SCRIPTIE AdeGrdef3.indd

2 Kenniseconomie
2.1. Begripsomschrijving: van kenniseconomie tot
advocaat
Kenniswerkers, onder welke noemer ook de beroepsgroep van
advocaten valt, hebben een belangrijk aandeel in de economische
zakelijke en dienstensector in Nederland. Maar wat is een
kenniswerker? En wat wordt verstaan onder de kenniseconomie?
In dit hoofdstuk staat de betekenis van diverse begrippen centraal
die betrekking hebben op de kenniseconomie. De wetenschappelijke
literatuur vormt de basis van de verschillende definities.
Met deindustrialisatie is een nieuwe kenniseconomie ontstaan.
Deze economie is gericht op het verwerven van nieuwe informatie
en op het vermogen om snel ideeën te analyseren, te verwerken
en op te nemen teneinde ze effectief te kunnen toepassen in
veranderende situaties. Ik zal proberen te verduidelijken in hoeverre
de kenniseconomie tot het dynamische werkveld van de juridisch
hooggespecialiseerde kenniswerker (de advocaat) behoort
en hoe deze begrippen zich tot elkaar verhouden.
2.2 Wat is de betekenis van kenniseconomie
Vanaf de jaren dertig van de vorige eeuw wordt het begrip kennis
meer en meer gekoppeld aan doorbraken van technologie. De
Nederlandse economie kenmerkt zich daarna niet langer meer
door industriële vernieuwing alleen, maar richt zich in toenemende
mate op handel en diensten, van oudsher sterke specialisaties
van de Nederlandse zakenwereld.
TNO gaat uit van een brede interpretatie van kennis. Behalve de
industriële bedrijvigheid, waarvan research & development traditioneel
de belangrijkste aanjagers zijn, wordt steeds meer onderkend
dat ook andere factoren tot economische groei kunnen
leiden. Kennis is inmiddels uitgegroeid tot een zelfstandig begrip
binnen het economische systeem; bedrijven en overheden willen
en kunnen steeds meer sturen en zijn tegenwoordig mede om die
reden graag bereid om in kennis te investeren. 1
2.2.1 Kennisinnovatiesysteem volgens
Raspe en van Oort 2
Kennis wordt vaak gebruikt in relatie met termen als gegevens
en informatie. Zij worden soms zelfs als synoniemen van elkaar
beschouwd. Gegevens, informatie en kennis zijn echter niet hetzelfde;
er bestaan belangrijke verschillen tussen.
• Onder gegevens of data wordt verstaan: een reeks van
observaties, metingen of feitenmateriaal in de vorm van
getallen, woorden, geluiden of beelden. Zij betekenen
op zichzelf niet veel, maar verschaffen het ruwe materiaal
waaruit informatie kan worden verkregen.
• Informatie is in feite een relatief begrip: het gaat om
samenstelling van gegevens en mededelingen met een
inhoud.
• Kennis betekent veel meer dan informatie; het heeft betrekking
op een begrip en een bewustzijn, dat verkregen
is door ervaring, vertrouwdheid en geleerdheid.
Kennis is dus op te vatten als gegevens en informatie die ‘bij
iemand aankomen’. Zonder gegevens is er geen informatie en
informatie is een noodzakelijke voorwaarde voor het verkrijgen
van kennis. Bovendien verschillen gegevens en informatie van elkaar
in het dynamische proces dat aan kennis vooraf gaat. Kennis
staat voor hetgeen door oefening of studie geleerd is en hiervoor
zijn menselijke processen het fundament. Persoonsgebonden
kennis is ingebed in mensen, persoonlijk en contextspecifiek.
Deze persoonsgebonden kennis bemoeilijkt communicatie en
formalisering, omdat persoonsgebonden kennis niet zichtbaar en
niet expliciet is en vaak onbewust en niet-gecodificeerd. En zelfs
expliciete of gecodificeerde kennis die wel op formele en syste-
1 Raspe &Van Oort, Kennis
op de kaart, ruimtelijke
patronen in de kenniseconomie,
2004
2 ibid
BEWEEGREDENEN
9