Vel 249. 963 Tweede Kamer.

(van Voorst tot Voorst.)
977
28ste VERGADERING. — 12 DECEMBER 1933.
Vaststelling van hoofdstuk VUB (Departement van Financiën) der Rijksbegrooting voor 1934.
belastingen eenigszins te mitigeeren, ingevoerd de Natuurschoonwet,
krachtens welke deze eigendommen geschat moeten worden
naar de waarde van hun bestemming als landgoed, met den
daarop rustenden last het natuurschoon onaangetast te laten.
Zij mogen dus b.v. niet worden geschat als bouwterrein, waardoor
het aanhouden dier buitenplaatsen onmogelijk zou worden.
Maar voor boereneigendommen gelden zulke gunstige bepalingen
niet, daar wordt met de bestemming niet uitsluitend rekening
gehouden. Dat acht ik zeer onbillijk. Wanneer het voor landgoederen
iuts gemakkelijker wordt gemaakt, moet dit op zijn
minst voor boerderijen ook gedaan worden.
Ook de grondbelasting, die in normale tijden wel te dragen is,
h thans, nu de opbrengst der landelijke eigendommen zoo enorm
is teruggeloopen, voor menigeen, vooral voor hen, die op zware
lasten zitten, zóó drukkend, dat zij geen kans zien die belasting,
die geleidelijk aan is verhoogd door opcenten voor provincie en
gemeente, te betalen. Het is den laatsten tijd herhaaldelijk
voorgekomen, dat door het Rijk beslag is gelegd op de goederen
van hen, die niet in staat waren de grondbelasting op te brengen.
En nu vraag ik, Mijnheer de Voorzitter, of het de goedkeuring
van dezen Minister wegdraagt, dat arme boeren voor belastingschuld
worden geëxecuteerd, waar de hypotheekhouder en andere
crediteuren met het oog op den abnormaal slechten tijd geduld
met hen hebben. Moet ook de fiscus aan zijn beslissingen in dezen
geen sociale overwegingen ten grondslag leggen?
Krachtens art. 17 der wet van 22 Mei 1845 (Staatsblad n°. 22)
op de invordering van 's Rijks directe belastingen zijn de directeuren
bevoegd afschrijving te verleenen, indien de belastingplichtige
niet in staat is, anders dan met buitengewoon bezwaar,
de belasting te betalen. Nu schijnt er bij de verschillende directies
toch wel een uiteenloopende opvatting te bestaan over den
uitleg van die woorden. Voor een boer, die zijn hypotheekrente
en zijn leveranciers, ten gevolge der buitengewone tijdsomstandigheden,
niet kan betalen, moet er wel buitengewoon bezwaar
bestaan om zijn grondbelasting en eventueele andere lasten te
voldoen, en toch is het mij bekend, dat in zulke gevallen dooiden
fiscus beslag werd gelegd.
Door de welwillende tusschenkomst van dezen Minister werden
eenige beslagen op mijn verzoek opgeheven, waarvoor ik hem
hier openlijk mijn dank wil betuigen. Maar dient de fiscus niet
wat meer menschelijk gevoel te toonen en arme tobbers, die
buiten hun schuld, door daling van bodem­ en productenprijzen,
in het ongeluk zijn gestort, niet wat gemakkelijker van de
belasting te ontheffen?
De mogelijkheid geeft art. 17 van meergenoemde wet, maar,
waar de toepassing nogal eens achterwege blijft, zou ik den
Minister willen verzoeken zijn ambtenaren aan te schrijven, van
de bevoegdheid, die dat artikel geeft, waar noodig, ook gebruik
te maken.
Nog op een ander punt wensch ik de aandacht van den heer
Minister te vestigen. Ten aanzien van landbouwers en tuinders,
die geen behoorlijke boekhouding hebben, en dat zijn gewoonlijk
de kleine luiden, wordt de opbrengst van het bedrijf voor de
toepassing van artt. 13 of 14 der wet op de inkomstenbelasting
geschat.
De belastingambtenaren, die de inspecteurs moeten voorlichten,
zijn niet steeds voldoende deskundig en ook niet altijd voldoende
bekend met de streek, waar zij werkzaam zijn, om de
opbrengst der bedrijven behoorliik te waardeeren. Hiervan is
dikwijls het gevolg, dat de opbrengst te hoog wordt geschat.
Een feit is het, dat de resultaten, die de boekhoudbureaux ten
aanzien van de opbrengst van gelijksoortige bedrijven aantoonen,
over het algemeen lager en zelfs aanzienlijk lager zijn, dan de
schattingen der belastinginspecteurs.
