk te treffen
is, zoolang in het buitenland dat bankgeheim nog bewaard zou
blijven, of wij anderzijds niet bekend zijn met de verschrikkelijke
gevolgen en nadeelen, verbonden aan handhaving van het
bankgeheim. Wanneer wij ons alleen maar in de herinnering terugroepen
de ineenstorting, die de wereld verrast heeft, in de Vereenigde
Staten van Noord-Amerika in 1929, wanneer wij ons
in den geest terugroepen de paniek, die in Duitschland teweeggebracht
werd, toen een paar van de machtigste zuilen van het
Duitscbe bankkapitaal bleken te kraken, dan komt bij ons onverbiddelijk
toch de gedachte naar voren, of dergelijke verrassingen
zich in die mate zouden kunnen voordoen, wanneer niet
de manipulaties van het bankkapitaal dusdanig oncontroleerbaar
plaats vinden als thans het geval is.
De heer Ruijs de Becrenbrouck neemt den Voorzittersstoel
weder in.
De heer Sneevliet: Mijnheer de Voorzitter! Deze enkele
voorbeelden uit het buitenland, waarnaast ongetwijfeld kan gesproken
worden over tal van feiten in het binnenland, die voor
opheffing van het bankgeheim pleiten en die in den loop der
jaren naar voren zijn gebracht, leveren zulke sterke argumenten
op om met deze verouderde geheimdoenerij te breken, dat van
dezen Minister een wat positiever geluid kon worden gevraagd
dan wij thans van hem hebben vernomen.
Voor mij gaat het daarbij niet alleen om de belangen van den
fiscus, om de voordeelen, die de fiscus zou kunnen hebben,
wanneer dat geheim werd ontsluierd; daarnaast dringt zich
onverbiddelijk en in toenemende mate op de noodzakelijkheid
van de nationalisatie van het bankkapitaal in dezen tijd, waarin,
gelet op het aantal dergenen, die twijfelen aan de mogelijkheid
van volledig herstel van het economisch leven, deze eisch meer
dan ooit klemt. En wij kunnen dit daarom met recht zeggen
omdat wij de voorbeelden hebben in het buitenland van Eegeeringen,
wier strevingen volkomen doorkruist en doorbroken konden
worden door de geconcentreerde macht van het bankkapitaal,
welke macht te beter kan worden uitgeoefend naarmate
de gangen van dat bankkapitaal duisterder zijn.
In de tweede plaats wil ik van mijn kant niet onweersproken
laten het zonderlinge, sentimenteele pleidooi, dat door den heer
Westerman geleverd is voor degenen, die door de vermogensbelasting
zoo zwaar worden getroffen. Ik vind in dit staatje,
dat de Minister ons heeft gegeven op blz. 2, door een eenvoudige
optelling de uitkomst, dat wij in 10 jaar tijds te doen hebben
gehad met 5041 deserteurs, die een bedrag van 685 millioen
gulden hebben weggesleept over de grenzen. Een belangrijk
quantum van deze menschen bestaat uit die elementen, die,
hetzij in Indischen Gouvernementsdienst, betzij in Indische
particuliere betrekkingen, zich enorme baten hebben verworven
en die met hun vaderlandslievend hart het nuttig en noodig
vinden om aan de kust van de Middellandsche Zee of in groote
centra van vermaak dit geld te verslijten, naar de andere wereld
te helpen. Het wil er bij mij niet in, dat een vertegenwoordiger
in de Kamer van een organisatie, welke het Verbond voor
Nationaal Herstel heet, het in zijn hoofd haalt om voor deze
categorie van medeburgers in dien zin een lans te breken, dat
hij tracht verklaarbaar en aannemelijk te maken, dat die
elementen den Nederlandschen bodem ontvluchten, omdat de
druk van de belastingen hier op deze menschen zoo verstikkend
zwaar zou zijn. In tal van gevallen hebben wij te maken met
vermogens, die met eigen arbeid niets en niets geen verbinding
hebben. In tal van gevallen hebben wij te maken met een willekeurige
verarming hier van dit land, waarbij grove genotzucht
een van de prikkels is, die de heeren drijven. En als wij nog
niet zoo lang geleden door den Minister van Sociale Zaken hebben
zien wijzen op den ongewenschten toestand, die zou kunnen
ontstaan, dat de vrouwen van de werldoozen zouden ophouden
te gaan werken buitenshuis, omdat met de verslechteringen van
Handelingen der Staten-Generaal. — 1933—1934. — II.
