De wijkverpleegkundige in 's-Hertogenbosch - Tilburg University

4. Discussie
De aanleiding voor dit onderzoek was de aflopende subsidie voor de Zichtbare schakel projecten na
2012 en de discussie tussen de verschillende stakeholders in ’s-Hertogenbosch over de borging van
de twee lopende Zichtbare schakel projecten in ’s-Hertogenbosch uitgevoerd door Vivent en
IVT/BrabantZorg na 2012. In de periode van de uitvoering van dit onderzoek is bekend geworden dat
de financiering van de lopende Zichtbare schakel projecten twee jaar langer wordt voortgezet. Door
de ministeries van BZK en VWS wordt €10 miljoen beschikbaar gesteld voor de landelijke voortzetting
van de projecten over een periode van twee jaar. Via een decentralisatie uitkering worden
gemeenten verantwoordelijk voor de financiering van de lopende Zichtbare schakel projecten.
Hierdoor krijgen gemeenten (meer) tijd om de inzet van de wijkverpleegkundige in wijken met
ernstige problematiek goed te borgen (Ministerie VWS, 2012). Deze extra financiering impliceert dat
de positie van de gemeente ‘s-Hertogenbosch gedurende de looptijd van dit onderzoek veranderd is;
waar zij voorafgaand aan het onderzoek één van de ‘mogelijke’ financiers was, is zij tot 1 januari
2015 aangewezen als (gedeeltelijke) financier voor de Zichtbare schakel projecten. De resultaten van
dit onderzoek kunnen de gemeente ‘s Hertogenboch helpen bij het optimaliseren en borgen van
wijkverpleegkundigen. Overigens hopen wij dat deze specifieke resultaten en aanbevelingen ook
stakeholders in andere gemeenten helpen om na te denken over optimale integrale wijkzorg.
4.1 Verschillen tussen Vivent en IVT/BrabantZorg
De centrale vraagstelling van dit onderzoek luidt:
Hoe verhouden de twee ‘Zichtbare schakel’-projecten in Den Bosch zich tot elkaar wat betreft de inzet
van de wijkverpleegkundige, de organisatie van zorg en de resultaten hiervan in het licht van de
financiering na 2012?
4.1.1 Taken wijkverpleegkundigen
Bij beide organisaties past de positionering van de wijkverpleegkundige bij de visie van de
betreffende thuiszorgorganisatie en de samenwerking met andere partijen, zoals die bestond voor de
start van de Zichtbare schakel projecten. Bij Vivent heeft dit geleid tot een positionering van de
wijkverpleegkundigen waarbij ze werken vanuit een thuiszorgteam en reguliere thuiszorgtaken
combineren met ‘Zichtbare schakel’ taken. Bij IVT en BrabantZorg heeft dit ertoe geleid dat de
wijkverpleegkundige apart gepositioneerd is van de organisatie en enkel taken in het kader van het
Zichtbare schakel project uitvoert. Het verschil in positionering lijkt mede van invloed te zijn geweest
op de doelgroepen die bereikt worden en de taken die de wijkverpleegkundige uitvoert. Naast de
positionering van Vivent en IVT/BrabantZorg, beschrijven het zorgkantoor en de gemeente een visie
op een derde model van positionering van de wijkverpleegkundige: ‘white label’. De gemeente en
het zorgkantoor verkennen de mogelijkheid om de wijkverpleegkundige in de toekomst los van de
thuiszorgorganisatie te positioneren, zodat de onafhankelijkheid van de wijkverpleegkundige beter
gewaarborgd kan worden.
De wijkverpleegkundigen van de twee organisaties bereiken momenteel verschillende doelgroepen.
De wijkverpleegkundigen van Vivent richt zich vooral op de doelgroep ouderen; deze doelgroep
wordt outreachend benaderd. Ook landelijk blijkt de wijkverpleegkundige voornamelijk ouderen te
bereiken (ZonMw, 2011). De wijkverpleegkundigen van IVT/BrabantZorg bereiken naast de
doelgroep ouderen en chronisch zieken ook de doelgroep mensen met multiple problemen en
67