In het algemeen mag men aannemen, dat land­ en tuinbouwers,
die geen geheel vrij bedrijf hebben, geen of nagenoeg geen
zuiver inkomen hebben, want bet bedriif wordt gaande gehouden
door de uitkeeringen van do prisisinstellingen, waardoor nauwelijks
de noodzakelijke prodnet'el.-osten worden vergoed. Nu de
land­ en tuinbouw zulke moeilijke tüdpn doormaken, mag het
minder nog dan anders voork-omen, dat boeren en tuinders op
onbillijke wijze door belastingen worden getroffen en daarom zou
(van Voorst tot Voorst e. a.)
ik den Minister op het hart willen drukken er voor te waken, dat
bij de schatting der opbrengst van de bedrijven een ruim standpunt
worde ingenomen en rekening worde gehouden met de
resultaten, die de boekhoudingen van gelijksoortige gecontroleerde
bedrijven aantoonen.
Ten slotte, Mijnheer de Voorzitter, zal het u bekend zijn, dat de
personcelc belasting, zooals die thans geheven wordt met ongelimiteerde
opcenten, tot gevolg heeft, dat de bewoners van landgoederen
hun huizen moeten sluiten en wegtrekken, omdat zij
de zware belasting niet meer kunnen dragen.
Dat deze uittocht een groot materieel en moreel nadeel boteekent
voor het platteland, zal geen nader betoog behoeven.
De huurwaarde der landhuizen is in den tijd der schijnwelvaart
zoo onzinnig hoog opgevoerd, dat het meer dan tijd is, die thans
te herzien en tot de proporties van 1913 terug te brengen.
Zelfs de Natuurschoonwet geeft geen voldoende verlichting,
daar de verkoopwaarde, sedrukt door den bekenden last, waaruit
de huurwaarde berekend wordt, nog steeds veel te hoog wordt
aangenomen.
Want wat is de verkoopwaarde thans van een groot landhuis
of kasteel met omgeving, nu daarvoor zoogoed als geen gegadigden
zijn?
Zij zijn onverkoopbaar.
Een aanzienlijke verlaging van de huurwaarde van Inndhuizen
en kasteelen is'dringend noodiff, zullen zij niet ten doode zijn
opgeschreven en onder sloopershanden komen.
De heer IJzerman: Mijnheer de Voorzitter! Onder de onderwerpen,
in het Voorloopig Verslag aangeroerd, zijn er enkele,
die de bekoring van het nieuwe missen. Daartoe behoort helaas
ook bet onderwerp, waarover ik eenige opmerkingen wil maken.
nl.: het bankgeheim ten aanzien van den fiscus. Hierover toch.
heb ik reeds in 1931 en 1932 gesproken, terwijl in laatstgenoemd
jaar ook mijn geachte, mede-afgevaardigde de heer van Poll
voor de opheffing van het bankgeheim een lans heeft gebroken
of, naar men in dit geval misschien moet zeggen, een morgenster
heeft stukgeslagen.
Nu die quaestie voor de derde maal in het Voorloopig Verslagter
sprake is gekomen, w-orden we in de Memorie van Antwoord
verblijd met de verklaring van den Minister, dat hij opheffing
van het bankgeheim ten behoeve van den Nedeilandschen fiscus
in beginsel wenschelijk acht. Ongelukkig ervaren we ook nu
weer, dat men een verklaring, het in beginsel met ons eens te
zijn, vaak slechts aflegt, om te kennen te geven, dat men in
de practijk niet met ons wil meegaan. De Minister zegt nl.
verder van oordeel te zijn, dat opheffing van het bankgeheim
zeer ongewenschte economische gevolgen zou hebben zoolang
andere landen dat geheim nog eerbiedigen. Vermoedelijk wordt
hiermede niet bedoeld, dat die opheffing alleen dan verantwoord
is, indien nergens ter wereld nog een land is te vinden,
dat het bankgeheim eerbiedigt. Immers of bij voorbeeld in
Liberia of Afghanistan het bankgeheim al dan niet bestaat, kan
voor ons van geen beteekenis zijn. Waarschijnlijk bedoelt de­
Minister alleen, dat ons land op dat punt geen uitzonderingspositie
kan innemen, niet haantje de voorste kan zijn. Het is
daarom niet zonder belang, dat anderen ons reeds zijn voorgegaan.
Al een paar jaar geleden was bet bankgeheim ten aanzien
van den eigen fiscus geheel opgeheven in Tsjecho-Slowakije,
vrijwel geheel opgeheven in Duitsehland en in Oostenrijk
en was het in Frankrijk voor de successie opgeheven. Door bet
ten behoeve van onzen fiscus op te beffen, zouden we dus niet
iets doen, wat nog nergens vertoond was.
Het zou zeker het beste wezen, dat men op dit terrein tot
internationale regeling kwam. Onze Regeering beeft zich al
vroeger op het standpunt gesteld, dat zij tot een dergelijke
regeling wil medewerken. De poging, eenige jaren geleden daartoe
ondernomen, is echter mislukt. Hoewel de algemeeno
situatie tegenwoordig niet gunstig schijnt voor de totstandk-oming
van noodzakelijke internationale regelingen, zou het
misschien toch overwejn'n? verdienen, thans een nieuwe poc-ing
te doen. Immers bet is denkbaar, dat men meer dan vroeger
geneigd zal wezen over allerlei bezwaren heen te stappen, om­