(Sneevliet e. a.)
de steunregeling in de groote steden 2/3 van haar verdiensten
naar de publieke kassen zouden afvloeien, als wij daarover hebben
hooren spreken en te dien aanzien predicaties hebben
hooren houden, dan meen ik, dat tegen deze nuttige groep van
burgers, wier vaderlandsche hart in die richting klopt, dat zij zoo
gauw mogelijk met de bijeengegaarde duiten over de grens verdwijnen,
op de meest scherpe wijze stelling moet worden genomen.
Als inderdaad de Minister op grond van de cijfers, die hij zelf
heeft geproduceerd, zou kunnen gaan denken aan de mogelijkheid
van het gevaar, dat de drang om met het vermogen over
de grenzen te trekken, in dezen tijd sterk gaat toenemen, dan
zal bet dunkt mij een punt van beleid van dezen Minister zijn
om deze heeren vóórdat zij vertrekken van den last van hun
vermogens te ontlasten. Dat geld zou in dit land allicht sociaal
wat nuttiger kunnen worden besteed dan in de door mij genoemde
centra, waarheen de heer Westerman den Minister van
Financiën uitnoodigde voor een tijd van ontspanning. Ik hoop
dan ook, dat van den kant van den Minister de toezegging zal
worden gedaan, dat hij de meest radicale maatregelen tot beveiliging
van de schatkist tegen dergelijke roovers zal treffen.
Ik onderstreep nog eens weer, dat men het allerlaatst van
iemand, die hier optreedt voor het Verbond van Nationaal Herstel,
had kunnen verwachten het pleiten van clementie met
dergelijke elementen.
Mijnheer de Voorzitter! Het derde punt, waarop ik de aandacht
wil vestigen, is van geheel anderen aard. Mijn uitlatingen
daarover kunnen zich tot een kort getuigen beperken. Ik meen,
dat het niet meer van dezen tijd kan zijn en dat het zeker in
dezen tijd niet moest kunnen voorkomen, dat op de begrooting
van 's Landa financiën in het achtste hoofdstuk een post van
ongeveer f 2 400 000 voor den eeredienst is uitgetrokken. Ik
meen, dat de meest absolute scheiding tusschen Kerk en Staat
moet worden tot stand gebracht, ook financieel.
De Voorzitter: Ik merk den geachten spreker op, dat het
laatste punt, door hem besproken, bij deze beraadslaging niet
ter sprake mag worden gebracht.
De heer Oud, Minister van Financiën: Mijnheer de Voorzitter!
Het punt, dat door de meeste sprekers bij deze begrooting is
behandeld, is wel het vraagstuk van het bankgeheim. De geachte
afgevaardigde de heer IJzerman, die de eerste was, die
dit onderwerp ter sprake bracht, is begonnen met te zeggen, dat
het de bekoring van het nieuwe miste. Dat is inderdaad het geval
en daarom vrees ik, dat het antwoord, dat de Minister van
Financiën op die opmerkingen moet geven, evenzeer de bekoring
van het nieuwe missen zal. Want — ik heb dat reeds met een
enkel woord gezegd in de Memorie van Antwoord — ik kan met
betrekking tot het vraagstuk van het bankgeheim niet veel
anders doen dan herhalen wat door mijn ambtsvoorganger in
de laatste jaren bij de behandeling van deze begrooting bij
herhaling gezegd is. Hot spreekt vanzelf, dat, wanneer het
mogelijk zou zijn om tot opheffing van het bankgeheim te geraken,
zoodat de fiscus over de bij de banken aanwezige gegevens
zou kunnen beschikken om tot een juiste vaststelling
van de aanslagen, hoofdzakelijk wat de inkomsten­ en vermogensbelasting
betreft, te kunnen komen, dit van groote beteekenis
zou zijn en dat de Minister van Financiën natuurlijk op zich
zelf zich er ten zeerste in zou verheugen, dat een dergelijk
controlemiddel ter beschikking van de belastingadministratie
zou worden gesteld. Maar ik heb in ander verband de vorige
week bij de behandeling van de verhooging van den tabaksaccijns
opgemerkt, dat datgene, wat uit een oogpunt van belastingheffing
op zich zelf wenschelijk moet worden geoordeeld,
dikwijls moet worden nagelaten om, wat ik vorige week noemde,
de economische bijwerkingen. De heer IJzerman heeft dat
trouwens ook erkend, al heeft hij ten aanzien van de beteekenis
van die economische bijwerkingen een eenigszins anderen kijk
dan ik; hij heeft ten volle erkend, dat inderdaad de mogelijkheid
van die economische bijwerkingen bestaat. Dat zelfde il
ook erkend door den spreker, die op hem volgde, den heer van
Poll^ die zich ook heeft uitgesproken vóór de opheffing van